سهم شاسی‌بلندها از فروش خودرو در سراسر جهان طی سال ۲۰۲۳ به حدود ۴۸درصد رسید که یک رکورد جدید است. این امر به وضوح تغییر سلیقه مشتریان و انتخاب خودروهای بزرگ‌تر و سنگین‌تر را نشان می‌دهد. دلایل متنوعی برای این روند وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به جذابیت بالای شاسی‌بلندها به‌عنوان یک نماد و همچنین فضای داخلی و بار بیشتر و البته استراتژی‌های بازاریابی و کسب سود خودروسازان اشاره کرد.
جغرافیای شاسی‌بلند سواری
در اقتصادهای پیشرفته، میزان فروش شاسی‌بلندها در سال قبل به حدود ۲۰میلیون دستگاه رسید و برای اولین‌بار سهم این خودروها در بازار از ۵۰درصد عبور کرد. علاقه به شاسی‌بلند و خودرو بزرگ‌تر به کشورها و اقتصادهای در حال توسعه نیز نفوذ کرده یعنی جایی که سهم خودروهای یادشده از کل فروش به رقم بی‌سابقه‌ای رسیده است.
درحال‌حاضر، از هر ۴خودرو حاضر در جاده‌های سراسر جهان بیش از یک خودرو از نوع شاسی‌بلند است و البته اکثر آن‌ها از پیشرانه‌های درون‌سوز برخوردار هستند. با اینکه تنها ۵درصد شاسی بلندهای حاضر در جاده‌ها از نوع برقی هستند اما به‌دنبال کسب سهم بیشتر از بازار خواهند بود به‌گونه‌ای که در سال ۲۰۲۳ بیش‌از ۵۵درصد کل خودروهای برقی فروخته‌شده از نوع شاسی‌بلند بوده‌اند.
اگر شاسی‌بلندها یک کشور بودند عنوان پنجمین کشور تولیدکننده دی‌اکسید کربن را به خود اختصاص می‌دادند! این خودروها ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم سنگین‌تر از یک خودرو میان‌سایز متوسط هستند و معمولا حدود سه‌دهم مترمربع فضای بیشتری را اشغال می‌کنند.
از طرفی میزان آلایندگی دی‌اکسیدکربن شاسی‌بلندها حدود ۲۰درصد بیشتر است. روند روبه‌رشد خرید خودروهای سنگین‌تر و پرمصرف‌تر منجر به افزایش تقاضا برای انرژی ازجمله نفت و الکتریسیته و همچنین فلزات موردنیاز برای تولید باتری شده است.
در دو سال گذشته مصرف نفت مرتبط با شاسی‌بلندها بیش‌از ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. این رقم بیش از ۲۵ درصد رشد سالانه تقاضای نفت را تشکیل می‌دهد.
آلایندگی در مقابله با ترند
سال قبل بیش‌از ۳۶۰ میلیون دستگاه شاسی‌بلند در سراسر جهان تردد کرده که منجر به تولید یک‌میلیارد تن دی‌اکسید کربن شده و این رقم نسبت‌به یک سال قبل از آن افزایش حدود ۱۰۰میلیون تنی را نشان می‌دهد.
بیش‌از ۲۰درصد رشد آلاینده‌های مرتبط با دی‌اکسیدکربن در سال قبل به شاسی‌بلندها اختصاص دارد. چنین وسایل نقلیه‌ای در مقایسه با خودروهای کوچک‌تر نیازمند متریال بیشتری برای ساخت هستند.
در سال ۲۰۲۳ حدود ۳۰میلیون خودرو شاسی‌بلند با پیشرانه درون‌سوز به ناوگان جهانی افزوده شد که تقریبا با کل خودروهای برقی حاضر در جاده‌ها برابری می‌کند.
همچنین سال قبل ۵۰۰ خودرو برقی در سراسر جهان قابل انتخاب بوده که ۶۰ درصد آن‌ها در کلاس شاسی‌بلند قرار می‌گیرند و این رقم نسبت به سال‌های قبل افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد. همین روند جهانی خودروسازان را بیش از پیش برای معرفی شاسی‌بلندهای هیبرید و برقی جدید در آینده نزدیک تشویق می‌کند.
هم‌اکنون شاسی‌بلندها حدود ۴۵درصد ناوگان خودروهای برقی دنیا را تشکیل می‌دهند و اگر تقاضای بالا برای خودروهای برقی کوچک در شهرهای چین نبود سهم خودروهای موردبحث بسیار بیشتر هم می‌شود. در کشورهایی با اقتصادهای پیشرفته، سهم شاسی‌بلندهای برقی از بازار این خودروها به ۵۵درصد می‌رسد که علتش را می‌توان فقدان مدل‌های کامپکت و ارزان‌تر دانست.
تکنولوژی کافی نیست
به‌رغم پیشرفت‌های رخ‌داده در زمینه کاهش مصرف سوخت و بهبود راندمان وسایل نقلیه، علاقه خریداران به خودروهای سنگین‌تر و پرمصرف‌تر همچون شاسی‌بلندها باعث شده است بهبودهای صورت‌گرفته در کاهش مصرف انرژی و آلایندگی در ناوگان خودروهای سواری جهانی خنثی شود.
خودروهای بزرگ‌تر نیازمند مواد معدنی بیشتری برای تولید هستند و همچنین سوالاتی نیز درباره تاثیرات آن‌ها روی ایمنی سایر کاربران جاده و عابران پیاده مطرح می‌شود. بالاتر از همه این‌ها، شاسی‌بلندها به پارکینگ‌های بیشتر و بزرگ‌تری نیاز دارند و به همین خاطر محدودیت‌های زیادی برای پارک آن‌ها در شهرهای شلوغ وجود خواهد داشت.
برای پاسخ به چنین چالش‌هایی، کشورهایی همچون فرانسه، نروژ و ایرلند چارچوب قانونی جدیدی را بررسی می‌کنند تا تقاضا برای شاسی‌بلندها را کاهش دهند. به‌طورمثال هزینه پارک خودروهای بزرگ و شاسی‌بلندها در شهرهایی همچون پاریس و لیون بیشتر است.
انتخاب خودروهای برقی به‌جای مدل‌های درون‌سوز یک استراتژی کلیدی برای دستیابی به اهداف بین‌المللی انرژی و آب‌وهواست، هرچند اقداماتی همچون وضع استانداردهای مصرف سوخت براساس ابعاد خودرو سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های باتری با عملکرد و دوام بهتر و همچنین کاهش استفاده از فلزات و مواد خام کمیاب جزو ضروریات آینده‌ای پایدار و پاک هستند.