صنعت کود شیمیایی در ایران با چالشهای جدی مواجه است. فرشاد طیاری، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان کود شیمیایی کشور، نسبت به این مشکلات هشدار داده و اظهار داشته است که تولیدکنندگان این بخش با دو مسئله مهم و سرنوشتساز دست و پنجه نرم میکنند که در صورت تداوم، تأمین نیازهای بخش کشاورزی و امنیت غذایی کشور را به مخاطره خواهد انداخت.
یکی از مشکلات اصلی مربوط به تخصیص ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومانی به اغلب کودهای کشاورزی و مواد اولیه وارداتی است. علیرغم درخواستهای مکرر انجمن برای عدم اختصاص این ارز به بسیاری از مواد اولیه، وزارت جهاد کشاورزی بر ادامه این سیاست اصرار دارد.
پس از تخصیص ارز، ابهاماتی در مورد نحوه فروش این کالاها با قیمت مصوب سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان مطرح شده است. این موضوع از فروردین ۱۴۰۲ تاکنون در دست بررسی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حمایت و سایر نهادهای ذیربط قرار دارد، اما هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده است.
این بلاتکلیفی باعث شده است که بسیاری از تولیدکنندگان نتوانند تعهدات ارزی خود را با بانکهای عامل تسویه کنند و در نتیجه، امکان ثبت سفارش جدید را از دست دادهاند. این امر منجر به کاهش موجودی مواد اولیه و تضعیف روند تولید شده است.
علاوه بر این، موضوع تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه تولید کود شیمیایی طی حدود ۱۸ ماه گذشته به معضل دیگری برای تولیدکنندگان تبدیل شده است. در این مدت، هیچ ارزی برای واردات برخی از مواد اولیه تخصیص نیافته است. بسیاری از بازرگانان و تولیدکنندگان، کالاهای خود را با اعتبار شخصی وارد گمرک کردهاند، اما به دلیل عدم تخصیص ارز، تأمینکنندگان خارجی یا از ارسال کالا خودداری کردهاند یا اسناد لازم برای ترخیص را ارائه نمیکنند.
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان کود شیمیایی کشور از وزارت جهاد کشاورزی درخواست کرده است که هر چه سریعتر تکلیف این دو موضوع را روشن کند تا تولیدکنندگان بتوانند با اطمینان برای تأمین مواد اولیه برنامهریزی کنند.
در صورت تداوم این وضعیت، بدون شک منجر به کمبود انواع کود در کشور خواهد شد و افزایش قیمتها در بازار را به دنبال خواهد داشت. چنین روندی نه تنها تولیدکنندگان بلکه کشاورزان و نهایتاً امنیت غذایی کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد. امیدواریم با ورود جدیتر نهادهای ذیربط و تسریع در تصمیمگیریها، این بحران پیش از تعمیق، مرتفع شود.