بازگشت خودروهای وارداتی به بازار پس از سالها وقفه، با ورود مدلهای متنوع همراه بوده است، اما نکته قابل توجه این است که خدمات پس از فروش، که یکی از ارکان مهم عرضه محسوب میشود، همچنان مورد غفلت قرار گرفته است. در حال حاضر، حدود ۳۴ شرکت خصوصی در زمینه واردات خودرو فعالیت میکنند، اما اغلب آنها نه تنها نمایندگی رسمی ندارند، بلکه تیراژ واردات آنها به حداقل اقتصادی یعنی ۵۰۰ دستگاه در سال نمیرسد.
در شرایطی که اخبار مربوط به توقف ثبت سفارش، کندی ترخیص و غیبت خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه به وفور منتشر میشود، موضوع زیرساخت خدمات پس از فروش تقریباً نادیده گرفته شده است؛ مسئلهای که در آینده میتواند به بحرانی جدی برای مشتریان تبدیل شود. خودروهایی که امروز خریداری میشوند، ممکن است فردا با اولین خرابی، مالکانشان را با سردرگمی و بیپاسخی مواجه کنند.
بیشتر واردکنندگان فعلی یا دفتر پشتیبانی ندارند و یا صرفاً با یک شماره تماس و یک تعمیرگاه کوچک فعالیت میکنند. نبود قرارداد رسمی با شرکت مادر باعث شده تا پشتیبانی فنی، تأمین قطعه، گارانتی و آموزش نیروهای فنی تقریباً بیمعنا باشد.
برخلاف دهه ۹۰ که واردکنندگانی مثل اطلس خودرو، آرین موتور یا نگین خودرو با پشتوانه برندهای معتبر و الزامات قانونی، شبکهای منسجم از خدمات پس از فروش داشتند، امروز اغلب واردکنندگان در پی سود کوتاهمدت هستند، بدون تعهد به مشتری یا برنامهریزی بلندمدت برای پشتیبانی.
از سوی دیگر، پیچیدگی فناوری در خودروهای جدید، نبود تجهیزات تخصصی در تعمیرگاهها و کمبود نیروی آموزشدیده، زمینهساز بروز بازار سیاه خدمات و قطعات خواهد شد. واردات محدود، غیراقتصادی و بدون پشتیبانی، مصرفکننده را با هزینههای گزاف و ریسک بالا روبهرو میکند.
اگر سیاستگذار بهجای تمرکز صرف بر تأمین ارز، نگاه جدیتری به ساختار خدمات پس از فروش نداشته باشد، بازار خودروهای خارجی بهجای اعتمادآفرینی، به بحران تازهای در حوزه ایمنی، کیفیت و حقوق مصرفکننده تبدیل خواهد شد.