حادثه معدن مهماندویه در دامغان عصر پنجشنبه بود که با گازگرفتگی معدن جواهر زغال در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهر دامغان آغاز شد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک، ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه ۱۸ فروردین ۱۴۰۴ بود که این خبر به مرکز کنترل و هماهنگی عملیات هلال احمر استان و اورژانس سمنان اعلام شد. این مرکز اطلاعرسانی وزارت کشور نیز در گزارش خود، مرگ ۷ معدنچی در دامغان را تأیید کرد. این معدن در نظارت فنی پایان سال ۱۴۰۳ به دلیل نقص، اخطار یک ماهه در تاریخ ۲۹ بهمنماه همان سال به بهرهبردار ابلاغ شده بود.
درخصوص علت حادثه معدن جواهر زغال دلایل و احتمالات مختلفی مطرح است. برخی کمبود اکسیژن و نشت احتمالی گاز زغال سنگ از دلایل احتمالی این حادثه را بیان کردهاند. اما بررسیهای دقیقتر توسط پزشکی قانونی درحال انجام است. اما برخی منابع دیگر از خطای فردی و اشتباه محاسباتی به عنوان علت اولیه یادکردهاند.
حادثه معدن مهماندویه دامغان بار دیگر ثابت کرد که هنوز ضعفهای جدی در موضوع ایمنی معادن وجود دارد. معدن جواهر زغال مدتها بدون استفاده بوده است. پیمانکار بدون اطلاع کارفرما وارد معدن شده است و منجر به حادثه شده است.
عامل مرگ کارگران معدن… برخی از تیمهای کارشناسی انباشت گازهای سمی و قابل اشتعال در تونلها را عامل اصلی انفجار و مرگ کارگران اعلام کردهاند. برخی دیگر نبود سیستمهای تهویه و عدم اعلام خطر مناسب در معدن را از دیگر عوامل تشدید کننده این حادثه میدانند.
به نظر میرسد باتوجه به اطلاعات موجود، حادثه معدن مهماندویه دامغان به دلیل نشت گاز زغال سنگ و کمبود اکسیژن رخ داده است. شباهتهایی با حوادث معدنی ناشی از انفجار گاز متان دارد. گاز متان در معادن زغال سنگ به طور طبیعی در لایههای زغال سنگ محبوس است. درهنگام استخراج آزاد میشود و تجمع این گاز در فضاهای بسته معدن و مخلوط شدن آن با هوا در یک محدوده غلظت میتواند خطرآفرین شده و با کوچکترین جرقهای منفجر شود.
حادثه معدن طزره در شهريور ۱۴۰۲ نیز به دلیل بازشدن ناگهانی کیسه گاز، انتشار گاز، ایجاد جرقه و انفجار رخ داد. در نهایت منجر به تولید حجم عظیمی از مونوکسید کربن شد که متاسفانه ۶ نفر از معدن کاران جان خود را ازدست دادند.
حادثه معدن مهماندویه دامغان مشابه نشت گاز متان در معدن جو شد که منجر به انفجار و مرگ ۵۲ معدنکار شد. گذشته از خسارات جانی خسارات مالی قابل توجهی به زیرساختها مانند توقف تولید، آسیب به تجهیزات و تونلها شد.
از آنجایی که سال ۱۴۰۳ یکی از بدترین سالها برای بخش معدن بود که مشکلاتی مانند کمبود برق و گاز نیز به چالشهای این حوزه دامن زد اما همچنان حوادث معدنی رکورد خود را حفظ کردهاند، فعالان بخش معدن بر لزوم توجه بیشتر به ایمنی معادن و رعایت استانداردها تاکید دارند.