صنعت خودروسازی در ایران از جایگاه ویژهای در اقتصاد ملی و تامین نیازهای مصرفکنندگان برخوردار است. با این حال، تصمیمات مدیریتی در این صنعت همواره مشکلساز بوده و موجب بروز چالشهایی برای هر دو طرف مصرفکنندگان و شرکتها شده است. یکی از مهمترین مسائل در این صنعت، اصلاح قیمت محصولات خودروسازان است که میتواند تغییرات مثبتی را در بازار خودرو ایجاد کند.
یکی از مشکلات بزرگ بازار خودرو در ایران، عدم دسترسی مستقیم مصرفکنندگان واقعی به محصولات خودروسازان است. به دلیل اختلاف قابل توجه بین قیمت کارخانه و بازار آزاد، خودرو به یک کالای سرمایهای تبدیل شده است. بسیاری از افراد به جای خرید خودرو برای استفاده شخصی، با هدف کسب سود وارد این بازار میشوند. در نتیجه، واسطهها و دلالها نقش پررنگی در این بازار پیدا کرده و با خرید عمده خودرو از کارخانه و فروش آن در بازار آزاد، سودهای کلانی به دست میآورند. این وضعیت موجب افزایش قیمت خودرو در بازار آزاد و محرومیت مصرفکننده واقعی از خرید مستقیم از کارخانه میشود.
با اصلاح قیمت محصولات و نزدیکتر شدن قیمت کارخانه به قیمت واقعی بازار، انگیزه واسطهگری کاهش مییابد و مصرفکننده واقعی میتواند به صورت مستقیم و بدون نیاز به دلالها، خودرو را از تولیدکننده خریداری کند. این امر موجب حذف واسطهها، کاهش قیمت نهایی برای مصرفکننده و ایجاد شفافیت بیشتر در بازار خواهد شد.
خودروسازان ایرانی به دلیل قیمتگذاری دستوری و غیرمنطقی، با زیانهای سنگینی مواجه بودهاند. اصلاح قیمت محصولات میتواند به خروج خودروسازان از زیاندهی کمک کند و منابع مالی لازم برای بهبود فرآیندهای تولید و ارتقای کیفیت محصولات را فراهم سازد. این امر نه تنها به نفع خودروسازان است بلکه باعث افزایش رضایت مصرفکنندگان از محصولات داخلی و کاهش وابستگی به خودروهای وارداتی خواهد شد.
برای اصلاح بازار خودرو، ایجاد سیستم ثبتنام مستقیم برای مشتریان واقعی ضروری است. با اجرای چنین سیستمی، مصرفکننده میتواند به صورت مستقیم و بدون واسطه، خودرو مورد نیاز خود را از کارخانه خریداری کند. این روش علاوه بر حذف واسطهها، باعث شفافیت بیشتر در فرآیند فروش و کاهش تخلفات و سوءاستفادهها خواهد شد.
در بسیاری از کشورها، قیمت خودرو در کارخانه و بازار آزاد تفاوت چندانی ندارد و مصرفکنندگان میتوانند به راحتی و بدون واسطه خودرو مورد نظر خود را خریداری کنند. سیستمهای فروش خودرو در این کشورها معمولاً مبتنی بر شفافیت و رقابت بوده و دلالها نقش چندانی در این بازار ندارند.
اصلاح قیمت محصولات خودروسازان و ایجاد سیستمهای فروش مستقیم میتواند بازار خودرو ایران را به سمت استانداردهای جهانی سوق دهد. با اجرای این تغییرات، میتوان امیدوار بود که صنعت خودروسازی ایران از وضعیت فعلی خارج شده و به سمت توسعه و رقابت جهانی حرکت کند. همچنین، مصرفکنندگان ایرانی نیز خواهند توانست با رضایت بیشتر و بدون دغدغه، نیاز خود به خودرو را تأمین کنند.