در نخستین ساعات بامداد روز شنبه، با شروع حمله موشکی رژیم صهیونیستی به خاک ایران، جنگ تحمیلی علیه کشورمان رسماً آغاز شد؛ جنگی که در طول ۱۲ روز، بخش‌های گسترده‌ای از اقتصاد، صنعت و دیگر حوزه‌های کشور را تحت تأثیر قرار داد. صنعت خودرو نیز از این تحولات بی نصیب نماند و در این مدت، شاهد رخدادهای مهم و کم‌سابقه‌ای بود؛ از جمله حمله مستقیم به یکی از خطوط تولید خودروسازان.
در مجموع، رخدادهای این روزهای بحرانی، گرچه در سایه بحران امنیتی کشور کمتر مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفت، اما هر یک از آنها می‌توانست به تنهایی در شرایط عادی، سرخط خبرها را به خود اختصاص دهد.
در ادامه، نگاهی جامع به مهم‌ترین اتفاقاتی خواهیم داشت که در این بازه زمانی کوتاه اما پرحادثه، جاده مخصوص را تحت تأثیر قرار دادند.
گروه خودروسازی سایپا، اولین شرکتی بود که در همان روزهای ابتدایی بحران نظامی، طرح فروش فوری خود را آغاز کرد. در این طرح، محصولات شرکت زامیاد از جمله نیسان‌های دوگانه‌سوز عرضه شدند؛ حرکتی که با واکنش‌های متفاوتی از سوی بازار همراه شد.
یکی از مهم‌ترین و پر حاشیه ترین رویدادهای روزهای گذشته، حمله موشکی به سایت تولیدی شرکت فردا موتورز بود. این حادثه موجب تخریب کامل خطوط تولید این خودروساز شد؛ خطوطی که مسئول مونتاژ خودروهای SX5، T5 و T5 پلاس بودند. در جریان این حادثه، متأسفانه ۲ نفر از کارکنان جان خود را از دست دادند و بیش از ۷۰ نفر نیز مجروح شدند. در پی این حادثه، شرکت فردا موتورز طرح جایگزینی ویژه‌ای برای مشتریان این سه خودرو اعلام کرد تا به‌جای محصولات آسیب‌دیده، مدل‌های جایگزین که شامل ام جی 5 و فردا 511 را دریافت کنند.
در میانه تنش‌ها، مراکز تعویض پلاک کشور نیز برای چند روز به حالت تعطیل درآمدند. در این بازه، مهلت قانونی وکالت‌نامه‌ها به‌صورت رسمی تمدید شد. اما از روز شنبه ۷ تیر، تمامی فعالیت‌ها در این مراکز طبق روال عادی از سر گرفته شد.
در سومین روز از شروع جنگ، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، آیین‌نامه جدید واردات خودرو برای سال ۱۴۰۴ را ابلاغ کرد. طبق این آیین‌نامه، تعرفه واردات خودرو با ساختاری پلکانی تعیین شد که در آن خودروهای با حجم موتور تا ۱۵۰۰ سی‌سی مشمول ۲۰ درصد تعرفه، و خودروهای بالای ۳۰۰۰ سی‌سی مشمول تعرفه ۱۹۰ درصدی شدند. همچنین دولت بودجه‌ای معادل ۲.۰۶۵ میلیارد دلار برای واردات ۹۰ هزار دستگاه خودرو اختصاص داد.
در همین راستا، وزارت صمت با هدف تسریع در فرآیند عرضه، طی نامه‌ای به گمرک ایران، خواستار ترخیص سریع خودروهای وارداتی از طریق ارزش‌گذاری علی‌الحساب شد.
گروه خودروسازی سایپا نیز با ارسال نامه‌هایی رسمی به سازمان بورس، از افزایش ۱۵ درصدی قیمت محصولات خود خبر داد؛ اقدامی که در میان نوسانات بازار، واکنش‌های متعددی را به همراه داشت.
معاونت ماشین‌آلات وزارت صمت، طی مکاتبه‌ای با رئیس‌کل گمرک، خواستار تسریع در ترخیص خودروهای خاص نظیر خودروهای امدادی و برقی شد تا از دپوی بیش از حد کالا و بروز ریسک‌های احتمالی جلوگیری شود.
در اقدامی متفاوت و مثبت، برخی شرکت‌ها مانند مدیران خودرو، کرمان موتور و سایر عرضه‌کنندگان، در شرایط بحرانی اخیر فرآیند تحویل خودروهای ثبت‌نامی را تسریع کردند. حتی برخی شرکت ها خودروهایی که هنوز موعد تحویل‌شان فرا نرسیده بود نیز به مشتریان تحویل داده شد.
دو خودروساز بزرگ کشور، ایران‌خودرو و سایپا، اعلام کردند تعطیلات تابستانی سال جاری با تغییر زمان‌بندی اجرا خواهد شد. طبق اطلاعیه رسمی این دو شرکت، خطوط تولید آنها به مدت ۹ روز متوقف خواهد شد.
این مجموعه رویدادها نشان می‌دهد که صنعت خودرو ایران حتی در شرایط ویژه نیز با مسائل مختلفی چون بحران تولید، تنظیم بازار، واردات، سیاست‌گذاری و تحویل خودرو روبه‌رو است؛ مسائلی که در هفته گذشته با شتاب بیشتری رخ داد و تأثیرات آن احتمالاً در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.