طی ۴۸ ساعت گذشته، دو اظهارنظر متفاوت از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) در خصوص قیمتگذاری خودرو، بازار را غافلگیر کرد. معاون وزیر صمت اعلام کرد که مشکل قیمتگذاری خودرو تا پایان ماه حل خواهد شد؛ این اظهارنظر در جهت کمک به آرام کردن فضا و ایجاد همکاری و همدلی است. در مقابل، مدیرکل خودرویی وزارت صمت، زمان اعلام قیمت نهایی را نامشخص خواند و تهدید کرد که با هرگونه عدم عرضه، برخورد قانونی صورت خواهد گرفت؛ این موضعگیری سبب ایجاد بلاتکلیفی شد.
مسئله اصلی این است که قیمت خودرو در آذر ۱۴۰۳ بر اساس صورتهای مالی سال ۱۴۰۲ تعیین شده است. از آن زمان، نرخ ارز بیش از دو برابر افزایش یافته و دستمزد کارگران نیز ۴۵ درصد گرانتر شده است. در نتیجه، قیمت تمامشده خودرو بیش از قیمت فروش است و تولیدکنندگان با زیان مواجه هستند که منجر به کاهش تولید میشود.
پیشتر، مدیرعامل ایرانخودرو اعلام کرده بود که صنعت خودرو در بحران به سر میبرد و تا زمانی که قیمتگذاری به درستی انجام نشود، امکان فروش خودرو وجود ندارد. با این حال، پس از گذشت ۲۰ روز، هنوز راهکاری ارائه نشده است.
برای شفاف شدن موضوع، ۹ سوال از مدیرکل خودرویی وزارت صمت و پاسخهای ایشان میتواند کمک کند:
۱. آیا نتیجه قیمتگذاری خودرو از دولت احمدینژاد تاکنون منجر به تعادل بازار و دسترسی مصرفکنندگان به خودروی باکیفیت و بهصرفه شده است؟
۲. آیا مدیرکل دفتر خودرو وزارت صمت از بدهی و زیان انباشته خودروسازان به دلیل قیمتگذاری دستوری آگاه است؟
۳. آیا وزارت صمت حاضر است از سهم ۱۶ درصدی دولت از تولید هر خودرو که قیمت هر دستگاه را حداقل ۱۰۰ میلیون تومان افزایش میدهد، چشمپوشی کند؟
۴. آیا ترک فعل وزارت صمت در برابر نامه خودروسازان برای تعیین سقف قیمتی جدید، که منجر به زیان ۲۰۰ میلیون تومانی به ازای تولید هر خودرو میشود، با نامگذاری امسال به نام «سرمایهگذاری برای تولید» همخوانی دارد؟
۵. دلیل بیتفاوتی وزارت صمت به لاتاری خودرویی چیست که میلیونها نفر را به صف خرید خودرو میکشاند و بازار را به هم میزند؟
۶. چرا علیرغم تأکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی بر حمایت از تولید و تولیدکنندگان داخلی، قیمتگذاری دستوری برای خودروهای داخلی اعمال میشود ولی برای خودروهای وارداتی چنین نیست؟
۷. آیا وزارت صمت آگاه است که چالشهای مالی ناشی از قیمتگذاری دستوری، متهم اصلی افت کیفیت خودرو به دلیل استفاده از قطعات ارزانتر و بیکیفیتتر است که مستقیم بر ایمنی سرنشینان تأثیر دارد؟
۸. آیا وزارت صمت میتواند کشوری را در جهان بیابد که هنوز صنعت و بازار خودرو را از طریق قیمتگذاری دستوری و تهدید اداره میکند؟
۹. وزارت صمت طی چهار ماه گذشته چه اقداماتی برای تسهیل تولید صنعت خودرو، از جمله تخصیص ارز و سایر موارد، انجام داده است؟