علی میرزایی سیسان؛ بازار: اقدام اخیر شرکت چینی بی‌وای‌دی (BYD) در کاهش قابل توجه قیمت محصولاتش، پاسخی هوشمندانه به تغییرات عمده در بازار خودروهای الکتریکی است. این شرکت با کاهش قیمت خودروی محبوب خود، Seagull، از ۶۹,۸۰۰ یوان به ۵۵,۸۰۰ یوان (معادل ۷,۷۸۰ دلار)، که نشان‌دهنده کاهش ۲۰ درصدی است، گام جدیدی در استراتژی قیمت‌گذاری خود برداشته است. این تغییرات قیمتی، ۲۲ مدل از محصولات BYD را شامل می‌شود و تخفیف‌هایی بین ۱۰ تا ۳۴ درصد تا پایان ژوئن ۲۰۲۵ ارائه شده است.
اما چرا BYD استراتژی تعدیل قیمت‌ها را به این شدت انتخاب کرده است؟ آیا تولید خودروی برقی با این قیمت واقعاً امکان‌پذیر است؟ آیا BYD به دلیل قابلیت‌های فنی برتر خود توانسته به این نقطه برسد، یا هدف اصلی حذف رقبا به هر قیمتی است؟ شاید هم ادعای اروپایی‌ها درباره مازاد تولید چین صحت داشته باشد و چین فراتر از ظرفیت بازار، زیرساخت تولید ایجاد کرده است؟ یا این‌که سرعت تکامل تکنولوژی به حدی رسیده که فناوری‌ها پیش از مصرف منسوخ می‌شوند؟
توانایی BYD در اجرای این تحولات قیمتی انقلابی ریشه در معماری عملیاتی پیشرفته و فلسفه تولید یکپارچه این شرکت دارد. این سازمان با ادغام عمودی جامعی که در سراسر اجزای حیاتی تولید برقرار کرده، وابستگی‌های خارجی را به حداقل رسانده و ساختار هزینه‌ها را بهینه‌سازی کرده است.
چینی‌ها تأسیسات تولیدی با قابلیت‌های اتوماسیون استثنایی را توسعه داده‌اند که در هیچ نقطه‌ای از جهان قابل رقابت نیست. برخی خطوط تولید به مکانیزاسیون تقریباً کامل دست یافته‌اند. این پیچیدگی فناورانه همراه با حجم تولید چندین میلیون واحد سالانه، صرفه‌جویی‌های مقیاس چشمگیری ایجاد کرده که استراتژی‌های قیمت‌گذاری رقابتی را تسهیل می‌کند. علاوه بر این، BYD از نفوذ تدارکاتی قدرتمند خود برای تضمین شرایط مطلوب با تأمین‌کنندگان استفاده می‌کند.
زمان‌بندی و گستردگی این تعدیلات قیمتی منعکس‌کننده فشارهای عمیق‌تر بازار رقابتی در چشم‌انداز خودروهای برقی چین است. موجودی‌های نمایندگی‌ها به سطوح بی‌سابقه‌ای رسیده و معادل ۵۷ روز موجودی است که بالاترین رقم از دسامبر ۲۰۲۳ محسوب می‌شود. سطوح موجودی نمایندگی BYD به ۳-۴ ماه گسترش یافته و به حداکثر آستانه‌ای نزدیک می‌شود که شرکای توزیع قادر به حفظ آن هستند.
این تجمیع موجودی همزمان با تعدیل رشد فروش خرده‌فروشی است که در چهار ماه نخست ۲۰۲۵ تنها ۱۵ درصد افزایش یافت، کمتر از هدف بلندپروازانه سالانه BYD برای ۵.۵ میلیون تحویل که نمایانگر افزایش ۳۰ درصدی است. محیط رقابتی در چین بی‌رحمانه شدید باقی می‌ماند، با تقریباً ۱۰۰ برند که برای موقعیت در بزرگترین بازار خودروی جهان می‌جنگند.
اعلام کاهش قیمت‌های BYD موج شوک‌آوری در بازار ایجاد کرد و سهام این شرکت و رقبا را تحت فشار نزولی قرار داد. تحلیلگران مالی پیش‌بینی می‌کنند که رقبا استراتژی‌های قیمت‌گذاری مشابهی را برای حفظ جایگاه بازار اجرا خواهند کرد که احتمالاً پویایی‌های رقابتی جاری را تشدید خواهد کرد.
در حالی که BYD در بازار داخلی با چالش‌های قیمتی دست و پنجه نرم می‌کند، این شرکت موفقیت تاریخی در بازار اروپا کسب کرده است. فروش BYD در اروپا افزایش یافت در حالی که فروش تسلا ۴۹ درصد کاهش یافته است. پیروزی فعلی فروش بی وای دی بر تسلا نقطه عطفی برای بازار خودروی اروپا محسوب می‌شود.
استراتژی قیمت‌گذاری BYD نمایانگر رویکردی منطقی و محاسبه‌شده به تحکیم بازار در دوره‌ای از تعدیل صنعت نوپا است. در حالی که قابلیت‌های کارایی عملیاتی و رهبری هزینه این شرکت، سودآوری پایدار را در نقاط قیمتی کاهش‌یافته امکان‌پذیر می‌سازد، هدف استراتژیک اولیه بر حفظ سهم بازار و موقعیت‌یابی رقابتی متمرکز است.
پارادوکس حیرت‌انگیزی در صحنه بازار خودروهای برقی چین رخ داده است: در حالی که این کشور در زمینه بهره‌وری فوق‌العاده، طراحی‌های انقلابی و تنوع چشمگیر امکانات دیجیتال به قله‌ای تحسین‌برانگیز دست یافته، اما عدم تعادل آشفته میان عرضه و تقاضا همچنان بر این بازار سایه افکنده است.
یک حقیقت انکارناپذیر در پیش روی ماست و آن بازار خودروهای برقی در حال تکامل است و تثبیت نشده است و دینامیک غیرقابل پیش‌بینی‌ای را تجربه می‌کند. اما واقعیت آشکار این است که چین با انبوهی از خودروهای برقی ارزان‌قیمت، قدرت تولیدی و صادراتی بی‌نظیری در اختیار دارد.
اما هشدار جدی به خودروسازانی که در رویای ورود به عرصه خودروهای برقی و رقابت در این صنعت جهانی هستند، باید آماده مواجهه با طوفانی مهیب باشند. غول‌هایی چون BYD و سایر قدرت‌های چینی، نه تنها زندگی تجاری آنها را به کابوسی دردناک تبدیل خواهند کرد، بلکه آنها را در مسیری بی‌بازگشت به سوی شکست قطعی سوق خواهند داد. جنگ تجاری قیمت‌های خودروی برقی تازه شروع شده است، و میدان نبردی است که در آن تنها بازیگران آماده و قدرتمند می‌توانند بقا داشته باشند.