**امید محمدی؛ بازار:**
ایلان ماسک، کارآفرین و شخصیتی معروف، بار دیگر با اظهارات جدید خود موج جدیدی از جنجال را فراخوانده است؛ این بار هدف او دولت فدرال آمریکا بوده است. او که بهعنوان رئیس «وزارت بهرهوری دولتی» (DOGE) در دولت ترامپ فعالیت میکند، اخیراً دستوری جنجالبرانگیز صادر کرده است که به کارمندان فدرال طی یک ایمیل، میگوید که هر هفته گزارشی مختصر از عملکرد خود ارائه دهند. عدم ارائه این گزارش بهعنوان استعفا در نظر گرفته خواهد شد. این اقدام در واشنگتن موجی از سردرگمی، چالشهای حقوقی و بحثهای جدی درباره کارآمدی و افراطگرایی رقم زده است.
ماسک در ایمیل خود از کارمندان خواسته است تا هر هفته دستاوردهای خود را به صورت مختصر ارائه دهند و گفته است عدم ارائه این گزارش معادل ترک شغل خواهد بود. واکنشهای متفاوتی به این دستور وجود دارد؛ برخی نهادها از کارکنان خواستهاند این دستور را اجرا کنند، در حالی که برخی دیگر از آن خودداری کردهاند. این تناقضها به فضایی آشفته و پروبهماند انجام داده است. در حالی که برخی این رویکرد ماسک را ضروری میدانند، دیگران آن را مخرب و ناسازگار با روحیه کارکنان تلقی میکنند.
**دلایل موافقان رویکرد ماسک:**
حامیان این ابتکار بر این باورند که چنین اقدامی برای اصلاح سیستم دولتی آمریکا که اغلب به ناکارآمدی متهم میشود، ضروری است. آنها سه دلیل مهم را اشاره داشتهاند: اول، حذف اتلاف منابع؛ الزام کارکنان به بررسی دستاوردهای خود میتواند نقشها و بخشهای زائد را به روز رسانی کرده و مسیر کاهش هزینهها و تخصیص بهتر منابع را هموار کند. دوم، تقویت پاسخگویی؛ گزارشدهی منظم باعث میشود کارکنان نسبت به وظایف خود پاسخگو باشند و تلاشهایشان با اهداف سازمان هماهنگ شود. سوم، افزایش بهرهوری؛ فشار برای ارائه نتایج ملموس انگیزهای برای بهبود عملکرد کارکنان ایجاد میکند. چهارم، چابکسازی بوروکراسی؛ شناسایی ناکارآمدهای دولتی میتواند منجر به ت öneri سادهتر و نیروی چابکتر شود. آخرین نکته، تشویق شایستگان؛ افراد برتر میتوانند فرصتهای بیشتری برای پیشرفت پیدا کنند.
**آنچه مخالفان به آن استناد میکنند:**
منتقدان هشدار میدهند که رویکرد ماسک میتواند بیش از آنچه فایده دارد، آسیب وارد کند. نکاتی که این منتقدان از ارائه طرح ماسک میآورند عبارتند از: تضعیف روحیه کارکنان، زیرا اجبار دایمی بر توضیح عملکرد میتواند باعث استرس، نارضایتی و کاهش بهرهوری شود. چالشهای حقوقی، اتحادیهها و کارشناسان حقوقی نگرانیهایی درباره امکان نقض قوانین کار – که ممکن است منجر به شکایتهای پرهزینه شود – مطرح کردهاند. تضعیف همکاری تیمی، تمرکز بیش از حد بر عملکرد فردی ممکن است همکاریهای تیمی را تضعیف کرده و رقابت ناجور را جایگزین همبستگی کند. سردرگمی عملیاتی، عدم وجود دستورالعملهای واضح از جانب نهادهای مختلف میتواند فضایی آشفته بین کارکنان ایجاد کند و اثربخشی این سیاست را زیر سوال ببرد.
**آنچه صنعت خودرو کشور از طرح ماسک باید بیاموزد:**
سناریوی ماسک درسهایی ارزشمند برای صنایع کشور، بهویژه صنعت خودرو، که با چالشهای زیادی مواجه است، دارد. اگر واقعاً نوآوری را تقویت و فرصتهایی برای نسل جوان فراهم کردن، باید ابتدا ناکارآمدها را در تمام سطوح مدیریتی بررسی کنیم. سؤال مهم در اینجاست: آیا مدیران ارشد و میانی کشورمان در صنایع کلیدی باید ملزم به اعلام مشاغل متعددی شوند؟ زیرا توجه مدیران زمانی که به چند موضوع تقسیم میشود، به تمرکز و نتایج مطلوب آسیب میرساند.
وقتی بحث خصوصیسازی یا اصلاحات مطرح میشود، بهطور معمول تمرکز بر کاهش نیروی کار یا هزینهها است. اما در این میان مدیرانی که مشغول به تعدد مسئولیتها هستند، گاهی نادیده گرفته میشوند که این میتواند سبب عدم پیشرفت شود. شفافیت، عدالت و نوآوری در سطوح مختلف مدیریتی باید مورد توجه قرار گیرد. اقتصاد و صنعت جهانی با سرعت سرسامآور پیش میرود و متمایزی از تکیه بر مدیرانی که تخصصشان ساختوساز یا تجارت است. مدیرانی که توانایی تصور و اجرای ایدههای پیشگام را دارند، بسیار مهم هستند. اگر مدیران مرسدس بنز و بامو تلاش میکنند تا نوآوری کنند، کدام مدیران جادههای مخصوص ما برنامهریزی برای پیشرفت فناوری در صنعت خودرو هستند؟ برای رقابت در میدان بینالمللی، باید از کسانی که صنایع ما را هدایت میکنند انتظار بیشتری داشته باشیم.
اگر خواهان پیشرفت معنادار در صنعت خودروسازی هستیم، مطلع شدهایم که وقت آن رسیدهاست تا شیوههای قدیمی را به سوی اصلاحات جسورانهای بر Myers تغییر دهیم که نوآوری را بر ناکارآمدی ترجیح دهد. مدیرانی که مزایای بازنشستگی و بیمه را از دولت دریافت میکنند، اما به توسعه صنعت خودرو علاقهمند نیستند، دیگر نمیتوانند محرک و نوآوری صنعت باشند. شاید صنعتیبازی آغاز شود که مدیران بر اساس خروجیهای عملی و نه فقط حضور خود حقوق دریافت کنند. زمان شفافسازی و حذف مدیران چندشغلی و تشویق مدیران نوآور و جسور صنعت خودرو کشور آمده است.