در واکنش به سیاستهای مداخلهگرانه ایالات متحده در منطقه، ایران با انجام یک عملیات دقیق موشکی، پایگاه هوایی العدید قطر را که یکی از مهمترین مراکز فرماندهی نظامی آمریکا در غرب آسیا است، هدف قرار داد. این اقدام به عنوان یک حرکت بازدارنده، بازتابهای گستردهای در رسانههای منطقهای و بینالمللی داشت.
پایگاه هوایی العدید واقع در نزدیکی دوحه، پایتخت قطر، میزبان یگانهایی از نیروی هوایی ایالات متحده، نیروی فضایی آمریکا، و نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا است. این پایگاه به عنوان مرکز فرماندهی عملیاتهایی در کشورهای عراق، افغانستان، سوریه، یمن، و خلیجفارس عمل میکند. اهمیت این پایگاه فراتر از ظرفیت نظامی آن است و به عنوان “قلب فرماندهی هوایی غرب آسیا”، نقش مهمی در تصمیمگیریهای استراتژیک ارتش آمریکا دارد.
در این عملیات، بخشهای مختلفی از پایگاه مورد اصابت قرار گرفتهاند، از جمله قلب فرماندهی هوایی آمریکا در منطقه، اتاق جنگ دیجیتال و مرکز عملیات ترکیبی، مقر فرماندهی عملیات ویژه و کنترل هوایی منطقه غرب آسیا، و یگانهای نیروی فضایی آمریکا و پشتیبانی لجستیکی. این هدفگذاری نشان میدهد که اقدام ایران صرفاً جنبه دفاعی نداشته و نشانگر اشراف اطلاعاتی بالا و برنامهریزی دقیق عملیاتی بوده است.
جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر سیاستی تحت عنوان “بازدارندگی فعال” را در پیش گرفته است که بر پاسخ سریع، قاطع، و متقارن به تهدیدات تأکید دارد. حمله به پایگاه العدید را میتوان بخشی از همین سیاست دانست؛ حملهای که بدون ورود به درگیری مستقیم، پیام روشنی به کاخ سفید ارسال میکند: هزینه اقدام علیه ایران، بیش از آن چیزیست که تصور میکنید.
پاسخ ایران به حضور نظامی آمریکا در منطقه، قطعاً از دید دیگر کشورها پنهان نخواهد ماند. این حمله میتواند الگوی جدیدی از واکنش کشورهای مستقل به تحرکات نظامی آمریکا ایجاد کند، نقش و وزن ایران در معادلات امنیتی منطقه را افزایش دهد، و کشورهای میزبان پایگاههای خارجی را به بازبینی سیاستهای دفاعی خود وادار کند.
در سطح بینالمللی، تحلیلگران از آغاز دورهای جدید از توازن قدرت در خاورمیانه سخن گفتهاند. این عملیات، نمایش واقعی از توان عملیاتی، دقت هدفگیری، و تسلط اطلاعاتی نیروهای ایرانی بود. این حمله نهتنها ساختار دفاعی آمریکا در منطقه را زیر سؤال برد، بلکه نشان داد که ایران در حفظ امنیت و تمامیت ارضی خود، تردیدی به خود راه نمیدهد.