بانکها برای جذب سپرده و بلوکه کردن این حجم پول از حربه پرداخت وام قرضالحسنه استفاده کردهاند و مطابق اعلام خود، تسهیلات قرض الحسنه را برای کسانی که میخواهند حساب خود را وکالتی و ۲۳۰ میلیون تومان در آن بلوکه کنند، در نظر گرفتهاند. لازم به ذکر است تبلیغات بانکها برای پرداخت تسهیلات به ثبتنام کنندگان ایران خودرو، این سوال را به ذهن میآورد که چرا بانکها اینگونه مردم را به اخذ تسهیلات ترغیب میکنند و آیا منافعی در پرداخت این تسهیلات نهفته است که بانکها حاضرند برای دادن تسهیلات به مردم این چنین رقابت کنند؟
در حال حاضر بانکها در حال تحریک تقاضا در بازار خودرو هستند و با وجود اینکه طبق اعلام یکی از رسانهها تعداد خودروهای قابل پیشفروش ایرانخودرو حدود ۱۲۰ هزار دستگاه است، اما حدود ۲ میلیون نفر از ۲۴ مرداد تاکنون ثبت نام کردهاند همچنین تا پایان امروز هم فرصت برای وکالتی کردن حساب وجود دارد. این فرد میگوید که تعداد افراد ثبتنامی فعلا ۱۲.۵ برابر تعداد خودروهای قابل عرضه است و این عدد افزایش مییابد.
براساس یکی از رسانهها، قیمت خودروهای موجود در بازار به همت سبدگردانهای خودروسازان داخل ۳۰ تا ۴۰ درصد با قیمت کارخانهای اختلاف دارد، این عامل موجب شده است که بخش زیادی از افراد با انگیزه دلالی وارد این فرآیند شوند و تقاضای واقعی ثبت نشود؛ بنابراین اقدام بانکها در تبلیغ ثبتنام وام خودرو و پرداخت تسهیلات به آن، نوعی تبلیغ سرمایهداری و دلالی است.
این فرد میگوید که به نظر میرسد ایرانخودرو در رایزنی با بانکها به دنبال یک معامله برد _برد هستند، زیرا با بلوکه شدن ۲۳۰ میلیون تومان از هر متقاضی حجم زیادی پول در بانکها در دسترس آنها قرار میگیرد که میتوانند سود کلانی از آن به دست آورند. علاوه بر این کارمزد دریافت شده از متقاضیان نیز منبع درآمد دیگری برای بانکها خواهد شد که با افزایش تعداد متقاضیان وام، به آن هم اضافه میشود.
اگر فقط یک میلیون نفر ۲۳۰ میلیون تومان در حساب خود بلوکه کنند ۲۳۰ هزار میلیارد تومان در بانکها بلوکه میشود. این عدد بیشتر از کل مالیات فصول شده کشور در بهار امسال است که رقم آن ۱۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است. بانکها در هفته گذشته در عملیات بازار باز ۱۷.۴ هزار میلیارد تومان با نرخ سود ۲۳ درصد و با سر رسید ۷ روزه تامین اعتبار کردند. طبیعتاً بلوکه شدن دو هفتهای پول مردم با حجم حداقل ۲۳۰ هزار میلیارد تومان جذابیت مالی زیادی برای آنها خواهد داشت بدون اینکه بخواهند سودی در قبال آن پرداخت کنند.
بانک مرکزی اعلام کرده است اولویت تسهیلات قرضالحسنه با متقاضیان وام ازدواج، فرزندآوری و وام مسکن است و اعطای تسهیلات بدون رعایت اولویتها را نمیپذیرد و با بانکها برخورد میکند. بانکها پیش از این عدم توان خود در پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری را بارها اعلام کردهاند و حدود ۳۰۰ هزار نفر را در صف وام ازدواج نگه داشتهاند، با این حال برای وکالتیکردن حساب، تسهیلات قرض الحسنه تا ۱۳۰ میلیون تومان را به مشتریان ایرانخودرو پیشنهاد میدهند. تحریک تقاضا با حربه ارائه تسهیلات از سوی بانکها به نفع ایران خودرو نیز هست، زیرا با افزایش متقاضیان، قدرت چانهزنی ایران خودرو برای گرانتر کردن محصولات خود پیش متولیان آن هم در بازاری انحصاری، بالا میرود و همین موضوع میتواند دستاویزی برای گرانی خودرو توسط این خودروساز باشد.