با برگزاری دور جدید قرعه‌کشی فروش محصولات ایران‌خودرو، آمار و ارقام جدید حاکی از کاهش چشمگیر متقاضیان نسبت به دوره‌های گذشته است. این پدیده، با وجود عرضه تعداد کمتری خودرو، به طرز محسوسی شانس برنده شدن را برای ثبت‌نام‌کنندگان افزایش داده است.

به گزارش مجله ماشین، بر اساس داده‌های منتشر شده، در این مرحله از فروش، ۵۲۰ هزار و ۵۱۹ نفر برای خرید خودرو از ایران‌خودرو ثبت‌نام کرده‌اند. این رقم، در مقایسه با ۹۱۱ هزار و ۲۴۶ نفر متقاضی در طرح فروش بهمن ماه سال گذشته (۱۴۰۳)، کاهشی معادل ۴۲.۹ درصد را نشان می‌دهد. نکته قابل تأمل اینجاست که حتی در دور قبل نیز، کاهش تعداد متقاضیان قابل توجه بود. برای درک ابعاد این تغییر، یادآوری می‌شود که در دی ماه ۱۴۰۱، رقمی خیره‌کننده معادل ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر برای خرید خودرو از دو خودروساز بزرگ کشور (ایران‌خودرو و سایپا) ثبت‌نام کرده بودند که بخش عمده آن مربوط به ایران‌خودرو بود.

کارشناسان بازار خودرو، دلایل متعددی را برای این کاهش بی‌سابقه در تقاضا مطرح می‌کنند:

عقب‌نشینی دلالان: طی ماه‌های اخیر، فعالیت‌های سوداگرانه در بازار خودرو به شدت فروکش کرده است. این امر تا حدی ناشی از “اشباع بازار” در سطوح قیمتی فعلی است. قیمت خودرو به حدی از توان خرید عمومی فاصله گرفته که دیگر حاشیه سود قابل توجهی برای واسطه‌گران و دلالان باقی نمانده است. علاوه بر این، کاهش فاصله میان قیمت کارخانه و بازار آزاد خودرو، انگیزه دلالان را به حداقل رسانده است.

ناتوانی مصرف‌کنندگان واقعی: علاوه بر خروج سودجویان، مصرف‌کنندگان واقعی نیز کمتر به سمت خرید خودرو می‌روند. با توجه به افزایش قیمت خودروهای داخلی به بیش از نیم میلیارد تومان از یک سو، و افت محسوس درآمد خانوارهای طبقات پایین و متوسط جامعه از سوی دیگر، بسیاری از افراد دیگر توانایی مالی برای خرید خودرو را ندارند. این دو عامل، به طور چشمگیری تقاضا برای محصولات خودروسازان را کاهش داده است.

شانس برنده شدن در قرعه‌کشی: از هر ۹ نفر، یک نفر!

در دور جدید فروش ایران‌خودرو، تعداد ۵۸ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو برای ۵۲۰ هزار و ۵۱۹ نفر متقاضی عرضه شده است. این بدان معناست که شانس خرید خودرو برای هر متقاضی به ۱۱.۲ درصد رسیده است؛ یا به عبارت دیگر، تقریباً از هر ۹ نفر ثبت‌نام‌کننده، یک نفر موفق به خرید خودرو می‌شود.

در مقایسه، در عرضه پیشین (بهمن ۱۴۰۳)، با وجود عرضه ۶۰ هزار و ۷۰۰ دستگاه خودرو و ۹۱۱ هزار و ۲۴۶ نفر متقاضی، شانس خرید خودرو تنها ۶.۶ درصد بود؛ یعنی از هر ۱۵ نفر، تنها یک نفر می‌توانست خودرو خریداری کند. این آمار نشان می‌دهد که شانس برنده شدن در قرعه‌کشی فعلی تقریباً دو برابر شده است.

بررسی شانس خرید در طرح‌های مختلف

لازم به ذکر است که آمار کلی ارائه شده، شانس خرید را برای متقاضیان عادی، طرح جوانی جمعیت و طرح نوسازی خودروهای فرسوده تفکیک نمی‌کند. اما در عمل، شانس افراد در این طرح‌ها یکسان نیست:

  • طرح جوانی جمعیت: طبق قانون، ۵۰ درصد از محصولات خودروسازان باید به مادران دارای دو فرزند و بیشتر (که آخرین فرزند آنها پس از تاریخ مشخصی متولد شده باشد) اختصاص یابد. این قانون منطقاً باید شانس این گروه را افزایش دهد. با این حال، تصور این مزیت باعث شده است که ۶۹.۳ درصد از کل متقاضیان در قالب همین طرح اقدام به ثبت‌نام کنند که در عمل، شانس برنده شدن آن‌ها را کاهش داده است. در حالی که به طور میانگین از هر ۹ نفر یک نفر موفق به خرید خودرو می‌شود، این رقم برای گروه طرح جوانی جمعیت به ازای هر ۱۲ نفر یک برنده می‌رسد.
  • طرح نوسازی خودروهای فرسوده: ۲۰ درصد از محصولات نیز به طرح نوسازی خودروهای فرسوده اختصاص می‌یابد که تقریباً معادل ۱۱ هزار و ۷۰۰ دستگاه است. بنابراین، شانس خرید خودرو برای متقاضیان در این طرح، تقریباً از هر ۵.۵ نفر، یک خودرو خواهد بود. اگر مابقی فروش را نیز برای افراد عادی در نظر بگیریم، شانس آن‌ها نیز تقریباً یک برنده به ازای هر ۵.۵ نفر خواهد بود.

این آمارها نشان می‌دهد که با وجود افت کلی تقاضا، توزیع شانس خرید در طرح‌های مختلف متفاوت است و این موضوع باید توسط متقاضیان در نظر گرفته شود.

 

لینک کوتاه نوشته

کاهش بی‌سابقه متقاضیان قرعه‌کشی ایران‌خودرو