مجله ماشین / دنیای خودرو، همواره عرصه‌ای برای نوآوری و آزمایش‌های جسورانه بوده است. گاهی اوقات، شرکت‌هایی که در وهله اول هیچ ارتباطی با صنعت خودروسازی ندارند، دست به ساخت وسایل نقلیه‌ای می‌زنند که بسیار خاص و حتی عجیب به نظر می‌رسند. در این مقاله، به معرفی تعدادی از این پروژه‌های منحصر به فرد خواهیم پرداخت:

۱. روبوریس (Roborace) – خودروی مسابقه‌ای خودران

روبوریس یک خودروی مسابقه‌ای خودران است که توسط غول پردازشگرهای گرافیکی آمریکایی، انویدیا (Nvidia)، طراحی شده است. هدف از پروژه روبوریس، برگزاری مسابقاتی بود که در آن ۱۰ تیم با استفاده از خودروهای یکسان مجهز به چیپ انویدیا درایو PX2 (Nvidia Drive PX2)، تنها در زمینه برتری نرم‌افزاری با یکدیگر رقابت کنند. با این حال، به دلیل کمبود بودجه و اسپانسر، این برنامه در ماه می ۲۰۲۲ متوقف شد.

۲. گوگل فایرفلای (Google Firefly) – تاکسی خودران دوست‌داشتنی

وِیمو (Waymo)، شاخه خودروسازی گوگل، از سال ۲۰۰۹ در زمینه طراحی سیستم‌های خودران فعالیت می‌کند. مشهورترین محصول آن‌ها تا به امروز، فایرفلای (Firefly) نام دارد؛ یک خودروی خودران کوچک و بامزه شبیه به یک حشره که فاقد فرمان یا پدال بود. این خودرو به طور منظم در جاده‌های اطراف مانتین ویو (Mountain View)، زادگاه گوگل، دیده می‌شد، اما تولید آن در سال ۲۰۱۷ متوقف شد. ویمو امروزه همچنان به توسعه فناوری خودران ادامه می‌دهد، اما به جای ساخت خودرو، از خودروهای شرکت‌های دیگر به عنوان پلتفرم استفاده می‌کند.

۳. میشلن PLR – هزارپای ۱۰ چرخ برای تست لاستیک

در دهه ۷۰ میلادی، شرکت میشلن (Michelin)، تولیدکننده معروف لاستیک، یک خودروی پروتوتایپ برای تست تایر ساخت. این خودرو بر پایه سیتروئن DS و مجهز به دو موتور بزرگ شورولت (Chevrolet Big Block) بود. قابل توجه‌ترین ویژگی آن، طراحی ۱۰ چرخ آن بود که به آن لقب “هزارپا” (The Centipede) را داده بودند. PLR به اندازه یک کامیون بود و ۹۵۰۰ کیلوگرم وزن داشت. این خودرو یک لاستیک کامیون را در وسط خود حمل می‌کرد و آن را با سرعت‌های تا ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت آزمایش می‌کرد.

۴. ناسا (NASA) – مریخ‌نوردها

رفتن به فضا عالی است، اما حرکت در آنجا چالش‌برانگیز است. از زمانی که انسان برای اولین بار پا بر ماه گذاشت، ناسا (NASA)، سازمان فضایی آمریکا، انواع مختلفی از وسایل نقلیه را برای تسهیل اکتشافات فرازمینی طراحی و ساخته است. تصویر فوق یکی از مریخ‌نوردهای ناسا است که در سال ۲۰۱۷ رونمایی شد و بیشتر شبیه به خودروی بتمن به نظر می‌رسید تا یک آزمایشگاه متحرک. ناسا قصد دارد در دهه ۲۰۳۰ یک مأموریت سرنشین‌دار به مریخ بفرستد.

۵. گرومن LLV (Grumman LLV) – کامیون پستی نمادین

گرومن LLV (Grumman LLV) یک کامیون حمل و نقل سبک بود که توسط خدمات پستی ایالات متحده (USPS) استفاده می‌شد. این خودرو که در دهه ۹۰ میلادی تولید شد و بیش از ۱۴۰ هزار دستگاه از آن ساخته شد، تا سال ۲۰۲۴ در خدمت بود و سرانجام با نسل بعدی کامیون‌های پستی ساخت آشکاش (Oshkosh) جایگزین شد. LLV توسط شرکت گرومن (Grumman) تولید می‌شد که تولیدکننده هواپیماهای نظامی و غیرنظامی بود و احتمالاً بیشتر به خاطر ساخت جنگنده F-14 تامکت (F-14 Tomcat) شهرت دارد. این شرکت در سال ۱۹۹۴ با نورثروپ (Northrop) ادغام شد.

۶. سامسونگ دیجیتال کاکپیت (Samsung Digital Cockpit) – دفتر کار متحرک

سامسونگ (Samsung)، غول فناوری دیگر، نیز تلاش کرده تا وارد عرصه خودروسازی شود. در نمایشگاه CES 2020، این شرکت “کاکپیت دیجیتال” (Digital Cockpit) خود را به نمایش گذاشت و برای این منظور از یک خودروی پروتوتایپ بسیار قانع‌کننده استفاده کرد. سامسونگ در کابین این خودروی کانورتیبل چهارنفره که با همکاری زیرمجموعه خود هارمن (Harman) ساخته شده بود، چشم‌انداز آینده خود را از سرگرمی و ایمنی داخل خودرو به نمایش گذاشت. کاکپیت دیجیتال سامسونگ از فناوری 5G برای اتصال ویژگی‌های داخل و خارج خودرو استفاده می‌کند تا تجربه ارتباطی غنی‌تری را برای رانندگان و سرنشینان فراهم کند. در داخل خودرو، هشت صفحه نمایش و هشت دوربین وجود دارد و خودرو می‌تواند اطلاعات را با نمایش پیام‌ها بر روی نمایشگر خارجی عقب خود با سایر خودروها به اشتراک بگذارد.

۷. سامسونگ XM3 اینسپایر (Samsung XM3 Inspire) – همکاری با رنو

کانسپت کاکپیت دیجیتال اولین پروژه خودرویی سامسونگ نبود. در سال ۲۰۱۹، این شرکت با همکاری رنو (Renault)، از کانسپت XM3 اینسپایر (XM3 Inspire) رونمایی کرد. XM3 در واقع نسخه بازنشان‌گذاری شده‌ای از شاسی‌بلند رنو آرکانا (Renault Arkana) است که در سال ۲۰۱۸ معرفی شده بود.

۸. مسراشمیت KR200 (Messerschmitt KR200) – اسکوتر کابین‌دار

پس از جنگ جهانی دوم، شرکت آلمانی معروف مسراشمیت (Messerschmitt) که سازنده هواپیما بود، اجازه ساخت هواپیما را نداشت، بنابراین وارد تجارت خودرو شد. این خودرو که توسط فریتز فِند (Fritz Fend) (۱۹۲۰-۲۰۰۰) با الهام‌های آشکار هوانوردی طراحی شده بود و تحت قرارداد توسط مسراشمیت ساخته شد، KR200 نام داشت و به آن لقب “کابین‌رولر” (Kabinenroller) یا “اسکوتر کابین‌دار” داده بودند. این خودروی حبابی کوچک سه‌چرخ و دو زمانه، در زمانی که اروپای پس از جنگ به حمل و نقل ارزان نیاز داشت، محبوبیت زیادی پیدا کرد. این خودرو بین سال‌های ۱۹۵۵ تا ۱۹۶۴ تولید شد، اما بازار خودروهای کوچک با ارزان شدن خودروهای راحت‌تر اما کمی بزرگ‌تر مانند مینی (Mini)، رو به افول گذاشت. مسراشمیت در سال ۱۹۶۸ به هوانوردی بازگشت و امروزه بخشی از ایرباس (Airbus) است.

۹. کلاشینکف CV-1 (Kalashnikov CV-1) – هاچ‌بک برقی با جسارت روسی

کلاشینکف (Kalashnikov) روسیه بیشتر به خاطر تفنگ تهاجمی معروف AK-47 شناخته می‌شود، اما در سال‌های اخیر این شرکت از دنیای تسلیحات خارج شده است. در سال ۲۰۱۸، این شرکت از CV-1 رونمایی کرد؛ یک هاچ‌بک با ظاهر رترو و الهام گرفته از دوران شوروی. با باتری ۹۰ کیلووات ساعتی و ۶۸۰ اسب بخار قدرت، کلاشینکف ادعا کرد که CV-1 به اندازه تسلا (Tesla) برای بازار خودروهای برقی مهم خواهد بود. باید جسارت آن را ستود، هرچند شاید نه لزوماً مهارت‌های طراحی آن را. از آن زمان به بعد اطلاعات کمی از این پروژه منتشر شده است.

۱۰. کلاشینکف اُووم (Kalashnikov Ovum) – سه‌چرخه‌های برقی پلیس

این تنها ورود کلاشینکف به دنیای خودروها نبود. این شرکت مدتی است که برای ارتش روسیه وسایل نقلیه می‌سازد، و برای جام جهانی ۲۰۱۸ در روسیه، این سه‌چرخه‌های برقی به نام اُووم (Ovum) را برای پلیس تولید کرد. همچنین، ۳۰ دستگاه موتورسیکلت برقی سبک موتورسواری نیز ساخت.

۱۱. سواچ (Swatch) – تولد اسمارت (SMART)

سواچ (Swatch)، بازار ساعت‌های تفریحی را با ساعت‌های پلاستیکی و بسیار شخصی‌سازی‌شده خود تعریف کرد و می‌خواست این فلسفه را در خودروها نیز تکرار کند. در اوایل دهه ۸۰، سواچ شروع به طرح‌ریزی ایده‌ای برای یک خودروی شهری کوچک، شیک و قابل شخصی‌سازی برای عموم کرد که به آن لقب “سواچ‌موبیل” (Swatchmobile) داده شد. پس از اینکه همکاری اولیه با فولکس‌واگن (Volkswagen) به نتیجه نرسید، سواچ با مرسدس (Mercedes) متحد شد تا خودرویی را بسازند که بعدها با نام “سواچ مرسدس آرت” (Swatch Mercedes ART) یا به اختارت “اسمارت” (SMART) شناخته شد.

۱۲. یاماها OX99-11 (Yamaha OX99-11) – سوپراسپرت ناموفق

در سال ۱۹۹۲، پس از دوره‌ای که یاماها (Yamaha) موتورهای فرمول ۱ را تامین می‌کرد، تصمیم گرفت سوپراسپرت مخصوص به خود را بسازد. نتیجه، OX99-11 بود. این خودرو که از یک موتور مسابقه‌ای ۳.۵ لیتری V12 نیرو می‌گرفت، توسط زیرمجموعه بریتانیایی یاماها، ایپسیلون (Ypsilon) و شرکت موتوراسپرت بریتانیایی IAD برای یاماها ساخته شد. این خودرو دارای یک شاسی فیبر کربن، کابین خلبان به سبک جت جنگنده و صندلی‌های پشت سر هم بود. عملکرد موتور فرمول ۱ کاهش یافته آن برای آن دوران بسیار چشمگیر بود: شتاب ۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۳.۲ ثانیه و حداکثر سرعت شایعه شده ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت. اما قیمت نجومی و رکود اقتصادی اوایل دهه ۹۰ میلادی، این پروژه را به پایان زودهنگام رساند. تنها سه پروتوتایپ از آن ساخته شد.

۱۳. یاماها اسپرت راید کانسپت (Yamaha Sports Ride Concept) – بازگشت به خودروهای اسپرت

در نمایشگاه خودرو توکیو ۲۰۱۵، یاماها، تولیدکننده موتورسیکلت و پیانو، یک خودروی اسپرت جدید به نام اسپرت راید کانسپت (Sports Ride Concept) را معرفی کرد. یاماها برای توسعه یک شاسی فیبر کربن که وزن خودرو را پایین نگه دارد، از گوردون موری (Gordon Murray)، طراح افسانه‌ای مک‌لارن F1 (McLaren F1)، کمک گرفت. اسپرت راید کانسپت قرار بود با خودروهایی مانند لوتوس الیزه (Lotus Elise) رقابت کند. اگرچه یاماها در آن زمان جزئیات پیشرانه را تأیید نکرد، اما شایعه شده بود که از یک موتور ۱.۰ لیتری سه سیلندر با قدرت کمتر از ۱۰۰ اسب بخار استفاده می‌کند.

۱۴. بوش IoT شاتل (Bosch IoT Shuttle) – آزمایشگاهی متحرک

بوش (Bosch) برای دنیای خودرو غریبه نیست، اما بیشتر به خاطر ساخت قطعات خودرو شهرت دارد تا خودروهای کامل. با این حال، در نمایشگاه CES 2019، این شرکت یک کانسپت برای یک اتوبوس شاتل خودران را به نمایش گذاشت که از فناوری اینترنت اشیاء (IoT) آن استفاده می‌کرد. IoT شاتل هرگز به تولید انبوه نرسید، اما بوش به جای آن از این خودرو به عنوان بستری برای آزمایش و نمایش “خدمات حمل و نقل شبکه‌ای” خود به خودروسازان و شرکت‌های تاکسی اینترنتی استفاده کرد.

۱۵. میتگ C (Maytag C) – تلاش یک سازنده لباسشویی در صنعت خودرو

میتگ (Maytag) یک تولیدکننده آمریکایی ماشین لباسشویی است که اکنون متعلق به شرکت ویرپول (Whirlpool) است. این شرکت در سال ۱۸۹۳ با تولید ماشین‌های خوراک‌دهی برای کشاورزان آغاز به کار کرد و اولین ماشین لباسشویی خود را در سال ۱۹۰۵ روانه بازار کرد. پنج سال بعد، بنیانگذار میتگ، شرکت میسون اتوموبیل (Mason Automobile Company) را که توسط برادران دوزنبرگ (Duesenbergs) تأسیس شده بود، خریداری کرد و ۱۵۰۰ خودرو تحت نام میتگ-میسون (Maytag-Mason) ساخت.

۱۶. لایت‌برن زتا (Lightburn Zeta) – خودروی استرالیایی کوتاه عمر

شرکت مهندسی استرالیایی لایت‌برن (Lightburn) کار خود را با ساخت میکسر سیمان و ماشین لباسشویی آغاز کرد. با این حال، در سال ۱۹۶۳، آن‌ها وارد تجارت خودرو شدند. اولین خودرویی که از خط تولید کارخانه آن‌ها در آدلاید (Adelaide) خارج شد، همین خودروی زتا (Zeta) بود. این خودرو در سبک‌های بدنه “سدان”، “یوتیلیتی” (وانت) و “اسپرت” موجود بود. تنها ۴۰۰ دستگاه از آن ساخته شد و کارخانه تنها دو سال بعد بسته شد.

۱۷. پیل P50 (Peel P50) – کوچکترین خودروی جهان

شرکت پیل انجینیرینگ (Peel Engineering Company)، که نام خود را از یک شهر کوچک در جزیره “آیل آو من” (Isle of Man) گرفته بود، در ابتدا قایق‌های فایبرگلاس و پوشش‌های موتور سیکلت می‌ساخت. با این حال، در اوایل دهه ۶۰، آن‌ها تصمیم گرفتند یک خودروی کوچک (میکروکار) برای استفاده شهری بسازند و در سال ۱۹۶۲، پیل P50 متولد شد. این خودرو به قیمت ۱۹۹ پوند فروخته می‌شد که در حال حاضر حدود ۵۰۰۰ پوند ارزش دارد.

P50 در سال ۲۰۱۰ توسط رکوردهای جهانی گینس (Guinness World Records) به عنوان کوچکترین خودروی جهان شناخته شد. این خودرو فضایی برای یک نفر و یک کیسه خرید داشت. در سال ۲۰۱۱، این شرکت تولید P50 را دوباره به صورت سفارشی در نسخه‌های بنزینی و برقی آغاز کرد؛ حداکثر سرعت برای هر دو حدود ۴۵ کیلومتر بر ساعت است.

۱۸. خودروی ال‌جی (LG car) – دفتر کار خانگی روی چرخ‌ها

خودروی خودران متصل ال‌جی، شبیه به یک دفتر کار خانگی روی چرخ‌ها است. این کانسپت در نمایشگاه CES 2020 به عنوان نمونه‌ای از آنچه شرکت‌های فناوری فکر می‌کنند آینده خودروهای خودران خواهد بود، رونمایی شد. با نزدیک شدن به آن، خودرو شما را از طریق تشخیص چهره شناسایی می‌کند و شما را به یکی از چهار صندلی قابل تنظیم (recliner) خود هدایت می‌کند. هر صندلی دارای یک کنترلر و یک صفحه نمایش لمسی برای یک تجربه واقعا شخصی‌سازی شده است. با فناوری هوش مصنوعی (AI) و پردازش ابری (Cloud Tech)، می‌توانید برنامه‌های تلویزیونی و فیلم‌ها را دقیقاً از جایی که متوقف کرده‌اید، ادامه دهید. با فشار یک دکمه، یک سینی میان وعده از زیر صندلی شما بیرون می‌آید. به جای شیشه جلو، یک صفحه نمایش OLED بزرگ، منظره زنده جاده را به شما نشان می‌دهد.

۱۹. ساب ۹۲ (Saab 92) – از هواپیما تا خودرو

ساب (Saab) شاید بیشتر به خاطر خودروهایش شناخته شده باشد، اما در اواخر دهه سی، هواپیماهای نظامی افسانه‌ای می‌ساخت. این شرکت از روی ناچاری وارد تجارت خودرو شد. پس از سال‌های جنگ، سوئدی‌ها باید مدت زیادی برای خودروهای وارداتی از ایالات متحده صبر می‌کردند، بنابراین ساب خودشان شروع به ساخت خودرو برای بازار داخلی کردند. اولین خودروی آن‌ها، ۹۲ زیبا (پروتوتایپ در تصویر) بود. طراحی آن برای آن زمان بسیار آیرودینامیک بود و بلافاصله پس از آغاز تولید در سال ۱۹۴۹، در جاده‌های سوئد به مسابقات رالی می‌پرداخت. بخش خودرویی ساب در سال ۲۰۱۲ ورشکست شد، اما تولیدکننده هواپیما همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

۲۰. تویوتا مدل AA (Toyota Model AA) – ریشه‌های نساجی یک غول خودروسازی

تویوتا (Toyota) تقریباً ۱۰ سال قبل از شروع به ساخت خودرو، در حال فعالیت بود. این شرکت که توسط ساکیچی تویودا (Sakichi Toyoda) (۱۸۶۷-۱۹۳۰) تأسیس شد، کار خود را در صنعت نساجی با ساخت ماشین‌های بافندگی آغاز کرد. پسر ساکیچی، کیچیرو (Kiichiro)، مدیریت را بر عهده گرفت و در سال ۱۹۳۶ تویوتا اولین خودروی خود، AA، را معرفی کرد. با وجود اینکه ۱۴۰۴ دستگاه از AA طی شش سال تولید از ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۲ ساخته شد، تصور می‌شد که هیچ بازمانده‌ای از آن تا قرن ۲۱ وجود ندارد. تویوتا حتی مجبور شد برای موزه خود یک نمونه کاملاً بازسازی شده از پایه بسازد. با این حال، در سال ۲۰۰۸، یک نمونه ۱۹۳۶ به شدت تغییر یافته (یکی از تنها ۱۰۰ دستگاهی که در سال اول تولید ساخته شده بود) در روسیه کشف شد و اکنون در موزه لومان (Louwman Museum) در هلند (تصویر) به نمایش گذاشته شده است.

۲۱. KTM (KTM) – از موتورسیکلت آفرود تا خودروی اسپرت

KTM یک تولیدکننده موتورسیکلت اتریشی است که به خاطر موتورسیکلت‌های آفرود خود شهرت دارد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، این شرکت شروع به ساخت موتورسیکلت‌های شهری کرد و سپس به سمت خودروها پیش رفت. KTM X-Bow در نمایشگاه خودرو ژنو ۲۰۰۸ رونمایی شد و اولین خودروی KTM بود. این خودرو برای استفاده جاده‌ای طراحی شده است، اما با وزن تنها ۷۹۰ کیلوگرم، در پیست مسابقه عملکرد خیره‌کننده‌ای دارد.

۲۲. میتسوبیشی مدل A (Mitsubishi Model A) – اولین خودروی سری تولیدی ژاپن

میتسوبیشی (Mitsubishi) زندگی خود را به عنوان یک شرکت کشتی‌سازی آغاز کرد و سپس به صنایع معدن، بیمه و فولاد گسترش یافت. در سال ۱۹۱۷، مدل A اولین خودروی تولید انبوه در ژاپن بود. این خودرو که به صورت دستی و بر پایه فیات تیپو ۳ (Fiat Tipo 3) ساخته شده بود، یک خودروی شهری چهاردر با هفت صندلی بود و می‌توانست به سرعت ۹۶ کیلومتر بر ساعت دست یابد.

۲۳. هوندا (Honda) – از رینگ پیستون تا غول خودروسازی

هوندا (Honda) کار خود را با ساخت رینگ پیستون برای تویوتا آغاز کرد و سپس با ساخت دوچرخه‌های موتوری با موتورهای دوزمانه وارد دنیای حمل و نقل شد. اولین موتورسیکلت کامل آن دریم (Dream) نام داشت و در مدت زمان کوتاهی هوندا به بزرگترین تولیدکننده موتورسیکلت در جهان تبدیل شد. حدود دو دهه طول کشید تا این شرکت به سمت خودروهای چهارچرخ روی آورد. در سال ۱۹۶۳، وانت T360 (تصویر) ساخته شد، یک خودروی کوچک “کِی کار” (kei car) که تا ۸۵۰۰ دور در دقیقه می‌چرخید و ادای احترامی به آغاز فعالیت هوندا در زمینه موتورسیکلت‌ها بود.

۲۴. بومباردیر NEV (Bombardier NEV) – کالسکه گلف لوکس

از جت‌های خصوصی تا جت‌اسکی، بومباردیر (Bombardier) دارای مجموعه‌ای متنوع از محصولات است، اما ۵۰ سال طول کشید تا یک خودرو بسازد. بومباردیر NEV (Neighbourhood Electric Vehicle – خودروی برقی محله‌ای) در سال ۱۹۹۷ عرضه شد. این خودرو که به عنوان نوعی کالسکه گلف لوکس برای مجتمع‌های مسکونی مسقف و استراحتگاه‌ها طراحی شده بود، تنها حداکثر سرعت ۴۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۴۸ کیلومتر را داشت.

۲۵. ایرباس (Airbus) – کانسپت تاکسی هوایی

در پی برنامه‌های پورشه (Porsche) و بوئینگ (Boeing) برای ایجاد یک تاکسی پرنده، آئودی (Audi) و ایرباس (Airbus) در سال ۲۰۱۹ با هم متحد شدند. این برنامه‌ها از آن زمان متوقف شده‌اند، اما کانسپت مشترک پاپ‌آپ نکست (PopUp Next) هرگز قرار نبود به تولید انبوه برسد. آئودی می‌گوید این یک بستر آزمایشی برای ورود به دنیای تاکسی‌های هوایی خودران بود و نتیجه گرفته است که زمان زیادی طول خواهد کشید تا این نوع وسیله نقلیه برای تولید انبوه آماده شود.

۲۶. اینئوس گرینادیر (Ineos Grenadier) – جانشین معنوی دیفندر

اینئوس (Ineos)، گروه شیمیایی متعلق به میلیاردر جیم راتکلیف (Jim Ratcliffe)، هرگز یک نام خانوادگی شناخته شده در صنعت خودروسازی نبود. با این حال، در جولای ۲۰۲۰، آن‌ها از گرینادیر (Grenadier) رونمایی کردند؛ یک شاسی‌بلند ۴×۴ جعبه‌ای شکل و بی‌تکلف با موتورهای بی‌ام‌و (BMW)، که قرار بود جانشین معنوی لندروور دیفندر (Land Rover Defender) اصلی باشد.

نویسنده: محمدجواد شبیری