اگر قصد دارید برای کامپیوتر خود یک کارت گرافیک استوک خریداری کنید، بهتر است با کارت گرافیک ماین شده و روش‌های تشخیص آن آشنا شوید. در ادامه این مطلب گجت نیوز، به این موارد اشاره خواهیم کرد.

هنگامی که برای خرید کارت‌های گرافیک به بازار مراجعه می‌کنیم، با قیمت سرسام‌آور این محصولات مواجه می‌شویم. کارت گرافیک، گران قیمت‌ترین عضو سیستمی است که برای کارهای گرافیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. قیمت این محصول به قدری زیاد است که شاید هزینه‌ای که برای آن پرداخت می‌کنید از مجموع قیمت تمای قطعات کیس شما نیز بیشتر باشد. همین امر سبب جلب توجه افراد به سوی کارت گرافیک‌هایی می‌شود که با قیمت نو خود اختلاف زیادی دارند، بله درست متوجه شدید منظور ما کارت گرافیک‌ ماین شده است.

کارت گرافیک ماین شده چیست؟ آیا خرید کارت گرافیک ماین شده منطقی است؟ علت تفاوت قیمت یک کارت گرافیک ماین شده با نمونه معمولی آن چیست؟ چگونه یک کارت گرافیک ماین شده را تشخیص دهیم؟ و… موضوعاتی هستند که در ادامه به صورت مفصل به آن‌ها می‌پردازیم.

کارت گرافیک ماین شده چیست؟

استخراج رمز ارز دیجیتال فرآیند پیچیده‌ای است که ماینرها برای دست‌یابی به این رمز ارزها و کسب درآمد دلاری ازکارت‌های گرافیک استفاده می‌کنند. برای استخراج رمز ارز دیجیتال، نیاز به یک یا چندین ریگ ماینینگ است. در ریگ‌های ماینینگ از تجهییزات مخصوص و کارت گرافیک استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر به دلیل ریزش بازار ارز‌های دیجیتال و عدم بهره‌وری سابق ریگ‌های ماینینگ، ماینرها تصمیم به عرضه کارت‌های گرافیک خود به بازار کردند. به کارت گرافیکی که برای استخراج رمز ارز ریجیتال توسط ماینرها مورد استفاده قرار گرفته است، کارت گرافیک ماین شده می‌گویند.

آیا خرید کارت گرافیک ماین شده منطقی است؟

جواب این سوال بستگی به نوع کارت‌گرافیک، مدت زمان ماینینگ و شرایط استفاده در حالت ماین دارد که در ادامه این مقاله از گجت نیوز به آن‌ها می‌پردازیم.

نوع کارت گرافیک: شرکت‌های زیادی در زمینه تولید کارت‌های گرافیک فعالیت می‌کنند. اما متریال به کارگرفته شده توسط آن‌ها برای ساخت کارت گرافیک متفاوت است. همین امر سبب می‌شود تا کارت گرافیک برندهای مشهوری نظیر ایسوس، گیگابایت، ام اس ای و… کیفیت بالاتری به نسبت سایر برندها داشته باشند و دوام عمری بیشتری ارائه کنند.

مدت زمان انجام فرآیند ماینینگ: از آنجایی که در حالت ماینینگ کارت‌های گرافیک بدون وقفه در حالت پردازشی 100 درصدی خود قرار می‌گیرند، فشار زیادی را تحمل می‌کنند. هرچه یک کارت گرافیک مدت زمان بیشتری را در حالت ماین باشد، طول عمر کمتری خواهد داشت.

شرایط استفاده از کارت گرافیک در حالت ماینینگ: اگر ماینر به شرایط دمایی اتاق ماین توجه‌ای نداشته باشد، کارت گرافیک‌ها در دمای بالای به فعالیت خود ادامه می‌دهند و همانطور که همه می‌دانیم وجود دمای بالا برای قطعات الکتریکی آسیب‌زا است. از سوی دیگر کارت گرافیک‌هایی که برای ماین مورد استفاده قرار می‌گیرند نیاز به سرویس دوره‌ای تمیزکاری، تعویض خمیر سیلیکون و… دارند که انجام ندادن این موارد و سهل انگاری ماینر، سبب آسیب رسیدن به کارت‌های گرافیک خواهد شد.

مهم‌ترین عامل تعیین کننده ارزش یک کارت گرافیک ماین شده قیمت آن است. این کارت‌ها را باید با قیمتی بسیار ارزان‌تر از نسخه طبیعی آن‌ها خریداری کنید ضمن آنکه کارت باید عملکرد طبیعی از خود نشان دهد. کارت‌های گرافیک ماین شده برای عملکردهای گیمینگ به نسبت کارت‌های گرافیک نو هم قیمت خود، تفاوت عملکرد بسیار زیادی دارند و همین امر گیمرها را وسوسه به خرید این کارت‌ها می‌کند. به طور کلی اگر کارت‌ گرافیک ماین شده مشکلی نداشته باشد و با قیمت معقولی به فروش برسد ارزش خرید دارد.

علت تفاوت قیمت کارت گرافیک ماین شده با نمونه معمولی آن چیست؟

تمام قطعات الکتریکی دارای یک عمر مفید هستند که به نسبت نوع و میزان استفاده، این عمر کاهش پیدا می‌کند. ماین کردن بدترین شرایطی است که یک کارت گرافیک می‌تواند در آن قرار بگیرد. فرآیند ماینینگ آنقدر سنگین و با تداوم است که به سرعت عمر کارت‌های گرافیک را کاهش می‌دهد، در نتیجه حتی اگر یک کارت گرافیک ماین شده عملکرد طبیعی داشته باشد بازهم بخش زیادی از عمر مفید خود را از دست داده است به همین دلیل این کارت‌ها با قیمتی بسیار ارزان‌تر به فروش می‌رسند.

البته نگران نباشید طول عمر یک کارت گرافیک به قدری زیاد است که به اندازه 3-4 سال نیازهای شما را برآورده سازد و پس از آن‌ها با افزایش گرافیک بازی‌ها و نسل‌های جدید گرافیک نیاز به تعویض کارت گرافیک سیستم خود پیدا خواهید کرد.

چگونه کارت گرافیک ماین شده را تشخیص دهیم

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که ماینرها برای استخراج رمز ارزهای دیجیتال از کارت گرافیک‌های رده بالا یا پرچمدار استفاده می‌کنند و با خیال آسوده‌تری به خرید کارت گرافیک‌های ارزان بازار که توان پردازشی بالایی ندارند فکر می‌کنند. عده دیگری نیز وجود دارند که بر اساس شندیده‌های خود گمانه زنی می‌کنند که ماینرها از کارت گرافیک‌های AMD بیشتر از NVIDIA برای فعالیت خود استفاده می‌کنند.

در این خصوص باید به شما بگویم، کسانی که چنین طرز فکرهایی دارند کاملا در اشتباه هستند. از دید یک ماینر رسیدن به هش ریت بالا بر هر چیزی اولویت دارد! حتی اگر هزینه تمام شده آن بیشتر باشد.

ماینرها به دنبال به کارگیری ریگی هستند که بیشترین هش ریت را در اختیار آن‌ها قرار دهد، در نتیجه این ریگ می‌تواند از به کارگیری چندین کارت گرافیک مختلف با توان‌های متفاوت تشکیل شود. پس  در خصوص هر کارت کرافیک استوک موجود در بازار احتمال ماین شدگی وجود دارد.

اما چگونه یک کارت گرافیک ماین شده را از نمونه طبیعی آن تشخیص دهیم؟

قبل از ارائه راهکارهای مفید در این زمینه ابتدا باید به شما بگویم که هیچ روش و برنامه‌ای وجود ندارد که با قطعیت اثبات کند که کارت گرفیک مورد نظر شما ماین شده است یا خیر! و تمامی روش‌های موجود صرفا به این خاطر معرفی می‌شوند که بفهمید وضعیت سلامت کارت گرافیک به چه صورت است.

1. استفاده از نرم افزار GPU-Z

در اولین قدم تست نرم افزاری یک کارت گرافیک، برنامه GPU-Z را بر روی سیستم خود نصب کنید. این برنامه اطلاعات کاملی از کارت گرافیک در اختیار شما قرار می‌دهد. اگر اطلاعات درج شده در این برنامه با اطلاعاتی که از سایت سازنده کارت گرافیک دریافت می‌کنید همخوانی نداشته باشد کارت گرافیک شما ماین شده است، آن هم به شیوه نادرست!

به عنوان مثال به سراغ یکی از محبوب‌ترین کارت گرافیک‌های استوک بازار می‌رویم، یعنی کارت گرافیک 3080. این کارت گرافیک در دو نسخه 10 و 12 گیگابایتی با رابط 320 و 384 بیتی به بازار عرضه شده است. حال اگر از برنامه GPU-Z برای نمایش اطلاعات این کارت گرافیک استفاده کنید ممکن است با حافظه VRAM 8 گیگابایتی مواجه شوید. این بدان معنا است که دو عدد از چیپ‌های مموری به کار رفته در این کارت گرافیک آسیب دیده است و از مدار حذف شده‌اند.

مورد دیگری که با استفاده از برنامه GPU-Z می‌توان به آن پی‌برد تغییر پارامتر‌هایی نظیر فرکانس GPU، فرکانس VRAM، منحنی تنظیم خودکار سرعت چرخش فن و… است. بعضی از ماینرها برای استفاده از تمام قدرت کارت گرافیک این موارد را افزایش می‌دهند و برخی دیگر برای افزایش طول عمر و مصرف بهینه این موارد را کاهش می‌دهند. مهم نیست پارامترهای کارت گرافیک افزایش یا کاهش پیدا کرده باشند مهم تغییر آن به نسب حالت پیش‌فرض کارخانه است که غالبا توسط ماینرها انجام می‌شود. بر همین اساس از فروشنده کارت گرافیک بخواهید که برنامه GPU-Z را بر روی سیستم خود نصب کند و تصویر اطلاعات آن را برای شما ارسال کند. سپس به وب‌سایت شرکت سازنده یا دیتابیس‌های معتبری نظیر TechPowerUP برای مقایسه مقادیر کنونی و پیش‌فرض مراجعه کنید. اگر اختلافی را مشاهده کردید کارت گرافیک را ماین شده در نظر بگیرید. البته فروشنده یا ماینر می‌توانند پیش‌از فروش کارت گرافیک تنظیمات بایوس را به حالت پیش فرض برگردانند و یا تنظیمات اولیه را بر روی آن فلش کنند که در این صورت با استفاده از برنامه GPU-Z نمی‌توان کارت گرافیک ماین شده را تشخیص داد و باید به سراغ روش‌های دیگر برویم.

2. برسی برد کارت گرافیک (PCB)

یکی از بهترین روش‌هایی که با استفاده از آن می‌توانید کارت گرافیک ماین شده را تشخیص دهید برسی برد PCB کارت گرافیک است. Pcb برد مدار چاپی کارت گرافیک بوده که از چندین لایه تشکیل شده و تمامی قطعات کارت گرافیک بر روی آن سوار می‌شوند.

در اثر حرارت بالا این برد تغییر رنگ می‌دهد، تغییر رنگ برد Pcb کارت گرافیک به معنای استفاده ناصحیح از خود کارت گرافیک در دماهای بالا بوده، دماهایی که با گیم و رندر به آن‌ها نمی‌رسید! پس تغییر رنگ این قطعه به منزله انجام فرآیند مایینیگ بر روی کارت گرافیک است. البته به دلایل دیگری نظیر لحیم کاری و تعمیر قطعات نیز ممکن است این قطعه به رنگ زردی متمایل شود. در هر صورت تغییر رنگ این قطعه به منزله رخ دادن یک اتفاق ناخوشایند برای کارت گرافیک است.

تغییر رنگ این قطعه کارت گرافیک‌هایی که دارای پی سی بی مشکی هستند به راحتی از روی نوشته‌ها و خطوط سفید آن قابل تشخیص است.

3. به صدای فن کارت گرافیک گوش دهید

هنگامی که از یک کارت گرافیک برای ماین کردن استفاده می‌شود، کارت گرافیک به صورت 100 درصد درحالت بارگیری قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی طبیعی است که فن‌های کارت گرافیک با بیشنه توان خود بچرخند. اگر از کارت گرافیک به صورت طولانی مدت و بدون انجام سرویس‌های دوره‌ای برای ماین کردن استفاده شود فن‌های آن عملکرد طبیعی خود را از دست ‌می‌دهند. پس یکی از راه‌هایی که می‌توان با استفاده از آن به ماین شدن یک کارت پی برد برسی صدای فن‌های کارت گرافیک است.

از کارت گرافیک در میحطی آرام و بی‌صدا تست بگیرید تا بتوانید ایراد فن‌ها و همچنین Coil While (صدای ناشی از لرزش سیم پیچ‌های قطعات الکترونیکی) را تشخیص دهید. سر و صدای فن یکی از نشانه‌های کارکرد بیش‌از حد کارت گرافیک است.

4. برسی حرارت کارت گرافیک ماین شده

در کارت‌های گرافیک‌ نیز مانند سی پی یو، برای خنک‌سازی و انتقال گرمای تولید شده از خمیرسیلیکون و پدهای حرارتی استفاده می‌شود. این موارد در استفاده‌های معمولی برای مدت زمان زیادی نیاز به تعویض ندارند و به طوری که کمتر پیش می‌آید که یک کارت گرافیک را برای انجام سرویس‌های دوره‌ای باز کنیم. اما در شرایط ماینییگ اوضاع کمی فرق می‌کند. در این شرایط کارت گرافیک به ماکسیمم دما خود می‌رسد و خمیر سیلیکون و پد‌های حرارتی به علت دمای بالا بعد از مدتی خاصیت خود را از دست می‌دهند.

اگر ماینر به این موضوع توجه نکند و کارت گرافیک‌ را برای سرویس‌های دوره‌ای و تعویض خمیرسیلیکون و پدهای حرارتی باز نکند، کارت گرافیک در حالتی که بیشینه دمای خود قرار دارد توانایی تبادل گرما با محیط را از دست می‌دهد که منجر به آسیب قطعات داخلی گرافیک می‌شود.

از سوی دیگر وجود گرد و غبار بر روی فن‌ها و شیار هدسینک ها نیز توانایی تبادل هوا با محیط را کاهش می‌دهد و نیاز به سرویس دوره‌ای اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. حال اگر ماینر به این موضوعات توجه داشته باشد اما نتواند آن‌ها را به درستی انجام دهد شرایط بدتر از قبل خواهد شد! بازکردن سیستم خنک کننده و بستن ناصیحیح آن، کارت گرافیک را در معرض اور هیت قرار می‌دهد که به سرعت باعث کاهش عمر مفید کارت گرافیک خواهد شد.

پس یکی از مواردی که در خرید یک کارت گرافیک استوک معمولی یا ماین شده باید به آن توجه کنید دمای کارت گرافیک است. برای این کار ابتدا دمای استاندارد کارت گرافیک مورد نظر را در از داخل وب سایت‌های مربوطه پیدا کنید و سپس کارت گرافیک را در شرایط آزمایش قرار دهید. حال به مقایسه دمای فعلی کارت گرافیک با شرایط استاندارد بپردازید اگر دمای به دست آمده تا 8 درجه سانتی‌گراد بیشتر از حالت استاندارد باشد کارت گرافیک شما عمر مفید خوبی دارد اما اگر بیشتر از 8 درجه سانتی گراد بود از خرید آن کارت گرافیک اجتناب کنید.

برسی اطمینان از آزمایش خود، دمای کارت گرافیک را 3 تا 4 ساعت مورد ارزیابی قرار دهید.

5. انجام تست استرس

کارت گرافیک‌های آسیب دیده معمولا در شرایط عادی که بار پردازشی زیادی بر روی آن‌ها قرار ندارد عملکرد درستی از خود نشان می‌دهند پس برای آنکه بفهمیم کارت گرافیک سالم است و توانایی تحمل فشار بالا را دارد به سراغ تست استرس می‌رویم. تست استرس سبب می‌شود کارت گرافیک برای مدت زمانی در حالت نهایت بارگیری قرار بگیرد و در این حالت عیب و ایرادات خود را به نمایش بگذارد.

برای انجام تست استرس کارت‌های گرافیک، از دو نرم‌افزار پرکاربرد این زمینه یعنی Furmark و MSI Kombustor استفاده می‌کنیم. این برنامه‌ها سخت‌ترین شرایط را برای یک کارت گرافیک شبیه‌سازی می‌کنند و در این حالت با توجه به پارامترهایی نظیر دما، صدای فن، دور چرخش فن، پایداری عملکرد و بروز آرتیفکت‌ها می‌توان به سلامت کارت گرافیک پی برد. قبل از انجام Stress Test بهتر است ابتدا مشخصات کامل کارت گرافیک مورد نظر و همچنین نتایج به دست آمده توسط سایر کاربران را یادداشت کنید و با نتایج آزمایش خود مقایسه کنید، اگر اختلاف زیادی بین نتایج مشاهده شد یک چراغ قرمز برای خرید شما خواهد بود.

تست استرس را حداقل به میزان 15 دقیقه انجام دهید و در طول این زمان به پارامترهای ارائه شده از سوی ابزارهای تست توجه کنید و مراقب باشید که دمای کارت گرافیک به بالاتر از 90 درجه سانتی‌گراد نرسد! چرا که این دما برای هیچ کارت گرافیکی طبیعی نبوده و احتمال آسیب جدی به سخت‌افزار کامپیوتر شما را دارد.

قدم بعدی برسی آرتیفکت‌های تصویری است. برای برسی این موضوع نرم افزار را به حالت فول اسکرین در بیاورید و به دقت به تصویر نگاه کنید. وجود ناهنجاری‌هایی نظیر پرش تصویر، لرزش تصویر، مواردی نظیر دانه‌های برفکی یا کش آمدن تصویر نشان وجود آرتیفکت بوده و زنگ خطری برای خرید آن کارت گرافیک است.

توجه داشته باشید اگر این موارد حتی کم و ناچیز نیز باشند نباید از آن‌ها گذشت گنید؛ چراکه این موارد با گذشت زمان بیشتر و حتی به مرحله غیرقابل استفاده شدن کارت گرافیک منتهی می‌شوند.

در صورتی که در حین انجام استرس تست مواردی نظیر کرش کردن، متوقف شدن برنامه و ریستارت شدن کامپیوتر را مشاهده کردید هرچه سریع‌تر کارت گرافیک خریداری شده را پس بدهید!

بهتر است برای اطمینان از صحت سلامت کارت گرافیک برای چندین بار به مدت 2 تا 3 ساعت از آن تست استرس بگیرید و پس از هر تست به آن استراحت دهید و دوباره تست استرس را تکرار کنید.

اگر انجام دادن تست استرس و کار با ابزارهای این چنینی برای شما سخت است می‌توانید به سراغ بازی‌های AAA بازار بروید و برای چندین ساعت آن‌ها را انجام دهید. Cyberpunk 2077، Forza 5 بهترین بازی‌هایی هستند که می‌توان از آن‌ها در این زمینه بهره گرفت.

6. وجود روغن لحیم یا چرب بودن برچسب‌ها

در صورتی که یک کارت گرافیک تعمیر شده باشد باید اثراتی از استفاده روغن لحیم برروی آن وجود داشته باشد. تعمیرکاران معمولا بعد از انجام فرآیند تعمیران با یک دستمال آغشته به الکل سفید رد کار خود را پاک می‌کنند اما اگر برچسب‌های کارت گرافیک در تماس با روغن لحیم قرار بگیرند پاک نمی‌شوند و چرب باقی می‌مانند. برسی وجود اثرات روغن لحیم روش مناسبی برای تشخیص کارت گرافیک‌های تعمیر شده است.

7. فروش کارت گرافیک به تعداد

یکی از روش‌هایی که با استفاده از آن به سادگی می‌توان فهمید که کارت گرافیک فروشنده ماین شده است یا خیر نحوه فروش محصول توسط فروشنده است. فرقی نمی‌کند که برای خرید کارت گرافیک استوک به آگهی‌های اینترنتی، سایت‌ها یا فروشگاه‌های حضوری مراجعه کرده باشید اگر فروشنده از کارت گرافیک مورد نظر تعدادی دیگری هم موجودی داشته باشد آن کارت گرافیک ماین شده است. به نظر شما این عجیب نیست که یک فروشنده از یک نوع کارت گرافیک استوک به تعداد در فروشگاه خود موجود داشته باشد؟

کدام کارت گرافیک‌ها بیشتر برای ماین استفاده می‌شوند؟

ماینر‌ها برای انتخاب کارت‌های گرافیک ریگ پارامترهایی نظیر نسبت قیمت به سوددهی روزانه، توان مصرفی و هش ریت توجه می‌کنند. و معمولا در اسمبل کردن یک ریگ برای رسیدن به هش ریت بالاتر از مدل‌های مختلف کارت گرافیک استفاده می‌کنند. در جدول پر استفاده‌ترین کارت گرافیک‌های یک ریگ استخراج ارز دیجیتال را ارائه کرده‌ایم.

جمع بندی

با برچیده شدن ریگ‌های ماینینگ شمار زیادی کارت گرافیک ماین شده با قیمتی استثنائی راهی بازار شدند، کارت‌هایی که با توجه به قیمت عجیب آن‌ها گیمرها را به شدت وسوسه می‌کنند. شمار زیادی از این کارت‌ها دارای نواقصی هستند که فروشنده سعی کرده است با انجام تغییراتی برای مدت زمانی (فروش + تست کالا) از بروز آن‌ها جلوگیری کند، بخش دیگری از این سری کارت‌ها نیز پتانسیل بالایی برای خرابی دارند و هر لحظه ممکن است عملکرد طبیعی خود را از دست دهند.

اما اگر ریسک تمامی موارد بالا را به خاطر قیمت پایین‌تر به جان می‌خرید سعی کنید کارت را از افراد و فروشگاه‌هایی که به آن‌ها اعتماد دارید تهیه کنید. اگر کارت گرافیک ماین شده به صورت اصولی نگهداری شده و عمر مفید آن چندان کاهش نیافته باشد گزینه مناسبی برای خرید محسوب می‌شود.

شاید در نگاه اول کارت گرافیک استوک ماین شده تفاوت قیمت زیادی با نمونه پلمپ داشته باشد اما وجود هرگونه خرابی که نیاز به تعمیر داشته باشد قطعا ارزش خرید کارت گرافیک را زیر سوال خواهد برد. ضمن آنکه نمایندگی رسمی این محصولات نیز در داخل کشور وجود ندارد و ممکن است تعمیرکار از عهده تعمیر آن بر نیاید.

و در آخر هرگز فراموش نکنید که از فروشنده مهلت تست کتبی بگیرید.