با گذشت دو ماه از سال ۱۴۰۳، آمارهای رسمی مرکز آمار نشان میدهد که روند تورم نهتنها متوقف نشده، بلکه همچنان در حال افزایش است. نرخ تورم سالانه اردیبهشتماه به ۳۳.۹ درصد رسیده و برای سومین ماه پیاپی افزایش یافته است. تغییرات در قیمت اقلام خوراکی، که بخش بزرگی از سبد مصرفی خانوارها را تشکیل میدهند، بسیار چشمگیر بوده است.
بررسی آمارهای رسمی منتشر شده توسط مرکز آمار نشان میدهد که در اردیبهشت امسال، در گروه نان و غلات، برنج ایرانی با رشد ۹.۱ درصدی نسبت به فروردین، بیشترین افزایش قیمت را داشته است. همچنین رشته آش و شیرینی نیز به ترتیب ۲.۶ درصد گرانتر شدهاند. در گروه گوشت، تنها افزایش قابل توجه مربوط به کنسرو ماهی بوده که ۱.۳ درصد افزایش داشته است، در حالی که مرغ ماشینی با کاهش ۶.۱ درصدی، بیشترین افت قیمت را در این گروه تجربه کرده است.
در گروه لبنیات، تخممرغ و روغن، شیر خشک با رشد ۸ درصدی پیشتاز افزایش قیمت بوده و پس از آن دوغ با ۴.۴ درصد و روغن نباتی جامد با ۴.۳ درصد قرار دارند. با این حال، تخممرغ با کاهش قابل توجه ۱۱.۳ درصدی، تا حدودی از فشار بر سفرهها کاسته است.
در بازار میوه و خشکبار، قیمتها نوسانات ماهانه شدیدی داشتهاند. لیموترش با جهش ۲۶.۱ درصدی در صدر افزایش قیمتها قرار دارد و انار با ۲۳.۴ درصد و سیب با ۱۰.۹ درصد در ردههای بعدی هستند. در مقابل، هندوانه با کاهش قیمتی ۲۵.۶ درصدی، بیشترین کاهش را نسبت به ماه قبل تجربه کرده است.
در بازار سبزیجات نیز نوساناتی وجود داشته است؛ لوبیا چیتی با رشد ۲۱.۹ درصدی، لوبیا قرمز با ۸.۷ درصد و لپه با ۶.۶ درصد، بیشترین افزایش قیمت را داشتهاند. اما در مقابل، خیار با کاهش ۱۹ درصدی، سیبزمینی با ۱۵.۴ درصد، پیاز با ۱۵ درصد، کدو سبز با ۱۰.۸ درصد و بادمجان با ۹ درصد ارزانتر شدهاند.
در گروه قند، شکر و نوشیدنیها نیز شکر با ۷.۴ درصد، قند با ۷ درصد و چای خارجی بستهای با ۶.۵ درصد افزایش قیمت، بیشترین تغییرات مثبت را داشتهاند. بیشترین افزایش قیمت ماهانه در اردیبهشت نسبت به فروردین، مربوط به لیموترش با ۲۶.۱ درصد افزایش و بیشترین کاهش مربوط به هندوانه با ۲۵.۶ درصد کاهش بوده است.
مقایسه قیمت اقلام خوراکی در اردیبهشت امسال با ماه مشابه سال قبل، تصویری نگرانکنندهتر ارائه میدهد. در این زمینه، لوبیا چیتی با افزایش ۲۰۱.۷ درصدی در صدر جهشهای قیمتی قرار دارد؛ به طوری که قیمت هر کیلوگرم آن در برخی مناطق شهری به ۳۸۰ هزار تومان رسیده است. پس از آن، لیموترش با ۱۶۶.۴ درصد و لپه با ۱۲۶ درصد گرانتر شدهاند. سیبزمینی نیز در یک سال گذشته، رشد قیمت ۱۱۸.۴ درصدی داشته است، علیرغم اینکه وزارت جهاد کشاورزی در هفتههای پایانی سال گذشته مجوز واردات سیبزمینی را صادر کرده بود.
در میان تمام کالاهای خوراکی، تنها پیاز با کاهش قیمت سالانه همراه بوده و نسبت به اردیبهشت سال قبل، ۸.۱ درصد ارزانتر شده است.
آمارهای مرکز آمار نشان میدهد که از میان ۵۳ قلم کالای خوراکی منتخب در نقاط شهری، ۳۲ قلم کالا رشد قیمتی بالاتر از نرخ تورم نقطهای (۳۸.۴ درصد) را تجربه کردهاند؛ به این معنی که بخش بزرگی از اقلام پرمصرف خوراکی با سرعتی بیشتر از میانگین تورم در حال گران شدن هستند.
در این شرایط، بازتعریف سیاستهای تنظیم بازار و حمایت هدفمند از دهکهای پایین درآمدی بیش از پیش ضروری به نظر میرسد. ادامه روند فعلی به معنای کوچکتر شدن بیشتر سفره خانوارها و افزایش فشار معیشتی بر مردم است.