از ابتدای سال جاری، بانک مرکزی بهعنوان یکی از منابع مهم تأمین ارزی، هر ساله به هدف تنظیم بازار ارز و تأمین نیازهای اقتصادی کشور، روی تأمین منابع ارزی سرمایهگذاری کرده است. به گفته کارشناسان، در سال جاری بانک مرکزی با تلاش در تأمین ۶۴.۵ میلیارد دلار ارز، نیازهای وارداتی و خدماتی را پوشش داده است.
برگزارشده به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، بانک مرکزی از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا ۲۵ اسفندماه، ۶۴ میلیارد و ۵۶۷ میلیون دلار ارز را برای واردات کالاهای اساسی، دارو، بخشهای تجاری و خدمات تخصیص داده است. در این بازه زمانی، میزان تأمین ارز نشاندهنده یک نقش کلیدی در تنظیم بازار و تأمین نیازهای اقتصادی کشور در سال جاری بوده است.
شایع گزارشها حاکی از آن است که حجم معاملات انجامشده در بازار ارز تجاری از زمان آغاز فعالیت تاکنون، ۶ میلیارد و ۳۵۵ میلیون دلار بوده است. به تفکیک نوع ارز، این میزان شامل ۹ میلیارد و ۱۷ میلیون درهم، ۲ میلیارد و ۷۰۵ میلیون دلار، ۶ میلیارد و ۶۶۹ میلیون یوآن، ۲۵۷ میلیون یورو و یک میلیارد و ۴۳ میلیون روبل بوده است.
همچنین در همین بازه زمانی، ۲۳ هزار و ۲۵۰ معامله در بازار ارز تجاری به سرانجام رسیده است و در نهایت به ثبت ۳۵ هزار و ۴۵۷ ثبت سفارش، از طریق روش معاملاتی «جورسازی» (Matching) در Market Matching به سرانجام رسیده است.
اما یکی از اقدامات مهمی که در روند آتی بازار ارز و تأمین منابع ارزی کشور در سال جاری نقش مهمی ایفا کرده است، انتقال تمام معاملات توافقی بین صادرکنندگان و واردکنندگان به بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلا از ۲۶ آذرماه ۱۴۰۳ است. این تغییر با هدف شفافسازی بازار و بهبود نظارتهای ارزی انجام شده، موجب شد که ۹ هزار و ۹۴۱ بازرگان، از طریق کارگزاران یا بانکهای عامل، معاملات خود را در این سامانه به ثبت برسانند.
از ابتدای سال جاری تا ۲۵ اسفند، بانک مرکزی ۱۳ میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار ارز را با نرخ ترجیحی ۲۸.۵۰۰ تومان برای تأمین کالاهای اساسی و دارو اختصاص داده است. در این میان، ۱۰ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار به واردات کالاهای اساسی و کشاورزی (نظیر گندم، دانههای روغنی، نهادههای دامی) و ۳ میلیارد و ۱۷ میلیون دلار به تأمین ارز برای دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی اختصاص یافته است.
در کنار بخش تأمین ارز برای کالاهای تجاری و صنعتی نیز، رقم ۴۹ میلیارد و ۸۲۵ میلیون دلار به ثبت رسیده است. این میزان تأمین ارز در بخشهای مختلف اقتصادی توزیع شده و سهم هر بخش به شرح زیر است:
* حمل و نقل و خودرو: ۸ میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلار
* ماشینآلات و تجهیزات تولید: ۵ میلیارد و ۸۸۰ میلیون دلار
* صنایع معدنی: ۵ میلیارد و ۳۶۳ میلیون دلار
* صنایع شیمیایی و پلیمری: ۵ میلیارد و ۲۵۹ میلیون دلار
* تجهیزات برق و الکترونیک: ۵ میلیارد و ۱۷۰ میلیون دلار
* منسوجات و پوشاک: یک میلیارد و ۹۱۶ میلیون دلار
* سایر صنایع: ۱۷ میلیارد و ۳۵۲ میلیون دلار
این آمار نشان میدهد که بخش عمدهای از تأمین ارز صنعتی، به حوزه حمل و نقل و تولید ماشینآلات اختصاص یافته است که از اهمیت این دو بخش در زنجیره تأمین تولید کشور حکایت دارد.
در روز شنبه، ۲۵ اسفند ۱۴۰۳، نرخ حواله دلار در سامانه مبادله ارز ۶۸.۷۵۱ تومان، یورو ۷۴.۷۵۳ تومان، درهم ۱۸.۷۲۰ تومان و یوآن ۹.۴۹۷ تومان بوده است. همچنین در بازار اسکناس ارز، دلار با نرخ ۷۰.۶۷۶ تومان، یورو ۷۶.۸۴۶ تومان، درهم ۱۹.۲۴۴ تومان و یوآن ۹.۷۶۴ تومان معامله شد.
بررسیهای موجود نشان میدهد که بانک مرکزی در سال جاری با تأمین بیش از ۶۴.۵ میلیارد دلار ارز، نقش مهمی در تأمین نیازهای وارداتی کشور ایفا کرده است. از انتقال معاملات توافقی به بازار ارز تجاری گرفته تا تخصیص منابع ارزی به کالاهای اساسی، دارو و بخشهای صنعتی، همه این اقدامات در راستای کنترل نوسانات بازار و بهینهسازی تأمین ارز برای بخشهای مختلف اقتصادی بوده است.