طورکلی، در کشورمان بنزین به دو دسته معمولی و سوپر تقسیم می‌شود که بنزین سوپر اکتان بالاتری دارد. عدد اکتان عددی است که میزان مقاومت بنزین در برابر احتراق خودبه‌خود را نشان می‌دهد و هرچه این عدد بیشتر باشد بهتر است زیرا در پیشرانه‌هایی با نسبت تراکم بالا یا موتورهای توربو، احتراق خودبه‌خود بنزین باعث ناک زدن خواهد شد که به پیشرانه آسیب خواهد زد. همچنین بنزین اکتان پایین در پیشرانه‌های قدیمی هم می‌تواند باعث تجمع رسوبات کربنی شود؛ بنابراین، استفاده از بنزین باکیفیت و با اکتان بالا در همه خودروها بهتر خواهد بود اما برای اینکه بفهمید خودروی شما الزاماً به بنزین سوپر نیاز دارد یا نه باید ببینید سازنده برای آن چه عدد اکتانی را توصیه کرده است. در ایران عدد اکتان بنزین معمولی 87 و بنزین سوپر بین 93 تا 95 است.

تراکم بالاتر در پیشرانه خودرو باعث تولید قدرت بیشتر می‌شود اما برای تولید این قدرت، موتور به بنزین سوپر نیاز خواهد داشت زیرا پیشرانه‌های جدیدتر به سنسور ناک مجهز هستند که می‌تواند احتراق زودرس را تشخیص دهد. در این صورت، ECU زمان جرقه‌زنی شمع‌ها را به تعویق می‌اندازد تا از احتراق زودرس ناشی از استفاده از بنزین معمولی اکتان پایین جلوگیری کند. این کار باعث می‌شود قدرت موتور کمی کاهش پیدا کند. در پیشرانه‌های توربوشارژ نیز بوست توربو (فشار هوایی که توربوشارژر وارد موتور می‌کند) باعث تولید قدرت بیشتر می‌شود اما این موتورها هم به بنزین سوپر نیاز دارند و در صورت استفاده از بنزین معمولی، سنسور ناک و ECU بوست توربو را کم می‌کند.

مقاله مرتبط: نسبت تراکم موتور چیست؟

به‌عنوان‌مثال، مزدا برای شاسی‌بلند CX-5 که به پیشرانه 2.5 لیتری چهار سیلندر توربو مجهز است، 227 اسب بخار قدرت با بنزین معمولی و 256 اسب بخار قدرت با بنزین سوپر اکتان 93 اعلام کرده است. در این نمونه، سازنده صرفاً استفاده از بنزین سوپر را توصیه کرده است. این یعنی اگر در مزدا CX-5 از بنزین معمولی استفاده شود، آسیبی به پیشرانه وارد نخواهد شد و فقط مقداری از قدرت آن کاسته می‌شود.

اگر در باک خودرویی که به بنزین سوپر نیاز دارد اشتباهاً بنزینی معمولی بریزیم چه باید کرد؟

همان‌طور که گفته شد، بنزین سوپر برای همه خودروها ضروری نیست و در برخی خودروها فقط باعث افزایش قدرت پیشرانه می‌شود اما بسیاری از خودروها حتماً به بنزین سوپر نیاز دارند و استفاده از بنزین معمولی در این خودروها می‌تواند به موتور آسیب بزند. حال اگر به هر دلیلی مثل اشتباه در انتخاب نازل پمپ‌بنزین یا در دسترس نبودن بنزین سوپر، باک خودرویی که به بنزین سوپر نیاز دارد را با بنزین معمولی پر کردید، حتماً باید اقداماتی انجام دهید تا از ورود آسیب به موتور جلوگیری کنید.

اگر دفعه قبلی سوخت‌گیری بنزین سوپر زده‌اید و مقداری از آن بنزین قبل هنوز در باک مانده، این می‌تواند تا حدودی کیفیت پایین بنزین معمولی که زده‌اید را جبران کند اما در غیر این صورت، باید به‌آرامی رانندگی کرده و از وارد کردن فشار به خودرو خودداری کنید تا زمانی که یک‌چهارم بنزین باک خالی شود. حالا ظرفیت حالی باک را با بنزین سوپر پر کنید تا کیفیت بنزین معمولی داخل باک هم افزایش پیدا کند. سپس زمانی که باک به نصفه رسید، دوباره نصف دیگر را با بنزین سوپر پر کنید.

اما برای این مشکل راه‌حل بسیار آسان‌تر و مطمئن‌تری هم وجود دارد که آن استفاده از مکمل بنزین است. با استفاده از مکمل‌های بنزین اکتان بوستر از برندهای مطمئن و معتبری مثل پتروتکس، به‌راحتی می‌توانید اکتان بنزین معمولی را افزایش داده و به نزدیک بنزین سوپر برسانید. البته مکمل را باید زمانی که باک خالی است داخل آن بریزید و سپس سوخت‌گیری کنید تا به‌خوبی با بنزین مخلوط شود اما اگر به‌ناچار یا به‌اشتباه باک را با بنزین معمولی پر کرده‌اید، در همان حالت مکمل را داخل باک بریزید.

یک استثناء در مورد خودروهای قدیمی

صرف‌نظر از نوع بنزینی که سازنده برای خودرو توصیه می‌کند، رانندگان خودروهای قدیمی‌تر ممکن است متوجه صدای ناک زدن از موتور شوند خصوصاً زمانی که در حال شتاب گیری هستند. این مشکل گاهی به دلیل تجمع رسوبات کربن در سیلندرها است که نسبت تراکم را افزایش می‌دهد و می‌تواند مخلوط سوخت و هوا را زودتر مشتعل کند. در برخی موارد، استفاده از بنزین اکتان بالاتر برای کاهش یا برطرف کردن این مشکل کافی است اما اگر تأثیری نداشت باید با یک مکانیک مشورت کنید.