خودروهای برقی علیرغم پیشرفتهای قابل توجه، همچنان با محدودیتهایی مانند برد حرکتی محدود و زمان شارژ بالا مواجه هستند که بسیاری از مشتریان را در خرید این خودروها مردد میکند. شرکت هواوی ادعایی جسورانه کرده است که میتواند این مشکلات را حل کرده و قواعد بازی را به کلی تغییر دهد. این شرکت چینی اعلام کرده است که در حال کار بر روی باتری جامد سولفیدی است که میتواند تا 3000 کیلومتر (معادل 1800 مایل) شارژدهی داشته باشد و شارژ کامل آن تنها 5 دقیقه طول میکشد. اما آیا این ادعا واقعگرایانه است یا فقط یک نمایش تبلیغاتی؟
رقابت بر سر باتریهای آینده؛ از شایعه تا ثبت اختراع
در کنار هواوی، بی وای دی نیز در زمینه باتری جامد تحقیق و توسعه میکند. اخیراً شایعاتی درباره آزمایش یک دستگاه بی وای دی سیل با باتری جامد منتشر شد، اما این خودروساز چینی این موضوع را تایید نکرده است.
اما اندکی بعد، خبری مبنی بر ثبت اختراع هواوی در زمینه باتری جامد سولفیدی منتشر شد. این فناوری جدید که در اسناد گواهی ذکر شده است، میتواند مسافت قابل پیمایش خودروهای برقی را به بیش از 3000 کیلومتر برساند، که رقمی بسیار شگفتانگیز است.
مقایسه با خودروهای برقی فعلی
برای درک ابعاد این ادعا، باید به پیشرفتهترین خودروهای برقی و رکوردهای فعلی نگاهی بیندازیم. در بین مدلهای الکتریکی، سدان الکتریکی لوسید ایر گرند تورینگ طبق استاندارد WLTP قادر است با یک بار شارژ 839 کیلومتر مسافت را طی کند. بر اساس استاندارد EPA که واقعگرایانهتر است، این خودرو 824 کیلومتر برد دارد و با 12 دقیقه شارژ، انرژی لازم برای پیمایش 320 کیلومتر مسافت در باتری آن ذخیره میشود.
ادعای هواوی به معنی سه برابر شدن برد حرکتی و کمتر از نصف شدن زمان شارژ است. طبق اطلاعات منتشر شده، باتری جامد این شرکت چینی میتواند به چگالی انرژی بین 400 تا 500 وات ساعت به ازای هر کیلوگرم وزن برسد، که تقریباً دو تا سه برابر باتریهای لیتیوم-یون فعلی است.
واکنشهایی آمیخته با شک و تردید
کارشناسان باتری و مهندسان حوزه خودرو نسبت به این ادعا با احتیاط برخورد میکنند. پروفسور یانگ مین-هو، استاد دانشگاه دانکوک کره جنوبی، در مصاحبه با رسانهها اعلام کرده است که «حتی پیشرفتهترین باتریهای لیتیوم یونی موجود که در حال حاضر ظرفیت بالاتری نسبت به نمونههای جامد آزمایشی دارند، در عمل نمیتوانند به چنین بردی برسند.» او افزوده است که «چنین عملکردی شاید در شرایط آزمایشگاهی امکانپذیر باشد، اما واقعیتهای محیطی مانند مدیریت حرارت، مقاومت داخلی، تلفات انرژی و هزینه تولید انبوه، موانعی جدی در مسیر تجاریسازی این نوع باتری هستند.»
نگاهی به فناوری هواوی؛ نقش نیتروژن در بهبود پایداری
در اسناد ثبت شده توسط هواوی، اشاره شده است که الکترولیت سولفیدی باتری با افزودن نیتروژن بهبود یافته است. به گفته یکی از پژوهشگران صنعت باتری کره جنوبی، این روش به عنوان یک تکنیک شناختهشده برای بهبود پایداری مرزهای بین الکترولیت و الکترود شناخته میشود. اما وی هشدار داده است که این فرایند نیاز به دقت بالا، محیط خلأ و شرایط خاص دارد که به سختی در تولید انبوه قابل پیادهسازی است.
واکنش رقبا
در حالی که گواهی ثبت اختراع هواوی توجه رسانهها را به خود جلب کرده است، سه غول باتریسازی کره جنوبی یعنی الجی انرژی، سامسونگ SDI و SK On واکنشی محتاطانه نشان دادهاند. به گفته یکی از منابع آگاه، این شرکتها همچنان تمرکز خود را بر توسعه مرحله به مرحله فناوری باتریهای جامد حفظ کردهاند و تحولات اخیر چین را تحت نظر دارند، اما آن را هنوز تهدیدی جدی برای موقعیت خود نمیدانند.
سایر بازیگرانِ میدان رقابت
هواوی تنها شرکتی نیست که به آینده باتریهای جامد چشم دوخته است. مرسدس بنز اوایل سال جاری اعلام کرد که با همکاری شرکت آمریکایی «فکتوریال انرژی» نخستین خودروی مجهز به باتری جامد را روی جاده آزمایش کرده است. همچنین ب ام و نیز اخیراً آزمایشهای میدانی اولیه خود را با باتری جامد شرکت «سالید پاور» انجام داده است. از سوی دیگر، شرکتهایی چون نیسان، فولکس واگن، استلانتیس و CATL نیز پروژههایی در این زمینه در دست اجرا دارند.
امیدواری یا هیاهوی موقتی؟
باتری جامد به نوعی ناجی صنعت خودروهای برقی شناخته میشود، چرا که میتواند محدودیتهای مربوط به برد حرکتی و زمان شارژ را برای همیشه و به بهترین شکل ممکن برطرف کند. اما همانطور که پروفسور یانگ تاکید کرده است، علم باتری با جهش پیش نمیرود، بلکه با گامهای کوچک حرکت میکند؛ و هر گام ممکن است سالها طول بکشد تا به مرحله تولید انبوه برسد.
اگرچه پتنت جدید هواوی نویدبخش آیندهای جذاب برای خودروهای الکتریکی است، اما تا زمانی که شاهد تستهای مستقل، دادههای میدانی و نمونههای تجاری نباشیم، باید آن را در دسته «پتانسیلهای امیدوارکننده» قرار دهیم، نه واقعیتی تثبیتشده.