اگر به پشت آمپر خودرو نگاه کنید در قسمت دورشمار سرواژههای RPM را خواهید دید اما آیا میدانید RPM مخفف چیست و چه معنایی دارد؟
پیش از این در پدال به برخی از مشهورترین و کاربردیترین مخففهای دنیای خودرو اشاره کردهایم. وقتی پشت فرمان نشسته و سوئیچ را میچرخانید چراغهای هشدار متنوعی روشن میشوند. یکی از این چراغها چراغ هشدار ABS است که مخفف ترمز ضد قفل بوده و برخی خودروها به ABS+EBD مجهز هستند که نشان دهنده ترمز ضد قفل با توزیع الکترونیکی نیروی ترمز است.
البته تقریباً در همه خودروهای امروزی سرواژهای وجود دارد به نام RPM که با دقت در پشت آمپرها میتوان آن را دید. RPM مخفف عبارت Revolutions Per Minute یا تعداد دور در دقیقه است و سرعت چرخش موتور در هر لحظه را نشان میدهد؛ به عبارت دیگر، دورشمار موجود در پشت آمپر خودرو با استفاده از سنسورهای خاصی RPM را به نمایش میگذارد. این سنسورها چرخش میللنگ یا بالا و پایین رفتن پیستون در محفظه احتراق را اندازه میگیرند. دورشمار دارای یک عقربه یا نمایشگر دیجیتال برای نمایش سرعت موتور است و از عدد ۱ تا ۹ را در بر میگیرد. میزان دور در دقیقه هم با ضرب کردن اعداد یاد شده در ۱۰۰۰ به دست میآید.
همه دورشمار خودروها دارای محدوده قرمز یا ردلاین است که معمولاً از ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ شروع میشود. ردلاین نشان دهنده حداکثر دور در دقیقهای است که موتور میتواند بچرخد و حد نهایی عملکرد ایمن موتور را نشان میدهد. اگرچه رساندن دورشمار موتور به محدوده قرمز باعث انفجار آن نخواهد شد اما استهلاک قطعات داخل موتور را بالا برده و حتی باعث داغ کردن موتور خواهد شد. البته در حین شتاب گیری با خودرو، رسیدن لحظهای دورشمار به ردلاین ایراد خاصی نخواهد داشت و حتی برخی کارشناسان اعتقاد دارند رانندگی پرفشار و رساندن موتور به دورهای بالاتر مفید است. البته صحتوسقم این گفتهها تائید نمیشود و بهتر است موتور خودرو را تحتفشار قرار نداده و همواره در محدودهایمن دورشمار رانندگی کنید تا هم استهلاک و هم آلایندگی و مصرف سوخت خودرو کاهش یابد.
اگرچه افزایش دور موتور به معنی افزایش قدرت تولیدی است اما همه موتورها برای رسیدن به قدرت بالا نیازی به افزایش قابلتوجه دورشمار ندارند. برای مثال هوندا S2000 در نسخه استاندارد از موتور ۲ لیتری استفاده میکند اما نسخه AP2 آن در سال ۲۰۰۴ به موتور ۴ سیلندر ۲.۲ لیتری بزرگتر مجهز شد که علت اصلی آن رفع فقدان گشتاور در دورهای پایین بود. همچنین موتورهای دیزلی ردلاین پایینتری دارند و معمولاً محدوده قرمز دورشمار موتور آنها از حداکثر ۵۵۰۰ شروع میشود. برخلاف موتورهای بنزینی، انواع دیزلی نیازمند RPM کمتر برای حمل بارهای سنگین هستند و بنابراین گزینهای مطلوب برای کارهای سنگین به شمار میروند. موتور خودروها دارای منحنی قدرت و گشتاور است که با استفاده از آن میتوان فهمید حداکثر قدرت و گشتاور یک موتور در چه محدودهای تولید میشود.