به تازگی وزارت صمت مجوز افزایش قیمت خودرو های داخلی را صادر کرد اما این وزارت خانه برای حمایت از مصرف کننده چه چالش هایی دارد؟

در چند وقت گذشته خبر افزایش قیمت خودرو های تولید داخل بر سر زبان ها بوده که مجوز آن را وزارت صمت به جهت حمایت از خودروسازان داخلی صادر کرده است و شرکت های خودروساز نیز تا آنجایی که توانسته اند بر قیمت محصولات خود اضافه کرده اند. اما سوالی که پیش می آید این است که آیا وزارت صمت تنها مسئولیت حمایت از تولید کننده را دارد؟ اگر اینطور است پس حمایت مصرف کننده و خریدار بر عهده کیست و چرا شخصی و یا ارگانی پاسخ درستی به شکایات و نارضایتی ها نمی دهد و بیش تر از آنکه تولید کننده متضرر باشد، خریدار و مصرف کننده ضرر می کند.

ما در ادامه سعی داریم نگاهی به مشکلات مشتریان و خریداران محصولات داخلی بپردازیم و گام هایی که وزارت صمت باید در جهت رفاه حال مشتریان بردارد چیست؟

نظارت و کنترل کیفیت بر تولیدات داخلی ؛ مسئله ای حیاتی

همانطور که می دانید یکی از دلایلی که باعث ایجاد نارضایتی های فراوان در میان خریداران و مصرف کنندگان محصولات داخلی شده است عدم وجود کیفیت مونتاژ و متریال مناسب در خودرو های داخلی است. بار ها دیده ایم که رانندگان خودرو های داخلی از کیفیت پایین ورق بدنه خودرو های داخلی، بی کیفیت بودن متریال داخل کابین و یا حتی نفوذ آب به داخل کابین خودرو یا حتی درون چراغ ها و… شکایت داشته اند و این در حالی است که اگر قیمت دلاری محصولات تولید داخل را با خودرو های اقتصادی خارجی مقایسه کنیم می بینیم که کیفیت ساخت و متریال به مراتب بالاتری را مشاهده می کنیم.

به همین دلیل یکی از مهم ترین مسائلی که وزارت صمت می بایست بازنگری اساسی در مورد آن داشته باشد مسئله کنترل کیفیت بر خودرو های ساخت داخل است چرا که با یک نظارت درست و صحیح در قالب و چارچوب قوانین می توان جلوی بسیاری از ایراداتی از این قبیل را گرفت و نارضایتی های برآمده از این مشکلات را کاهش داد.

عدم وجود پاسخ گویی مناسب ؛ معضلی همیشگی

یکی دیگر از معضلاتی که باید به طور جدی مورد بررسی قرار گیرد مسئله پاسخ گویی به مشکلات است. با این که این مشکل تنها به صنعت خودروسازی محدود نمی شود و در بسیاری از دستگاه ها و ارگانها اصلا چنین چیزی وجود ندارد اما در چند وقت اخیر این مسئله در حوزه خودرو بسیار نمو پیدا کرده است. این مسئله آنچنان به مسئله ای بی اهمیت در میان مدیران خودروسازان داخلی مبدل شده که بسیاری از شرکت ها حتی خود را موظف به پاسخ گویی نمی دانند و حتی در مقابل شکایات و ناراحتی ها نیز برخوردی نامناسب از خود نشان می دهند. به طور مثال بار ها در خبر ها دیده ایم که معترضان در نمایشگاه های مختلف تجمع کرده اند و متاسفانه به جای آنکه پاسخی در خور اعتراض آنها داده شود، اعتراض آنها با رفتار هایی تند و زننده پاسخ داده شد.

با این حال تعدادی از شرکت های خودروسازی از طریق واحد روابط عمومی و ارتباطات خود نسبت به بسیاری از مسائل و مشکلات واکنش نشان داده اند اما قضیه آنجایی جالب می شود که بدانید یکی از دو خودروساز بزرگ کشور مدت ها است که اصلا بخشی به نام روابط عمومی ندارد و عملا مسئولیت پاسخ گویی به مشتریان را از روی دوش خود برداشته است.

خدمات پس از فروش ضعیف ؛ فرار خودروسازان از مشتری مداری

با اینکه مسئله خدمات پس از فروش در کشور های خارجی اهمیت بسیار بالایی دارد و بسیاری از خودروسازان مطرح در این زمینه با یکدیگر رقابت می کنند اما خودروسازان داخلی به دنبال فرصتی هستند تا از خدمات پس از فروش محصولات خود شانه خالی کنند، در حالی که خدمات پس از فروش یکی از اصلی ترین ارکان حمایت از مصرف کننده و خریدار است.

مطمئنا اگر به تازگی از خودروسازان بزرگ کشور خودرویی را خریداری کرده باشید، با خدمات پس از فروش نسبتا ضعیف و قوانین عجیب و غریب و حتی غیر منطقی آنها روبرو شده اید. مسلما در جایی که بسیاری از شرکت ها در خارج از کشور در بسیار بر روی خدمات پس از فروش خود مانور می دهند و حتی در صورت طولانی شدن روند تعمیر خودرویی را در اختیار مصرف کننده قرار می دهند، باطل شدن گارانتی به دلیل تعویض کفپوش موضوعی تعجب برانگیز است. باید توجه داشت که این مشکل چندان موضوع غیر قابل حلی نیست و با یک نظارت درست می توان به شکلی درست از مصرف کننده و خریداران حمایت کرد.

وضعیت قرار داد ها و تحویل خودرو ها ؛ کلافی سر در گم

اگر نگاهی به اعتراضات و تجمعات اخیر بیاندازیم متوجه می شویم که بخش اعظمی از این اعتراضات به دلیل قرار داد هایی است که تحویل خودرو به ثبت نام کنندگان و متقاضیان را با مشکل مواجه کرده است. به طور مثال هنوز وضعیت قرار داد افرادی که از طریق سامانه یکپارچه اقدام به ثبت نام خودرو های داخلی کرده اند مشخص نیست و این مشتریان در فروش و تحویل خودرو توسط بیشتر خودروسازان اولویت آخر را دارند. در مسئله دیگری که می توان به آن اشاره کرد قضیه توقف تولید پژو پارس بود که شرکت ایران خودرو از پیش، ثبت نام این خودرو را انجام داده بود اما به یکباره مشتریان این خودرو را مجبور به انتخاب محصولاتی نظیر سورن پلاس بهینه کرد و همین موضوع باعث اعتراضات فراوان شد. نکته جالب تر اینکه این قضیه تنها مخصوص خودروسازان داخلی نبوده و حتی به تازگی نارضایتی های بسیاری از شرکت های واردکننده نیز دیده می شود. اما در تمام این مشکلات و اعتراضات نکته ای بسیار عجیب وجود دارد و آن هم سکوت وزارت صمت است در صورتی که یک سر مسائل و مشکلاتی نظیر مشتریان سامانه یکپارچه و یا حتی تاخیر در تحویل خودرو های وارداتی به خود وزارت صمت بر می گردد اما تا کنون شاهد اقدام موثری از طرف وزارت صمت نبوده ایم.

در انتها باید گفت پیشرفت در صنعت خودرو سازی، هم نیاز به حمایت از تولید کننده دارد و هم نیاز به حمایت از خریدار و مصرف کننده و مسلما حتی اگر یک طرف این رابطه با مشکل مواجه باشد نمی توان انتظار پیشرفت و بهبود اوضاع را داشت پس اگر وزارت صمت می خواهد با بالا بردن قیمت درب کارخانه محصولات داخلی اقدام به حمایت از تولید کننده کند باید در راستای حمایت از مصرف کننده نیز قدم های مثبتی را بردارد.