دولت سیزدهم در اقدامی‌دیرهنگام و پر ابهام مصوبه واردات خودروی کارکرده به کشور را پس از سه سال ابلاغ کرده است؛ این اقدام دولت در حالی انجام شده است که یک ماه بیشتر از فعالیتش باقی نمانده است که همین موضوع انتقاداتی را متوجه دولتمردان می‌کند.

کشیده شدن موضوع ابلاغ مصوبه واردات خودرو‌های کارکرده به کشور به ماه پایانی فعالیت دولت سیزدهم ابهاماتی را از قبیل انداختن توپ واردات خودرو به زمین دولت چهاردهم، یا ایجاد چالش ارزی برای دولت تازه روی کار آمده و همچنین مصادره به مطلوب مربوط به موضوع واردات خودروی کارکرده ایجاد کرده است. فعالین بازار خودرو که هدف اصلی این ابلاغیه دولت قرار گرفته اند معتقدند که بازار خودرو در روز‌های آینده با نحوه عملیاتی شدن ابلاغیه اخیر دولت (واردات خودرو‌های کارکرده) راه خود را پیدا خواهد کرد. آن‌ها عقیده دارند که اگر ارز کافی برای انجام این کار در اختیار واردکنندگان باشد و خودرو‌ها طبق روال عادی به کشور وارد و شماره گذاری شوند حتما باید منتظر کاهشی شدن قیمت‌ها در این بازار بود، اما اگر به هر دلیلی این روند واردات با اختلال مواجه شود روند افزایشی قیمت‌ها در بازار خودرو شدیدتر خواهد شد.

بازار خودرو در هفته چهارم تیر از ریزش قیمت محصولات پُرتقاضای بازار خبر می‌دهد. دلیل این ریزش قیمت را علاوه بر نوسان نرخ ارز باید در انتشار خبر موافقت دولت با واردات خودرو‌های دست دوم خارجی به کشور جست‌و‌جو کرد. فروشندگان از ترس کاهش قیمت ترجیح می‌دهند زودتر خودروی خود را بفروشند این در حالی است که خریداران نیز نگران هستند اگر این خبر رنگ واقعیت به خود نگیرد قیمت خودرو‌ها در بازار به مدار صعودی بازگردند.

بررسی قیمت‌های بازاری نشان می‌دهد سورن پلاس با موتور ایکس یو ۷ پلاس بیشترین افت قیمت را به خود دید؛ چیزی نزدیک به چهار درصد. این خودرو با قیمت حدود ۶۱۵ میلیون تومان در دسترس متقاضیان قرار دارد. دنا پلاس با گیربکس اتوماتیک آپشنال نیز کانال قیمتی عوض کرد و قیمتش زیر کانال میلیاردی آمد. شاهین اتوماتیک و دنا پلاس با گیربکس دستی نیز در بازار هم قیمت شدند.

دو محصول یاد شده با قیمت حول و حوش ۸۲۰ میلیون تومان در بازار حضور دارند. اسد کرمی‌رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران ضمن اشاره به اینکه بازار خودرو در رکود به سر می‌برد، می‌گوید: خودرو‌های خارجی حدود ۵ درصد و خودرو‌های داخلی نیز حدود ۷ درصد در بازار کاهش قیمت داشته است. همچنین قیمت خودرو‌های چینی نیز به دلیل نداشتن مشتری با کاهش بیشتری مواجه شده است. به گفته او، واردات خودرو می‌تواند منجر به کاهش بیشتر قیمت‌ها شود چه بسا که واردات فعلی خودرو و ثبت‌نام خودرو جانبازان از عوامل تأثیرگذار بر کاهش قیمت خودرو در بازار بوده است.

بدون شک آزادسازی واردات خودرو به کشور حتی با وجود تعرفه‌های بالا، تأثیر مثبتی بر شرایط بازار خودرو خواهد داشت. خودروسازان بزرگ از سال ۱۳۹۸ و پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی، توانایی پاسخگویی کامل به نیاز بازار را ندارند. حتی درصورت داشتن تیراژ بالا، بازهم بخش‌هایی از بازار به خرید خودرو‌های ایرانی یا مونتاژی بی‌علاقه هستند. آزادسازی واردات خودرو علاوه‌بر ایجاد تعادل در بازار، می‌تواند باعث دسترسی راحت‌تر گروه‌های مختلف مصرف‌کنندگان به خودرو‌های مطلوب شود. طی روز‌های آتی، شاهد انتشار جزئیات کامل بخشنامه واردات خودرو‌های دست دوم توسط مصرف‌کنندگان حقیقی خواهیم بود.

با اعلام خبر آزادسازی واردات خودرو‌های کارکرده جنجالی در بازار ایجاد شده است. عده بسیاری زیادی به سراغ فروش رتبه واردات خودروی خود رفته‌اند. به نقل از روزگار خودرو، در این میان قیمت‌هایی به چشمتان می‌خورد که به شدت عجیب به نظر می‌رسد. به عنوان مثال فردی رتبه ۳۸۰ واردات خودرو را به قیمت ۸۰۰ میلیون تومان آگهی کرده است.

قیمت‌ها با توجه به رتبه از حدود ۳۵۰ میلیون تومان شروع می‌شود. براساس گفته‌های جهرمی، مجوز آیین‌نامه واردات خودرو کارکرده برای تمامی‌ایرانیان از مجلس دریافت شده است. خودرو‌های وارداتی ایرانیان باید مدل ۲۰۱۹ به بالا باشند و از استاندارد‌های روز اروپا پشتیبانی کنند. همچنین باید ارز مورد نیاز برای واردات این خودرو‌ها به تأیید بانک مرکزی رسیده باشد. بنابراین شرایطی همانند واردات کشنده‌های دست‌دوم اروپایی را در مورد خودرو‌های سواری نیز شاهد هستیم. واردات کشنده‌های دست دوم اروپایی طی سالیان اخیر باعث شد تا بازار این خودرو‌ها تا حدی به ثبات برسد.

سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه ارز واردات خودرو باید منشا خارجی داشته باشد، گفت: هر فرد دارای کدملی می‌تواند خودروی موردنظر خود را وارد منطقه گمرکی کرده و پس از پرداخت حقوق گمرکی آن را ترخیص کند. احمد آقایی، سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در یک گفت‌وگوی تلویزیونی درباره آزاد شدن واردات خودرو‌های مدل ۲۰۱۹ میلادی به بعد گفت: پس از ابلاغ این قانون به وزارت صمت، آیین‌نامه ابلاغی را در بازه زمانی یک ماهه به دولت فرستادیم؛ بررسی این آیین‌نامه در کمیسیون‌های مختلف، تا پایان سال گذشته انجام و ملاحظاتی در خصوص تخصیص ارز وجود داشت که آن‌ها نیز اعمال شد.

وی به بیان شرایطی که بر بازار خودرو در پنج سال گذشته حاکم شده بود، پرداخت و گفت: بازار خودرو بعد از سال ۹۶ و در حالی که تولید بیش از یک و نیم میلیون خودرو در سال را داشت، وارد فرایند اعمال محدودیت در واردات خودرو شد.

آقایی علت اعمال محدودیت در واردات خودرو را مدیریت منابع ارزی و تحریم‌ها دانست که ارتباط صنعت خودروی کشور را با دنیا محدود کرده بود. سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت صمت ادامه داد: در آن زمان و در پی شرایط پیش آمده، تولید خودرو ۵۰ درصد کاهش یافت و از تیراژ تولید ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو در سال به ۸۰۰ هزار خودرو رسید.

سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره چگونگی واردات خودرو‌های مدل بالای ۲۰۱۹ گفت: در بند‌های آیین‌نامه واردات خودرو‌های کارکرده، به فرایند ثبت سفارش برای شرکت‌های واردکننده و ثبت آماری مختص به عموم مردم، پرداخته شده است. وی تاکید کرد: بر اساس آیین‌نامه، سن خودرو‌های وارداتی کارکرده باید بین ۳ تا ۵ سال بوده و استاندارد‌های روز اروپا و گواهی انطباق داشته باشد. تنها محدودیت این است که حجم موتور خودرو‌های وارداتی باید کمتر از ۲۵۰۰ سی سی باشد.

این مسئول در وزارت صمت ادامه داد: خودرو‌های وارداتی می‌توانند از تمامی‌کشور‌های عضو اتحادیه اروپا، ژاپن و کره جنوبی خریداری و وارد کشور شوند و تنها محدودیت مربوط به خودرو‌های آمریکایی است.

سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت صمت ادامه داد: خودرو‌های بنزینی باید بر اساس حجم موتور و قیمت آن، تعرفه گمرکی پرداخت کنند که البته باید گفت در این بخش میزان تعرفه گمرکی برای خودر‌های کارکرده و نو به یک اندازه است.