بازار گمانه زنی ها درباره تغییر قیمت بنزین به تازگی داغ شده است. اظهارات مسئولان درباره هزینه های بالای تامین سوخت و روند افزایشی آن به دلیل غیر واقعی بودن قیمت ها، احتمال افزایش قیمت سوخت را تقویت کرده است.
وزیر نفت و معاون وی اخیرا اعلام کرده اند که برنامه ای برای افزایش قیمت سوخت ندارند. با این حال، نگرانی ها همچنان ادامه دارد. پیش تر، مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، از احتمال سه نرخی شدن بنزین سخن گفته بود.
رییس کمیسیون انرژی مجلس این ادعا را کاملا رد می کند. موسی احمدی تاکید می کند که سه نرخی شدن بنزین معنایی ندارد، اما شیوه توزیع یارانه سوخت منطقی نیست.
وی در ادامه گفتگو تاکید می کند که برنامه های دولت برای منطقی کردن یارانه ها و توزیع هدفمند در آینده اعلام خواهد شد.
احتمال اختصاص سهمیه به هر نفر جدی تر شد
رییس کمیسیون انرژی مجلس توضیحات بیشتری در مورد زمان و نحوه اجرای طرح های مربوط به تغییر شیوه های تخصیص یارانه ارائه نکرده است، اما به نظر می رسد اختصاص سهمیه بنزین به هر کد ملی جدی تر از گذشته دنبال می شود. نمایندگان مجلس بیشتر موافق اجرای این طرح هستند.
گفته می شود برخی از نمایندگان و کارشناسان بر این باورند که به هر نفر باید ۲۰ لیتر در ماه سهمیه تعلق گیرد. برخی دیگر ۳۰ لیتر در ماه، یعنی روزی یک لیتر بنزین به هر کد ملی، تاکید دارند و برخی دیگر این مقدار را کم می دانند و می گویند باید به مناطق کمتربرخوردار سهمیه بیشتری اعطا شود.
در این روش، دارندگان سهمیه که خودرو ندارند یا مصرف کمتری دارند، می توانند سهمیه سوخت خود را به متقاضیان عرضه کنند.
بنزین ۱۴۰۴ با چه قیمتی عرضه می شود؟
قیمت بنزین در ایران آخرین بار در آبان ماه ۱۳۹۸ افزایش یافت. در آن زمان، نظام دو نرخی به صورت رسمی اعمال شد:
نرخ یارانه ای: ۱۵۰۰ تومان برای هر لیتر (تا سقف ۶۰ لیتر در ماه برای هر خودرو شخصی)
نرخ آزاد: ۳۰۰۰ تومان برای هر لیتر بنزین مازاد بر سهمیه
از آبان ۱۳۹۸ تاکنون، علیرغم تورم موجود و افزایش چندین برابری قیمت کالاهای اساسی، این نرخ ها همچنان ثابت مانده است.
سه نرخی شدن بنزین چیست؟
مدل سه نرخی به معنای عرضه بنزین در سه سطح قیمتی متفاوت است:
نرخ یارانه ای: مخصوص مصرف پایه هر خانوار یا خودرو که در حال حاضر قیمت هر لیتر بنزین یارانه ای ۱۵۰۰ تومان است.
نرخ نیمه آزاد یا نرخ دوم: برای میزان مصرفی که بالاتر از سهمیه پایه است، اما همچنان در محدوده ای که مصرف منطقی تلقی می شود.
نرخ آزاد یا نرخ سوم: بدون محدودیت و با قیمتی بالاتر از قیمت بنزین نیمه آزاد.
هدف اصلی از چنین ساختاری، مدیریت مصرف سوخت، کاهش قاچاق، هدفمندسازی یارانه ها و تفکیک بهتر بین مصرف ضروری و مصرف لوکس است.