امید محمدی؛ بازار: به تازگی گروه صنعتی ایران خودرو برنامه فروش محصولاتش با عرضه خودرو ریرا را آغاز کرد، در این طرح فروش گفته پی شود بیشتر از ۱.۵ میلیون نفر متقاضی شرکت کرده است. با چشم پوشی از سرازیر شدن سرمایه های سرگردان در این طرح های فروش که به زعم کارشناسان لاتاری است، مساله تداوم این موضوع اهمیت بالایی دارد. از سوی کابینه دولت چهاردهم در حالی به مجلس شورای اسلامی معرفی شد که رئیس جمهور مدعی اجرای برنامه هفتم توسعه است، برنامه ای که برای برخی از صنایع کشور موید و مفید؛ اما برای خودروسازی فاقد آثار مثبت است، برای بررسی این مسائل با بیوک علیمرادلو مدیر ارشد صنعت خودرو در کشور به گفت و گو پرداختیم:
تا زمانی که خودرو به عنوان یک عامل سیاسی برای راضی کردن مردم توسط دولت و کالای سرمایه ای برای مشتریان شناخته می شود، چنین لاتاری های وجود خواهد داشت
* به تازگی گروه صنعتی ایران خودرو برنامه فروشی را اعلام کرده که گفته می شود تاکنون بیشتر از ۱ و نیم میلیون نفر شرکت کردند، تا چه زمانی قرعه کشی یا اصطلاحا لاتاری در صنعت خودرو وجود خواهد داشت؟
دولت ها باید از تصدی گری در صنایع خودروسازی دست بردارند، تا زمانی که خودرو به عنوان یک عامل سیاسی برای راضی کردن مردم توسط دولت و کالای سرمایه ای برای مشتریان شناخته می شود، چنین لاتاری های وجود خواهد داشت. در صورتی که قیمت گذاری دستوری برای صنایع خودروسازی حذف شود، صنعت خودرو بهبود و رقابت افزایش می یابد. با توجه به اینکه گروه صنعتی ایران خودرو اکنون دچار مشکلات مالی عدیده است، چرا باید مجوز فروش به این شکل دریافت کند؟ تحمیل این برنامه ها نه تنها سبب رشد کیفیت و کاهش مصرف سوخت خودروها نمی شود، بلکه دلالی را توسعه می دهد. چرا که عمده متقاضیان محصولات گروه صنعتی ایران خودرو با هدف سود آنی اقدام به شرکت در برنامه فروش اخیر کردند.
رئیس جمهور ویتنام اعلام کرده که مردم این کشور سوار گاری شوند، خودرو غیر ویتنامی سوار نمی شوند
* شما سال ها با مدیران ارشد صنایع خودروسازی بین المللی همکاری و تعامل داشتید، آیا در کشورهای اروپایی نیز دولت ها در نظام فروش و قیمت گذاری خودرو دخالت دارند؟
در هیچ جای دنیا دولت ها سیاست و رفتاری مشابه دخالت های عدیده دولتمردان ما در صنعت خودرو کشور، ندارند. اخیرا از یک مدیر ارشد صنعت خودرو در خارج کشور سوالی کردم؛ چرا کشور ویتنام اصرار به طراحی و تولید صفر تا صد خودرو دارد؟ این سیاست برای ناوگان حمل و نقل عمومی نیز صادق است، مدیر نامبرده در پاسخ به پرسش مذکور بیان کرد: رئیس جمهور ویتنام اعلام کرده که مردم این کشور سوار گاری شوند، خودرو غیر ویتنامی سوار نمی شوند. این نوع تفکر را با سیاست واردات سی کی دی یا خودروهای کارکرده در کشور قیاس کنید، منتقدان می گویند چرا خودروسازی کشور مانند چین و ویتنام پیشرفت نکرده است؟ چون سیاست های اشتباه در صنعت خودرو حاکم است.
دولت سیزدهم بیشترین توجه خود را معطوف به خودروهای لوکس از گروه های وارداتی و برقی کرده بود
* آیا دولت ها تبعیضی میان حمایت از شرکت های خودروساز یا وارد کننده قائل هستند؟
۸۰ تا ۸۵ درصد بازار خودرو کشور در اختیار گروه صنعتی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا قرار دارد، بیشتر مشتریان نیز از این شرکت ها خرید می کنند. با در نظر داشتن این مساله باید یادآور شد که دولت سیزدهم بیشترین توجه خود را معطوف به خودروهای لوکس از گروه های وارداتی و برقی کرده بود. آیا دولت سیزدهم از خودروهای تولید ایران خودرو و سایپا به اندازی واردات یا برقی سازی حمایت کرد؟ بنابراین صورت مساله در صنعت و بازار خودرو گم شده و لاتاری جهت تامین منافع دلالان ادامه دارد.
برنامه ۱۵ ساله برای صنعت خودرو تدوین کرده ام که اگر وزیر صمت دولت چهاردهم بخواهد، در اختیارش قرار خواهم داد
* یکی از تجارب شما در کارنامه کاری مشاور خودرویی وزیر صمت است، آیا پیشنهادی برای وزیر صمت دولت چهاردهم دارید؟
برنامه ۱۵ ساله برای صنعت خودرو تدوین کرده ام که اگر وزیر صمت دولت چهاردهم بخواهد، در اختیارش قرار خواهم داد. اما سیاست دولت چهاردهم، رئیس جمهور یا وزیر صمت باید مبنی بر تعیین تکلیف بنزین باشد. این مهم باید در اولیت باشد، پس از این مساله وزارت صمت باید تصمیم بگیرد تا چه زمانی مونتاژ را دنبال می کند؟ در واردات خودرو شاهد هستیم که حتی دلالان مجوز نمایندگی جهت واردات از چین دریافت کردند، هر روز شرکت های قارچ گونه برای واردات خودرو فعال می شوند، چند درصد خودرو وارداتی وارد بازار خواهد شد؟ آیا این دیدگاه سیاست ابجاد رقابت برای واردات است؟
* برای توسعه صنعت خودرو در کشور باید چه سیاستی اتخاذ شود؟
سیاست ویتنام را اجرایی کنیم، باید در کشور نیز اعلام کنند که مشتریان داخل کشور سوار خودرو غیر ایرانی نمی شوند. این دیدگاه در گذشته صنعت خودرو برای خودرو پیکان وجود داشته است. همواره صنعت خودرو را نقد قرار دادند، آیا مسئولین از این صنعت حمایت و تعریف داشتند؟
اگر برای بنزین در برنامه هفتم توسعه تصمیم گیری نشود؛ طی ۵ سال یارانه ای که برای بنزین پرداخت می شود، با بودجه آن می توان ۲۸۰۰ کیلومتر ریل سریع السیر با کیفیت آمریکا در کشور احداث کرد
* آیا در ایران توان طراحی و تولید خودرو به روز وجود دارد؟ نظر شما در مورد برنامه هفتم توسعه چیست؟
در کشور توان طراحی و تولید خودرو به روز وجود دارد. در سال خورشیدی گذشته ۱۶.۷ میلیارد دلار براساس آمار دولت، یارانه بنزین پرداخت شده است. با توجه به رشد خودروسازی و عدم خروج خودروهای فرسوده، مصرف سوخت در حال افزایش است. متاسفانه برنامه هفتم توسعه اجباری برای برقی سازی وجود ندارد، رئیس جمهور نیز به دنبال اجرای آن هست که کاملا اشتباه است. زیرا در برنامه هفتم توسعه برای صنعت خودرو ضعف وجود داشته و باید تکمیل شود، اگر برای بنزین در برنامه هفتم توسعه تصمیم گیری نشود؛ طی ۵ سال یارانه ای که برای بنزین پرداخت می شود، با بودجه آن می توان ۲۸۰۰ کیلومتر ریل سریع السیر با کیفیت آمریکا در کشور احداث کرد. در کشور باید برنامه عدم شماره گذاری خودروهای ساخت فسیلی را دنبال کنند، برای این مهم نیز بودجه توسط بخش خصوصی مشروط بر فراهم سازی بستر تامین خواهد شد.