دی 1402: طبق آمار واردات قطعی انواع خودرو سواری در 9 ماهه سال جاری ذیل ردیف تعرفه 8 هزار و 703 به تعداد 4 هزار و 386 دستگاه و به ارزش 86 میلیون و 478 هزار دلار بوده است. اما در 9 ماهه سال گذشته، تعداد 247 دستگاه خودرو سواری به ارزش هفت میلیون و 513 هزار دلار وارد کشور شده بود.

مهدی ضیغمی، رییس سازمان توسعه تجارت، قبلا تاکید کرده بود واردات خودرو با قطعیت امسال و سال بعد انجام می‌شود. مشکل ارزی به برای واردات خودرو وجود ندارد و جلسات متعددی با بانک مرکزی درباره تخصیص ارز برگزار شده است تا این روند تسریع شود.

وی همچنین افزود تا پایان امسال قابلیت واردات 40 هزار خودروی دیگر وجود دارد، اما وابسته به تصمیمات بانک مرکزی مبنی بر تخصیص ارز است.

مهر 1402: مهدی ضیغمی،رئیس سازمان توسعه تجارت، در خصوص روند قیمت گذاری خودروهای وارداتی توضیح داد بسیاری از شرکت های واردکننده خودرو محصولات خود را از گمرکات ترخیص کرده و اطلاعات خودروها را به سازمان حمایت ارسال کرده اند، تا بعد از بررسی این سازمان پیشنهاد مربوطه به شورای رقابت ارسال شود، البته ما در مرحله شورای رقابت تا کنون تأخیری در اعلام قیمت‌ها نداشتیم.

وی افزود ممکن است اطلاعات ارسالی برخی از شرکت های واردکننده به سازمان حمایت ناقص بوده و همین امر باعث کندی روند قیمت گذاری شده باشد. در حال حاضر شرکتهای واردکننده هیوندا، کیا، فیات، زوتی، سوزوکی، بستیون و هونگچی تشریفات را انجام داده و از گمرکات ترخیص شده اند و مدارک خود را برای تعیین قیمت به سازمان حمایت ارسال کرده اند و سایر برندها نیز در حال  ترخیص هستند. سامانه یکپارچه خودرو در حال بروز رسانی برای آمادگی عرضه خودروها طی هفته آینده است. با تکمیل اطلاعات و ارسال آن ها به سازمان حمایت، به زودی لیست این خودروها در سامانه بارگذاری در اختیار مشتریان قرار خواهد گرفت.

شهریور 1402: تعدادی خودرو وارداتی در گمرکات مانده اگر صاحب کالا و گمرک در خصوص ارزش‌گذاری به توافق نرسیدند، خودرو‌ها به مزایده گذاشته می‌شوند. اسلام پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران، علت دپوی این خودرو‌ها در گمرکات، عدم توافق صاحب کالا و گمرک درخصوص ارزش‌گذاری است در واقع این خودرو‌ها در ابتدا باید ارزش‌گذاری شود تا امکان اظهار و ترخیص آن‌ها فراهم شود.

وی با اشاره به وجود 1217 دستگاه خودرو تجاری و سواری وارداتی در گمرک بندر شهید باهنر، توضیح داد تعدادی از این خودرو‌ها از گذشته در گمرک بوده و تعدادی نیز اخیرا وارد گمرک شده است، علت دپوی این خودرو‌ها اختلاف صاحب کالا با گمرک در خصوص ارزش‌گذاری است، بنابراین در جسله‌ای که اخیرا در استان هرمزگان برای روان سازی ترخیص کالا‌های رسوب شده در گمرکات برگزار شد، مقرر شد در صورتی که صاحب کالا و گمرک درخصوص ارزش‌گذاری این خودرو‌ها به توافق نرسیدند، این خودرو‌ها به عنوان اموال متروکه اعلام و به مزایده گذاشته شود تا شرایط ترخیص آن از گمرکات فراهم شود. سازمان استاندارد ایران کاملا موافق واردات خودروی با کیفیت و رقابتی است، اما برخی مغلطه می‌کنند مبنی بر اینکه سازمان استاندارد مخالف واردات خودرو است. طیفی از اشخاص حقیقی و حقوقی حاضر نیستند خطا‌ها و مشکلاتی که در حوزه واردات خودرو متعلق به آن‌ها است را بپذیرند و لذا نقطه‌های تاریک خود را پشت هیمنه سازمان ملی استاندارد پنهان می‌کنند.

وی تاکید کرد سازمان ملی استاندارد با واردات میلیون‌ها خودروی با کیفیت و رقابتی هم موافق است. برخی ظرفیت این واردات را ندارند و می‌گویند سازمان استاندارد مخالفت می‌کند در حالی که اینطور نیست.

شهریور 1402: واردات خودرو آزاد شده، اما همچنان موانع زیادی سر راه آن قرار دارد. این موانع شامل استاندارد و مشکلات متعدد شماره گذاری در کنار تاخیر ها در تامین ارز و مسائل حاشیه ای است. در معدود موارد دستوری از سمت مسئولان ارشد، گره گشایی قابل توجهی در این زمینه رقم نخورده است.

یکی دیگر از این موانع عجیب، حذف قانونی در راستای تسهیل و تسریع در ترخیص کالاها است که تا پیش از این با ارائه ضمانتنامه بانکی معتبر، ترخیص کالاها را فراهم می کرد اما با آزادسازی واردات خودرو ظاهرا این رویکرد در راستای تسهیل ترخیص خودروها لغو شده است. این موانع موجب کاهش سرعت عرضه خودروهای وارداتی به بازار در راستای تنظیم بازار شده است.

واردات خودرو در راستای کنترل بازار خودرو و پاسخ به نیاز مشتریان امری ضروری در شرایط کنونی است که با تسهیل مواردی همچون پذیرش ضمانتنامه بانکی می توان شاهد بهبود روند عرضه خودروهای وارداتی بود.

شهریور 1402: طبق اعلام گمرک ایران، تعداد 1218 دستگاه خودرو سواری خارجی در پنج ماهه امسال پس از انجام تشریفات گمرکی از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است. ارزش این تعداد خودرو به میزان 25 میلیون و 371 هزار دلار بوده است.

در 5 ماهه نخست سال 1402، یازده گمرک در واردات خودرو سواری فعال بودند که از بین این گمرکات، گمرک شهید باهنر بندرعباس با ترخیص تعداد 485 دستگاه در جایگاه اول و گمرکات غرب تهران با تعداد 431 دستگاه و گمرک شهریار (تهران) با 131 دستگاه در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

در این محدوده زمانی، مجموعا تعداد 2323 دستگاه خودروی سواری نو در گمرکات اظهار شده است. از این تعداد 1218 دستگاه ترخیص قطعی و وارد کشور شده و تعداد 1105 دستگاه نیز به گمرک اظهار و در جریان تشریفات ترخیص قرار دارد. بیشترین تعداد خودروهای سواری در جریان تشریفات ترخیص واردات به گمرک غرب تهران با 760 دستگاه اختصاص دارد و گمرکات شهریار (تهران) با 193 دستگاه و قزوین با 72 دستگاه در رتبه های بعدی قرار دارند.

مرداد 1402: مهدی اسلام پناه، رییس سازمان استاندارد کشور، و مهدی دوستی، استاندار هرمزگان، در تاریخ 29 مردادماه از خودروهای وارداتی موجود در بنادر هرمزگان بازدید کردند.

یکی از محموله‌ها، شامل ۴ نوع از محصولات هیوندا، از جمله النترا و توسان، است که به دلیل برخی موارد مربوط به استاندارد، هنوز اظهار نشده اند و با دستور رییس سازمان استاندارد، این خودروها به زودی اظهار و از گمرک ترخیص خواهند شد.

آقای اسلام پناه در این باره گفت با سرعت بخشی به واردات خودرو، امکان تخلیه شمار بیشتری خودرو در بنادر استان فراهم و محوطه های بندری نیز خلوت می شوند تا بتوانند انواع دیگری از کالا و یا خودرو را در خود جای دهند. هزار دستگاه خودروی النترا، امروز ترخیص خواهد شد و به نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور کمک خواهد کرد. ترخیص این خودروها می‌تواند در تنظیم بازار خودرویی کشور، نقش‌آفرینی کند. این محموله پیش از این اظهار نشده بود که از صاحب کالا درخواست شد این کار را انجام دهند و کارشناسان استاندارد نیز در محل حاضر هستند تا تطابق‌های لازم را برای ترخیص انجام دهند.

وی تاکید کرد هر جا که احساس شود مانعی برای واردات وجود دارد در جهت رفع رجوع و تسهیل امور حضور پیدا خواهیم کرد و شرایط را به نحوی رقم خواهیم زد که گشایش ویژه‌ای ایجاد شود.

نماینده شرکت کرمان موتور که بیش از ۹۰۰ دستگاه خودروی هیوندای این شرکت در بندر شهید باهنر تخلیه شده نیز از دستور رییس سازمان استاندارد کشور برای رفع مشکل واردات این خودروها خبر داد.

مرداد 1402: مهدی اسلام پناه، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان ملی استاندارد، از بندر شهید باهنر بندرعباس بازدید کرد و همچنین خبر داد که هزار دستگاه خودروی النترا، در روز 29 مردادماه ترخیص خواهد شد و به نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور کمک خواهد کرد.

وی توضیح داد ترخیص این خودروها می‌تواند  بازار را تنظیم کند. این محموله پیش از این اظهار نشده بود که از صاحب کالا درخواست شد این کار را انجام دهند و کارشناسان استاندارد نیز در محل حاضر هستند تا تطابق‌های لازم را برای ترخیص انجام دهند. هر جا که احساس شود مانعی برای واردات وجود دارد در جهت رفع رجوع و تسهیل امور حضور پیدا خواهیم کرد و شرایط را به نحوی رقم خواهیم زد که گشایش ویژه‌ای ایجاد شود. سیاست دولت این است که به نظارت‌های میدانی و عملیاتی گره‌های موجود در مسائل مختلف را باز کند‌.

مرداد 1402: آقای محمد رضوانی‌فر، رئیس کل گمرک ایران، با اشاره به وضعیت ترخیص کالا از گمرکات کشور، می‌گوید عمده مشکلات برای ایستایی کالا در گمرکات کشور، به دو نکته برمی‌گردد:

1. نکته اول اشکالاتی که مربوط به قبل از اظهار کالاست که در این حوزه گمرک دخالتی ندارد، بخشی از رسوب و ماندگاری مربوط به بعد از اظهار کالا و مورد سوم مربوط به زمانی است که با وجود اظهار کالا از گمرک خارج نمی‌شود. وی افزود، اصل اول برای شروع تشریفات گمرکی در اختیار داشتن اسناد مالکیت است، اگر اسناد حمل، ثبت سفارش موجود نباشد، امکان اظهار کالا به گمرک‌ وجود ندارد. در صورت ارائه اسناد، تشریفات گمرکی آغاز می‌شود در این مرحله پاسخگویی سیستمی دستگاه‌هایی که وضعیت پاسخ استعلامات را بر عهده دارند اهمیت زیادی دارد. بر این اساس طبق قوانین مربوط حداکثر در 7 روز باید پاسخ استعلامات به گمرک ایران داده شود تا تشریفات گمرکی ادامه پیدا کند.

2. اشکال دیگر مربوط به کد ساتا یا کد تخصیص ارز است. البته در مورد کالاهای اساسی موضوع تخصیص ارز مشکلی ندارد، در خصوص بیش از 3000 کد تعرفه بدون تخصیص کد ساتا ترخیص انجام می‌شود.

براساس گفته‌های رئیس کل گمرک، تاکنون 1621 دستگاه‌ خودرو به گمرکات اجرایی اظهار شد که حدود 928 دستگاه خودرو در حال طی تشریفات و حدود 690 دستگاه خودرو نیز ترخیص شده است.

براساس سقف واردات 2 میلیاردی خودرو در سال جاری وصول حدود 40 همت حقوق ورودی پیش بینی شده است. بر این اساس عجله ما برای ترخیص خودرو از ذی نفعان و فعالان بازار خودرو بیشتر است. تا روز 20 مرداد 59 همت واریز به خزانه داشتیم که دو برابر شده اما در حوزه حقوق ورودی خودرو، از تعهدات بودجه عقب هستیم.

مرداد 1402: مجتبی قهرمانی، رئیس کل دادگستری هرمزگان، با اشاره به گزارش‌های واصله مبنی بر واردات حدود هزار دستگاه خودروی سانگ‌یانگ و هیوندای (شامل النترا، توسان، کریتا، اکسنت) به کشور و معطلی چندماهه آن‌ها در بنادر استان هرمزگان، با صدور دستور ویژه قضایی از مدیران کل استاندارد، بنادر و دریانوردی و گمرکات استان خواست ضمن پیگیری موضوع به سرعت جهت تعیین تکلیف و ترخیص این خودرو‌ها اقدام کنند.

وی به دادستان مرکز استان هرمزگان و مدیرکل تعزیرات حکومتی استان نیز مأموریت داد به منظور جلوگیری از احتکار و سوء استفاده‌های احتمالی با ورود به موضوع تأخیر به وجود آمده در ترخیص خودرو‌های وارداتی، شرکت‌های واردکننده را مکلف کند به نحوی عمل کنند که در حداقل زمان ممکن، فرآیند ترخیص این خودرو‌ها انجام شود.

قهرمانی با بیان اینکه انبار‌های گمرکات نباید به مأمنی برای احتکار کالا تبدیل شوند، تأکید کرد: در صورت اثبات هرگونه تخلف و معطلی بدون دلیل با هدف احتکار و افزایش قیمت کالا‌های وارداتی یا کسب منافع غیرقانونی، ضمن تشکیل پرونده قضایی و تعزیراتی برای متخلفان با آن‌ها قاطعانه برخورد خواهد شد.

مرداد 1402: رئیس سازمان ملی استاندارد ایران، روز دوشنبه مورخ 9 مردادماه، با حضور سرزده در گمرک غرب تهران، دستور ترخیص یک هزارو 133 خودروی وارداتی در این گمرک را صادر کرد. این خودروها که بیش از  10 روز از اظهار آن گذشته به علت عدم تطابق تولید در پارکینگ گمرک دپو شده بود که با دستور رئیس سازمان ملی استاندارد ایران و اخذ تعهد قانونی واردکننده برابر اظهاریه انطباق ترخیص شدند.

اسلام‌پناه در روند این بازدید سرزده تأکید کرد: خودروهایی که تایید نوع و تطابق تولید داشته باشند را در کمتر از 24 ساعت بعد از اظهار ترخیص می‌شود. رییس سازمان ملی استاندارد ایران با بیان اینکه مجوز واردات به واردکننده داده شده است، افزود: خودروها پس از ورود و اظهار ترخیص و انتظار قیمت گزاری شورای رقابت وارد بازار و شبکه توزیع می شوند.

وی اظهارداشت: خودروهای وارداتی باید قابلیت پاس کردن استانداردهای قانونی ابلاغی و مد نظر را داشته باشند. اگر واردکنندگان از مبدا‌ تاییدیه و تعهد اصالت همراه با تایید نوع خودرو را داشته باشند با اخذ تعهد قانونی وارد کننده و یا روش های جایگزین، ترخیص انجام می‌شود. اسلام پناه اضافه کرد: عدم ترخیص خودرو فقط مربوط به نظامات استاندارد و گمرک نیست و بعضا سایرعوامل نیز تعلل می کنند.

اردیبهشت 1402: در پی انتشار اخباری در فضای مجازی، مبنی بر محدودیت و توقف واردات خودروهای کره‌ای، وزارت صمت اطلاعیه‌ای را منتشر و این خبر را تکذیب کرد. در این اطلاعیه چنین آمده است:

«بدین وسیله به اطلاع میرساند که شرکت های وارد کننده خودروهای کره ای در حال حاضر در حال دریافت ارز و انجام فرآیند ترخیص از گمرک بوده و موارد اعلام شده در رسانه ها دقیق و قابل استناد نیست.»

در خبر تکذیب شده آمده بود که پیرو تغییرات جدید قانون واردات خودرو، که هنوز به صورت رسمی منتشر نشده، قرار است سقف ارزشی واردات از ۲۰ به ۳۵ هزار یورو افزایش پیدا کند. تعرفه ها نیز افزایش پیدا خواهند کرد. پیرو درخواست وزارت امور خارجه، واردات خودروهای کره ای نیز متوقف خواهد شد.  اما  وزارت صمت هیچ اشاره‌ای به تغییرات نکرده است و تنها با اشاره به ادامه فرآیند تخصیص ارز و ترخیص از گمرک خودروهای کره‌ای، سمت و سوی موضوع را عوض کرده است.

بهمن 1401: معاون گمرک ایران، درباره ترخیص خودروهای وارداتی توضیح داد مصوبه ساماندهی واردات خودرو توسط دولت ابلاغ و در آن‌جا ماخذ سود بازرگانی به صورت علی‌ا‌لحساب معین شد و دولت فعلا سود بازرگانی را برحسب قدرت موتور و میزان ارزش خودروها مشخص کرده است.

وی افزود پس از این‌که خودروها ترخیص شدند، باید در بورس کشف قیمت و عرضه شوند‌. تفاوت قیمت فروش باید از طریق بورس به حساب گمرک واریز شود و در آن زمان پروانه قطعی ترخیص صادر خواهد شد. بنابراین تا زمانی که خودرو در بورس به فروش نرسد، برای خودروهای موجود در گمرک پروانه ترخیص صادر نخواهد شد.

آذر 1401: براساس مکاتبات انجام شده میان مدیر کل دفتر واردات گمرک ایران با مدیر کل گمرک بوشهر، 220 دستگاه ون تویوتا هایس که در گمرک باقی مانده‌اند، بزودی ترخیص می‌شوند. طبق اسناد منتشر شده، این ون‌ها متعلق به شرکت تولیدی مزین خودرو فراز، از زیرمجموعه‌های شرکت ایران‌روور، هستند و پس از تجهیزسازی و تبدیل با کاربری خدمات امدادونجات و خدمات شهری، به ناوگان اورژانس و شهرداری‌ها و سایر سازمان‌های مربوطه، تحویل شوند.

مهر 1401: علی صالحی، دادستان تهران، درباره پرونده ایرتویا و نگین‌خودرو گفت که تاکنون 234 خودرو تحویل مشتریان شده و 180 خودرو دیگر نیز به زودی تحویل داده خواهد شد. 

وی اشاره کرد که پرونده ایرتویا و نگین‌خودرو به عنوان یکی از پرونده‌های خاص این دادستانی به صورت هفتگی در دستور کار قرار داشته و گفت پرداخت طلب مابقی افرادی که خودرو به آن‌ها تحویل داده نشده و تمایل به اعاده وجوه پرداختی داشته باشند، مطابق شاخص بانک مرکزی انجام می‌شود؛ حتی در تعطیلات آخر هفته جاری نیز فرآیند تکمیل ثبت‌نام‌ها انجام خواهد شد. مزایده 52 دستگاه از خودروهای شرکت‌های ایرتویا و نگین‌خودرو تا چند روز آینده انجام می‌شود و مصوب شده که این پرونده هر چه سریع‌تر با تلاش جهادی همکاران به نتیجه نهایی برسد. 

مهر 1401: معاون اول رئیس جمهور، مصوبه مربوط به ورود و ترخیص یک هزار دستگاه آمبولانس موردنیاز سازمان اورژانس کشور را ابلاغ کرد تا اجرا شود. 

هیئت وزیران در راستای بهره‌مندی از خدمات خیرین و سایر سازمان‌های بین‌المللی، برای تأمین تجهیزات و توزیع عادلانه آن‌ها در مناطق کم‌برخوردار کشور، با استفاده از ظرفیت‌های قانونی و با هدف بهبود ارائه خدمات فوریت‌های پزشکی و سلامت به شهروندان، با درخواست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر صدور مجوز برای ثبت سفارش، ورود، ترخیص و شماره‌گذاری تعداد یک هزار دستگاه آمبولانس اهدایی سازمان‌های بین‌المللی و خیرین موافقت کرد. 

این اقدام به منظور استفاده در پایگاه‌های اورژانس کشور، بدون رعایت شرایط مقرر در ضوابط فنی واردات خودرو و بدون پرداخت حقوق ورودی و عوارض گمرکی و معاف از مالیات بر ارزش‌افزوده و با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط، صورت گرفت. 

شهریور 1401: از مجموع 12 هزار خودرو دپو شده در گمرکات کشور، نزدیک به 10 هزار خودرو ترخیص شدند و در حال حاضر حدود 2 هزار خودرو همچنان در بنادر و گمرک حضور دارند.

روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران، در این باره گفت که 2 هزار و 200 خودرو در اماکن بندری و گمرکی مانده‌اند‌. این خودروها به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ دسته اول حدود 900 دستگاه فاقد ثبت سفارش هستند؛ دسته دوم حدود هزار خودرو بوده که ثبت سفارش داشتند اما پرونده قضائی دارند که این شاکی یا از طرف حاکمیت و یا به صورت خصوصی بوده است؛ بنابراین دسته دوم خودورهای دارای پرونده قضائی هستند. دسته سوم نیز شامل حدود 200 دستگاه خودرو است که 140 دستگاه آن مربوط به منطقه آزاد اروند می‌شود که یا بالای 2500 سی‌سی است و یا ساخت آمریکا و یا به سفارش آمریکا هستند. در همین گروه چند خودرو هم مربوط به قبل از سال 93 می‌شوند که همین ویژگی‌ها را دارند.

بر اساس گفته‌های وی، اگر سیاست‌گذاران ثبت سفارش را برای 900 خودرویی که ثبت سفارش ندارند اما قبل از بحران ارزی سال 97 ارزشان تأمین شده بود مجاز کنند، می‌توانند وارد چرخه تشریفات ترخیص شوند. باید اشاره شود که اگر کالایی ثبت سفارش، منشأ ارز و قبض انبار معتبر نداشته باشد در گمرک نمی‌تواند اظهار شود؛ اما این خودروها عموماً قبض انبار و منشأ ارزشان تائید شده و فقط ثبت سفارش ندارند.

آقای لطیفی افزود وضعیت هزار خودرویی که پرونده قضائی دارند را باید از طریق قوه قضائیه پیگیری کرد. اگر صاحبین کالا رای برائت بگیرند، می‌توانند خودروهای خود را ترخیص کنند. تاکنون حدود ده‌ها دستگاه از این خودروها رای برائت گرفته‌اند و ترخیص شدند و روند ترخیص این نوع خودروها در هر ماه با اخذ رای قطعی برائت ادامه دارد، اگر چه در هر ماه این میزان انگشت‌شمار باشد. در ضمن، طبق قوانین کشور، ورود خودروهای بالای 2500 سی‌سی، آمریکایی و یا به سفارش آمریکا، ممنوع است؛ اما باز هم بستگی به نظر سیاست‌گذار تجارت خارجی و واردات دارد و اگر اجازه ترخیص بدهند، گمرک به عنوان مجری قوانین و مصوبات آماده ترخیص است.

وی در انتها خاطرنشان کرد خودروهایی که مشکل قضائی دارند اگر در دسته‌بندی کالاهای قاچاق قرار بگیرند و قاچاق بودن آن‌ها ثابت شود، به سازمان اموال تملیکی سپرده شده و تصمیمات در حیطه قانونی آن سازمان انجام خواهد شد.

شهریور 1401: مجتبی قهرمانی، رئیس کل دادگستری استان هرمزگان، از ستاد مدیریت سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی استان هرمزگان بازدید کرد‌.

طی جلسه‌ای با حضور دادستان عمومی و انقلاب بندرعباس، مدیر و کارکنان اموال تملیکی استان، مدیران بنادر و دریانوردی و مسئولان چند شرکت بزرگ کانتینری، موضوع تعیین تکلیف 120 خودروی لوکس خارجی موجود در انبار اموال تملیکی بندرعباس، به صورت ویژه مورد پیگیری قرار گرفت.

آقای قهرمانی در این باره گفت پرونده 120 دستگاه خودرو لوکس وارداتی، متعلق به شرکت نگین‌خودرو، با حضور مسئولان قضایی و سازمان اموال تملیکی به صورت ویژه مورد رسیدگی قرار گرفته است. با توجه به ترخیص 20 دستگاه از این خودروها، جهت تسریع و تسهیل امور برای ترخیص 100 خودروی دیگر، تدابیر لازم اتخاذ شده و این خودروها در حال تحویل به صاحبان آن‌ها هستند.

موضوع تعیین تکلیف خودروهای خارجی وارداتی موجود در انبارهای گمرک و اموال تملیکی از جمله موارد مورد تاکید رئیس قوه قضاییه به ویژه در سفر استانی اخیر به بوشهر و بازدید از گمرک و انبار تملیکی این استان بوده است.

مرداد 1401: با گذشت چهار سال از اعلام ممنوعیت واردات خودرو، هنوز هم در برخی از گمرکات کشور، خودروهای ترخیص نشده وجود دارند. شاید به همین دلیل است که آقای اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه، روز پنجشنبه مورخ 6 مردادماه 1401، در جریان سفر خود به بوشهر، از مدیران این استان خواسته است تا هرچه سریعتر، خودروهای دپو شده در گمرکات، بنادر و سازمان اموال تملیکی را تعیین تکلیف کنند. 

بعد از این ماجرا، آقای روح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک، ضمن اشاره به این موضوع که مشکلات این خودروها، مربوط به گمرک نیست، گفته که سرنوشت ترخیص این خودروها، باید در دستگاه‌های بالادستی تعیین تکلیف گردد. آقای لطیفی همچنین توضیحاتی درباره آخرین وضعیت خودروهای ترخیص نشده از گمرکات کشور را ارائه کرده که خلاصه انرا در ادامه می‌خوانید:

1- بعد از اعلام ممنوعیت واردات خودرو در ابتدای سال 1397، حدود 12 هزار دستگاه، امکان ترخیص از گمرک را پیدا نکردند. این درحالی است که در دولت یازدهم، به واردکنندگان خودرو این فرصت داده شده بود تا مراحل تشریفات و کسب مجوزهای لازمه را انجام دهند.

2- در چندین نوبت، اکثریت خودروهای دپو شده از گمرک، ترخیص شدند طوریکه از حدود 12 هزار دستگاه، بیش از 10 هزار دستگاه ترخیص شده و به بازار عرضه شدند.

3- درحال حاضر، حدود 2 هزار خودرو در گمرکات کشور باقی مانده‌اند که 900 دستگاه از این تعداد، بدلیل مشکلات ثبت سفارش، اجازه ترخیص ندارند. از میان این خودروها که عمدتا مدلهای قبل از سال 2017 هستند، حدود 300 دستگاه ثبت سفارش شده‌اند ولی از آنجایی که در دوره اعلام ممنوعیت واردات، ثبت سفارش شده‌ بودند، از گمرک نیز ترخیص نشدند. اما این شرایط وجود دارد تا اگر مصوبه جدیدی در دولت برای این خودروها اعلام گردد، این خودروها نیز از گمرک ترخیص شوند.

4- حدود 1000 دستگاه دیگر نیز بدلیل مشکلات حقوقی، شرایط ترخیص از گمرک را ندارند و باید منتظر رای دادگاه مربوطه باشند. اگر برای این خودروها، رای قاچاق خودرو در ایران صادر شود، خودروها سلب امتیاز شده و به سازمان اموال تملیکی ارجاع داده می‌شوند. اما اگر رای برائت برای آنها صادر شود، واردکنندگان می‌توانند بدون محدودیت زمانی، تشریفات گمرکی را انجام دهند و خودروها را ترخیص نمایند.

5- تعداد دیگری از خودروهای دپو شده، برای قبل از سال 1393 بوده و از طریق مصوبات واگذاری خودرو به جانبازان وارد کشور شده‌اند. 

6- تعداد دیگری از خودروهای دپو شده، یا خودروهای بالای 2500 سی‌سی هستند یا خودروهای ساخت آمریکا یا خودروهای سفارش آمریکا هستند که نمی‌توان آنها را ترخیص کرد. به عنوان مثال، حدود 140 دستگاه خودرو به همین علت، در گمرک منطقه آزاد اروند، دپو شده است.

آذر 1400: بعد از تصویب طرح آزادسازی واردات خودرو توسط مجلس، حالا آقای ارونقی (معاون فنی گمرک ایران) از ارائه پیش نویس دستورالعمل ترخیص خودروهای دپو شده در گمرکات کشور خبر داده است.

این پیش‌نویس به وزارت اقتصاد تحویل داده شده و در صورت تصویب توسط هیئت وزیران، حجم بالایی از خودروهای رسوبی در گمرکات کشور، امکان ترخیص را خواهند داشت. مهم‌ترین نکته در این پیش‌نویس، فعال شدن مجدد ثبت سفارش است چراکه از نظر گمرک، بسیاری از خودروها با باز شدن ثبت سفارش، امکان تعیین تکلیف را خواهند داشت. سایر شروط گمرک برای ترخیص خودروهای دپو شده، به شرح زیر است: 

1- ثبت سفارش برای واردات خودروهایی که تا تاریخ 16 دی 1397 قبض انبار گرفته‌اند، به شرطی که منشا ارز شخصی متقاضی توسط بانک مرکزی تایید شود، بلامانع است.  

2- ثبت سفارش برای خودروهایی که تا تاریخ 27 دی 1397 قبض انبار گرفته‌اند اما ارز بانکی داشته‌اند، به شرط پرداخت مابه‌التفاوت ارز دریافتی با ارز نیمایی، بلامانع است. همچنین اختصاص هرگونه ارز جدید برای این گروه از خودروها، ممنوع خواهد بود.

3- ثبت سفارش برای خودروهایی که ارزش آنها بیش از 40 هزار دلار است، به شرط پرداخت تعرفه 40% مازاد بر تعرفه گمرکی، بلامانع خواهد بود.

4- خودروهای بالای 2500 سی‌سی امکان ترخیص ندارند مگر آنکه سهمیه جانبازان بوده و تا شهریورماه 1393 وارد گمرک شده و دارای ثبت سفارش باشند.

5- خودروهای بالای 2500 سی‌سی که تا 31 مرداد 1397 به مناطق آزاد وارد شده و قبض انبار گرفته‌اند، امکان ترخیص و تردد در این مناطق را دارند.

6- خودروهایی که دارای پرونده قضایی هستند، به شرطی که رای قطعی آنها از طرف مرجع رسیدگی کننده، صادر شده باشد و مشمول «منع پیگیرد» یا «برائت از پیگرد» باشند، امکان ترخیص را دارند و هیچگونه محدودیت زمانی برای ترخیص را نخواهد داشت.

آبان 1400: با انتشار گزارش جدید گمرک برای وزارت اقتصاد، مشخص شده که همچنان بیش از دو هزار دستگاه خودرو، در گمرکات کشور دپو شده‌اند و از سال 1397 تاکنون، وضعیت ترخیص آنها نامعلوم، باقی مانده است. طبق این گزارش، آخرین وضعیت خودروهای سواری دپو شده در گمرکات، به شرح زیر است:

1. تعداد 1089 خودرو، بدلیل داشتن پرونده قضایی، امکان ترخیص ندارند. البته در برخی از این پرونده‌ها، با ترخیص خودروها موافقت شده است.
2. تعداد 927 خودرو، زیر 2500 سی‌سی هستند اما بدلیل نداشتن ثبت سفارش، امکان ترخیص ندارند.
3. تعداد 100 خودرو، بالای 2500 سی‌سی هستند و امکان ترخیص ندارند.
4. تعداد 82 خودرو در گمرک خرمشهر دپو شده‌اند که از این تعداد، 73 خودرو به علت سفارش‌گذاری آمریکا و 9 خودرو نیز به علت بالای 2500 سی‌سی، امکان ترخیص ندارند.
5. تعداد 51 خودرو نیز با اینکه کمتر از 2500 سی‌سی هستند و اظهار گمرکی شده‌اند اما بدلیل عدم صدور پروانه، امکان ترخیص ندارند.

تیر 1400: تکلیف خودروهای مانده در گمرکات کشور مشخص شده و در انتظار مصوبه هیئت دولت است. آقای میرمعینی (معاون فروش سازمان تملیکی) ضمن اعلام این خبر گفته که کلیات ترخیص خودروهای دپویی در کمیسیون اقتصادی دولت تصویب شده و برای اجرایی‌شدن آن، منتظر اصلاحیه ماده 17 واردات خودروست که باید توسط دولت، مصوبه شود. قرار است خودروهای باقی مانده در گمرک، بصورت زیر، تعیین تکلیف شوند:

• برخی از خودروها، امکان واگذاری به اورژانس یا ناجا را دارند.
• برخی از خودروهای زیر 2500 سی‌سی، به شرط فروش در داخل، امکان فروش و واگذاری را دارند.
• برخی از خودروهای بالای 2500 سی‌سی، به شرط تردد در مناطق آزاد، امکان فروش از طریق مزایده را دارند.
• خودروهای آمریکایی و خودروهایی که فاقد نمایندگی هستند نیز باید امحای فنی شوند.