به گزارش مجله ماشین، در حالی که بسیاری از خودروهای تولیدی امروزی با سخت‌افزار و نرم‌افزار سطح ۲ برای خودرانی جزئی عرضه می‌شوند، تعداد محدودی نیز قابلیت‌های سطح ۲ پلاس را ارائه می‌دهند. تعداد کمتری از خودروها واقعاً در سطح ۳ خودرانی ( قرار دارند که اولین گام دشوار به سوی خودرانی کامل  محسوب می‌شود.

پیش از آنکه خودروسازان بلندپروازی برای رسیدن به خودرانی سطح ۵ داشته باشند، تسلط بر خودرانی مشروط  از اهمیت بالایی برخوردار است. هوندا اولین خودروسازی بود که خودروهایی با قابلیت سطح ۳ را به صورت اجاره‌ای عرضه کرد، اما متأسفانه تولید مدل «لجند هیبرید EX» متوقف شده است. با توقف تولید این مدل، به نظر می‌رسد هوندا پروژه «سنسینگ الیت با پایلوت ترافیک جام» خود را متوقف کرده است.

با این حال، ب‌ام‌و و مرسدس بنز با کمال میل سدان‌های لوکس و فول‌سایز خود را با قابلیت سطح ۳ به شما می‌فروشند. مرسدس بنز در حال حاضر در حال ارتقاء سیستم «درایو پایلوت» (DRIVE PILOT) خود به سطح ۴ در چین است و قصد دارد نسخه بعدی این سیستم را تا پایان دهه جاری میلادی در خودروهای تولید انبوه به کار گیرد.

امروزه هیچ خودروی سطح ۴ برای فروش خرده‌فروشی در دسترس نیست، اما خودروهایی با خودرانی سطح ۴  وجود دارند. جای تعجب نیست که شرکت‌های چینی به دلیل رویکرد بسیار سهل‌گیرانه‌تر نسبت به رانندگی خودران، کمی جلوتر از همتایان غربی خود هستند. با این اوصاف، بیایید نگاهی دقیق‌تر به سیستم‌های سطح ۴ یا نزدیک به سطح ۴ بیندازیم که باید در کانون توجه شما باشند، با کروز جنرال موتورز  شروع می‌کنیم.

کروز 

شرکت «کروز ال‌ال‌سی» (Cruise LLC) که در اکتبر ۲۰۱۳ تأسیس شد، در مارس ۲۰۱۶ به یکی از زیرمجموعه‌های جنرال موتورز تبدیل گشت. بزرگترین خودروساز از بین سه غول خودروسازی دیترویت، به کروز نیاز داشت تا «سوپر کروز» (Super Cruise)، یک سیستم سطح ۲ را که در سپتامبر ۲۰۱۷ با کادیلاک CT6 مدل ۲۰۱۸ عرضه شد، بهبود بخشد.

زمانی که جنرال موتورز وارد صحنه شد، کروز حدود ۴۰ کارمند داشت. جنرال موتورز به این زیرمجموعه مستقر در سان فرانسیسکو کمک کرد تا در سپتامبر ۲۰۲۱ مجوزهای آزمایش ربوتاکسی (Robotaxi) را دریافت کند. سال بعد، کروز اولین مجوز استقرار بدون راننده را در کالیفرنیا دریافت کرد. در همان سال، کروز بیش از ۱۰۰ ربوتاکسی را به بهره‌برداری رساند.

پس از کیت RP-1 و خودروی خودران (AV) مبتنی بر شورولت بولت EV، متخصصان کروز در ژانویه ۲۰۲۰ از خودروی بدون راننده «اوریجین» (Origin) رونمایی کردند. با این حال، این پروژه به سرانجام نرسید، زیرا سیستم سطح ۴ مورد استفاده کروز در سناریوهای رانندگی واقعی کمی مشکل‌ساز شد.

در سال‌های اخیر، کروز با فراخوان‌ها (Recalls) و نگرانی‌های مربوط به نرم‌افزار ناشی از حوادث متعدد مواجه شد. در پی برخورد با یک عابر پیاده، اداره وسایل نقلیه موتوری کالیفرنیا (California DMV) در اکتبر ۲۰۲۳ مجوزهای خودروهای خودران کروز را به حالت تعلیق درآورد. به طور خلاصه، جنرال موتورز در دسامبر ۲۰۲۴ تصمیم گرفت که به طور کلی تأمین مالی کروز را متوقف کند.

جنرال موتورز دیگر علاقه‌ای به فناوری و خدمات ربوتاکسی ندارد، اما کروز به طور کامل از بین نرفته است. هر آنچه جنرال موتورز از کروز به دست آورده، برای ارتقاء سوپر کروز به سطح ۳ مورد استفاده قرار خواهد گرفت و با کمی خوش‌شانسی، جهش به سطح ۴ نیز آسان خواهد بود. جنرال موتورز مشخص نکرده است که چه زمانی خودروهای سواری با قابلیت سطح ۳ به نمایندگی‌ها خواهند رسید، هرچند تا سال ۲۰۳۰ به نظر می‌رسد احتمالاً این اتفاق رخ خواهد داد.

وایمو درایور 

مشابه کروز، متخصصان وایمو نیز برای تعریف مناطق عملیاتی خودروهای مجهز به سطح ۴، بر محدوده جغرافیایی مجازی (Geofencing) تأکید کرده‌اند. نحوه تعریف مرزهای مجازی توسط کروز و وایمو هنوز مشخص نیست. ما حدس می‌زنیم که GPS، همراه با داده‌های تلفن همراه و اتصال وای‌فای، نقش مهمی در این امر ایفا می‌کنند.

«وایمو درایور» در حال حاضر در حال تغییر به سخت‌افزار نسل ششم خود است. نقاط قوت اصلی آن شامل کاهش هزینه‌ها و قابلیت‌های بیشتر از همیشه از طریق وضوح، قدرت محاسباتی و برد بیشتر است. در بخش سخت‌افزار، وایمو درایور نسل ششم شامل ۱۳ دوربین، ۶ سنسور رادار، ۴ سنسور لیدار (Lidar) و گیرنده‌های صوتی خارجی است.

این اجزا، دید ۳۶۰ درجه وایمو درایور را در شرایط آب و هوایی مختلف، تا فاصله ۵۰۰ متری (۱۶۴۰ فوت) فراهم می‌کنند. «وایمو» که توسط شرکت مادر گوگل، آلفابت (Alphabet)، کنترل می‌شود، رهبر بی‌رقیب در فناوری‌های رانندگی خودران در آمریکا است و در حال حاضر بیش از ۱۵۰۰ ربوتاکسی را در آتلانتا، سان فرانسیسکو، لس‌آنجلس، فینیکس و آستین به کار گرفته است. به زودی، «وایمو وان» (Waymo One) در واشینگتن دی‌سی و میامی نیز در دسترس خواهد بود.

در ماه مه ۲۰۲۵، این شرکت اعلام کرد که «وایمو وان» هر هفته بیش از ۲۵۰ هزار سفر پولی را انجام می‌دهد. اوایل سال جاری، وایمو آخرین سری از خودروهای «آی-پیس» (I-Pace) را از جگوار دریافت کرد. تا سال ۲۰۲۶، این شاسی‌بلندهای برقی به ناوگان وایمو کمک خواهند کرد تا به حدود ۳۵۰۰ خودرو افزایش یابد.

با توجه به اینکه تخمین زده می‌شود هزینه یک ربوتاکسی وایمو بین ۱۲۰,۰۰۰ تا ۱۷۵,۰۰۰ دلار باشد، قیمت‌های «وایمو وان» به طور کلی بالاتر از سفرهای معمولی با اوبر و لیفت است. میزان گران‌تر بودن بستگی به عوامل زیادی دارد. یک مطالعه اخیر توسط جمع‌آوری‌کننده قیمت‌های حمل و نقل عمومی «اوبی» (Obi)، تخمین می‌زند که قیمت‌ها برای سفرهای مشابه بین ۳۱ تا ۴۱ درصد بالاتر است.

تسلا ربوتاکسی  

باور کنید یا نه، تسلا در ابتدای جولای ۲۰۲۵ برای مجوزهای ربوتاکسی کالیفرنیا به اداره وسایل نقلیه موتوری (Department of Motor Vehicles) و کمیسیون خدمات عمومی کالیفرنیا (California Public Utilities Commission) درخواست نداده بود. با این وجود، سرویس ربوتاکسی مبتنی بر مدل Y در ۴۲ مایل مربع از آستین عملیاتی است.

وایمو اکنون ۹۰ مایل مربع در این بخش از ایالات متحده را تحت پوشش دارد، که تسلا را وادار به آماده‌سازی برای توسعه بزرگ محدوده جغرافیایی مجازی ربوتاکسی خود کرده است. همچنین شایان ذکر است که تسلا به اندازه وایمو در مورد استفاده از اپراتورهای از راه دور انسانی (Remote Human Teleoperators) شفاف نیست. در هسته خود، ربوتاکسی‌ها از پیشرفته‌ترین سیستم خودرانی کامل (Full Self-Driving) تسلا و ۸ دوربین استفاده می‌کنند.

تکیه صرف بر دوربین‌ها ممکن است تصمیم ضعیفی از سوی تسلا باشد، به ویژه هنگام ارتقاء از خدمات خودران درخواستی (Autonomous Ride-Hailing Services) به وسایل نقلیه بازار خرده‌فروشی. با توجه به اینکه تسلا مستقر در آستین از سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌ها (NHTSA) درخواست کرده است تا پاسخ‌های خود را به سؤالات مربوط به راه‌اندازی ربوتاکسی محرمانه نگه دارد، برخی افراد معتقدند که سیستم رانندگی خودران اختصاصی ربوتاکسی آن را نمی‌توان در سطح ۴ طبقه‌بندی کرد.

هر چیزی که تسلا پنهان می‌کند، سطح ۴ قطعاً با رویکرد صحیح به سخت‌افزار خودران و آزمایشات دقیق امکان‌پذیر است. تاکسی‌های بدون راننده ربوتاکسی در حال حاضر منحصراً در آستین فعالیت می‌کنند. «دن آیوِس» (Dan Ives)، تحلیلگر فناوری در «وِدوِش سکیوریتیز» (Wedbush Securities)، معتقد است که ربوتاکسی می‌تواند تا پایان سال ۲۰۲۶ در ۲۵ شهر عملیاتی شود.

شاتل خودران نویا موبیلیتی

«نویا موبیلیتی» (Navya Mobility) از «ویلوربان» (Villeurbanne) فرانسه، اگرچه بازیگر بزرگی در صنعت خودروهای برقی خودران نیست، اما تجربه زیادی در زمینه شاتل‌های خودران و راه‌حل‌های مشابه رانندگی خودران دارد. نویا و «شارلات مانوتانسیون» (Charlatte Manutention) همچنین راه‌حل‌های تراکتور خودران را برای فرودگاه‌ها و سایت‌های صنعتی توسعه داده‌اند، که تحت عنوان «آتونوُم ترکت» (Autonom Tract) با استفاده از سیستم «نویا درایور» با سرعت حداکثر ۱۵ کیلومتر در ساعت (۹ مایل در ساعت) حرکت می‌کند. این تراکتور خودران می‌تواند تا ۲۵ تن یا کمی بیش از ۵۵۰۰۰ پوند بار را بکشد.

این شرکت فرانسوی همچنین به شاتل خودران «آتونوُم شاتل اِوو» (Autonom Shuttle Evo) خود افتخار می‌کند. این مینی‌بوس تمام‌الکتریکی که برای ۱۵ مسافر (۱۱ نشسته و ۴ ایستاده) طراحی شده است، قابلیت حرکت در محیط شهری یا داخل سایت‌های شرکت‌ها را با سرعت حداکثر ۲۵ کیلومتر در ساعت (۱۶ مایل در ساعت) دارد. «آتونوُم شاتل اِوو» را می‌توان برای افراد کم‌توان نیز تنظیم کرد.

سیستم‌های هدایتگری که ترکیبی از فناوری‌های پیشرفته مختلف هستند، فرمان و پدال‌ها را کاملاً بی‌معنی می‌کنند. «نویا درایو» (Navya Drive) بر اساس GPS RTK و IMU، لیدار (Lidar)، دوربین‌های ویدئویی و داده‌های اُدومتری (Odometry) عمل می‌کند.

مینی‌بوس خودران بایدو آپولو آپولونگ 

«آپولو» (Apollo) نه تنها یک سیستم رانندگی بسیار خودکار سطح ۴ است، بلکه یک پلتفرم باز برای رانندگی خودران نیز محسوب می‌شود. «آپولو» که در آوریل ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد، مسلماً امیدبخش‌ترین تلاش در این زمینه تاکنون است. این سیستم که به نام برنامه فرود بر ماه (آپولو) نامگذاری شده است، در حال حاضر خودروهایی با تنظیمات سخت‌افزاری متمایز را به کار می‌گیرد.

خودروهای نسل پنجم، سه صندلی در عقب دارند و در این خودروها فرمان پوشانده نشده است. واحد اصلی لیدار (Lidar) می‌چرخد تا محیط اطراف را به صورت سه بعدی نقشه‌برداری کند. ناوگان نسل ششم، یک نفر را در جلو و دو نفر را در عقب جای می‌دهد.

خودروهای نسل ششم همچنین دارای واحدهای لیدار جامد، فرمان‌های پوشانده شده و درهای کشویی عقب به جای درهای لولایی هستند. سرویس درخواستی بدون راننده (Driverless Ride-Hailing Service) آن «آپولو گو» (Apollo Go) نام دارد و در آینده نزدیک، «آپولو گو» در بازارهای منتخب اروپایی نیز در دسترس خواهد بود. این غول فناوری مستقر در چین، بیش از ۱۰۰۰ ربوتاکسی را در کشور خود چین، دبی و ابوظبی به کار گرفته است.

بایدو و «کار اینک» (Car INC.) اخیراً راه‌اندازی اولین محصول اجاره‌ای رانندگی خودران در جهان را که برای عموم در دسترس است، یک سرویس اجاره‌ای مبتنی بر پلتفرم «آپولو»، اعلام کرده‌اند. این سرویس خاص از خودروهای ویژه «آپولو گو» استفاده خواهد کرد و «کار اینک» قصد دارد گزینه‌های رزرو منعطف بین ۴ ساعت تا ۷ روز را ارائه دهد.

خودروی خودران ویراید 

شرکت «ویراید» (WeRide) که از چین است، پیشگام در استقرار تجاری گسترده وسایل نقلیه خودران است. یک پلتفرم، محصولات فراوانی را به وجود آورده است، که با یک ربوتاکسی آغاز می‌شود که در حال حاضر در مقیاس وسیع در چین و امارات متحده عربی فعالیت می‌کند.

ربوتاکسی با نامی بی‌تخیل، دوستی به نام روبوباس (Robobus) دارد، در حالی که روبووان W5 (Robovan W5) نام یک وسیله نقلیه لجستیکی سطح ۴ با ظرفیت بار ۱۰۰۰ کیلوگرم و فضای بار تا ۵.۵ متر مکعب است. حداکثر برد آن ۲۲۰ کیلومتر یا ۱۳۷ مایل است.

روبووان JTR به عنوان اولین وسیله نقلیه L4 در جهان که برای تحویل درون شهری طراحی شده است، به بازار عرضه می‌شود، در حالی که روبوسوئیپر S1 (Robosweeper S1) و روبوسوئیپر S6 (Robosweeper S6) وسایل نقلیه بهداشتی خودران هستند. این دو ماشین نظافت‌چی در پکن، گوانگژو، دالیان، شنژن، دونگوان، ژنگژو، سنگاپور و ریاض عملیاتی هستند، و روبوسوئیپر S6 دارای ظرفیت مخزن آب ۳.۵ متر مکعب و بیش از ۳۰۰ کیلومتر (۱۸۶ مایل) برد رانندگی در چرخه NEDC است.

«ویراید» از سیستم L4 خود برای ایجاد وِپایلوت (WePilot) استفاده کرده است، یک سیستم کمک راننده پیشرفته سطح ۲ (Level 2 Advanced Driver Assistance System) با پشتیبانی کامل از پارک یکپارچه، رانندگی، راه‌حل‌های فناوری غیرگرافیکی و ترکیب سنسورهای چندوجهی. QNX نیروبخش راه‌حل وِپایلوت این شرکت است.

لوسید گراویتی با نورو درایور و برندینگ اوبر

آیا می‌دانستید که «لوسید» (Lucid) اخیراً خریدار ۲۰۰۰۰ دستگاه از شاسی‌بلند برقی «گراویتی» (Gravity) را پیدا کرده است؟ آن خریدار، «اوبر تکنولوژیز» (Uber Technologies) است که قصد دارد از این کراس‌اوورها برای راه‌اندازی یک برنامه ربوتاکسی ویژه با قابلیت‌های سطح ۴ از شرکت آمریکایی «نورو» (Nuro) استفاده کند. «نورو» که متخصص در وسایل نقلیه تحویل خودران و رباتیک است، در سال ۲۰۱۶ توسط مهندسانی تأسیس شد که پیش از این روی پروژه خودروی خودران گوگل کار می‌کردند.

استقرار شاسی‌بلندهای «گراویتی» مجهز به نورو درایور با برند اوبر برای نیمه دوم سال ۲۰۲۶ پیش‌بینی می‌شود. این ۲۰۰۰۰ وسیله نقلیه طی شش سال مستقر خواهند شد، و بندی در قرارداد وجود دارد که طبق آن اوبر ممکن است حتی تعداد بیشتری از خودروهای هفت‌نفره «لوسید گراویتی» را برای سرویس ربوتاکسی با محوریت لوکس‌گرایی سفارش دهد.

لوسید ادعا می‌کند که نمونه‌های اولیه ربوتاکسی در مسیرهای بسته در محوطه آزمایش «نورو» در لاس‌وگاس آزمایش می‌شوند. برنامه ربوتاکسی از پلتفرم فناوری پیشرفته «گراویتی» و معماری‌های افزونه آن بهره می‌برد. سخت‌افزار لازم برای دستیابی به خودرانی سطح ۴ در خط مونتاژ «گراویتی» ادغام خواهد شد.

نرم‌افزار نورو درایور هنگام راه‌اندازی خودرو توسط غول درخواست‌سفر (Ride-Hailing) اوبر، آپلود خواهد شد. به گفته اوبر، «گراویتی» اصلاح شده ویژه، در ده‌ها بازار جهانی در جاده‌های عمومی تردد خواهد کرد. در مرحله اول، سرویس ربوتاکسی فقط در ایالات متحده فعال خواهد بود.

از آنجا که اوبر و وایمو در آستین و آتلانتا همکاری می‌کنند، این شهرها ممکن است برای راه‌اندازی در اواخر سال ۲۰۲۶ در نظر گرفته شوند. طبق گزارش‌های متعدد، اوبر تقریباً ۳۰۰ میلیون دلار در لوسید برای ناوگان ۲۰۰۰۰ وسیله نقلیه مذکور سرمایه‌گذاری خواهد کرد.

راهکار آماده مویا فولکس‌واگن آی‌دی. باز 

«مویا» (MOIA) شرکت فناوری گروه فولکس‌واگن است. با هدف تعریف مجدد خدمات سفرهای مشارکتی درخواستی (On-Demand Ridepooling Services) در مناطق شهری، «مویا» اخیراً یک راهکار آماده (Turnkey Solution) را بر پایه مینی‌ون برقی پرفروش «فولکس‌واگن آی‌دی. باز» (Volkswagen ID. Buzz) ارائه کرده است. گواهی کامل «آی‌دی. باز AD» برای بازارهای منتخب اروپایی و ایالات متحده برنامه‌ریزی شده است.

«AD» در «آی‌دی. باز AD» مخفف خودرانی (Autonomous Driving) است و «مویا» برنامه‌ریزی برای استقرار گسترده در اروپا و ایالات متحده را در نظر دارد. «راهکار آماده مویا» این مینی‌ون برقی، یک پلتفرم اختصاصی موبیلیتی خودران به عنوان سرویس (Autonomous Driving Mobility as a Service) و «فعال‌سازی اپراتور» (Operator Enablement) را گرد هم می‌آورد. جزء سوم، پشتیبانی کامل را برای اپراتورهای ناوگان خودروهای خودران فراهم می‌کند.

برای همه چیز، از سفارش تا سوار شدن و پایان سفر، فقط یک برنامه گوشی هوشمند مورد نیاز خواهد بود. آزمایشات در بازار ایالات متحده در اواخر سال ۲۰۲۵ آغاز خواهد شد، در ابتدا در لس‌آنجلس. انتظار می‌رود «آی‌دی. باز AD» به ناوگان اوبر در لس‌آنجلس بپیوندد. مشابه خودروهای ربوتاکسی تسلا در منطقه آستین، «آی‌دی. باز AD» در فاز اول عملیات برای آرامش خاطر بیشتر، اپراتورهای انسانی را در داخل خود خواهد داشت.

«آی‌دی. باز» معمولی با قیمت ۵۹,۹۹۵ دلار برای مدل سال ۲۰۲۵ به فروش می‌رسد. با وجود این قیمت اولیه گزاف، تمام خودروهای برقی بر اساس پلتفرم MEB آلمانی که محور عقب دارند، با ترمزهای درام عقب عرضه می‌شوند.

برد رانندگی نیز یک موضوع حساس است، و فولکس‌واگن برای «آی‌دی. باز» با دیفرانسیل عقب، برد ۲۳۴ مایل (۳۷۷ کیلومتر) را طبق استاندارد EPA ادعا می‌کند. هنگامی که به سیستم دو موتور 4MOTION تمام چرخ محرک مجهز شود، برد مینی‌ون بدون آلایندگی به ۲۳۱ مایل (۳۷۲ کیلومتر) کاهش می‌یابد.

مرسدس بنز کلاس S با درایو پایلوت سطح ۴ 

همانطور که قبلاً اشاره شد، درایو پایلوت یک سیستم سطح ۳ تأیید شده است که هر کسی می‌تواند آن را در سدان لوکس کلاس S یا EQS تمام برقی تجربه کند. پس از کسب تأییدیه برای آزمایش سطح ۴ در پکن در سال گذشته، تولیدکننده آلمانی قصد دارد L4 را برای افراد عادی مانند من و شما به واقعیت تبدیل کند. البته منظور «افراد عادی مرفّه» است، زیرا «سوندرکلاس» (Sonderklasse) در ایالات متحده با قیمت ۱۱۷,۷۵۰ دلار به فروش می‌رسد.

«مرسدس بنز AG» اولین خودروساز بین‌المللی است که برای آزمایش سطح ۴ در مناطق تعیین‌شده پکن تأییدیه دریافت کرده است. آزمایشات هم در جاده‌های شهری و هم در بزرگراه‌ها انجام می‌شوند، و همه وسایل نقلیه دارای سیستم‌های افزونه (Redundant Systems) برای افزایش ایمنی هستند. در مناطق شلوغ شهری، وسایل نقلیه آزمایشی سطح ۴ در حال توسعه هستند تا به طور ایمن در ترافیک حرکت کرده و مانورهایی مانند گردش به چپ بدون محافظ، گردش‌های U شکل و حتی میدان‌ها را انجام دهند.

ناوگان پکن این خودروساز قادر به انجام تغییر خط خودکار (Automatic Lane Changes) هنگامی که خودروی جلو سرعت خود را کاهش می‌دهد، است. این وسایل نقلیه همچنین می‌توانند از ایستگاه‌های عوارضی عبور کنند. در شرایط شدید، سدان‌های لوکس با قابلیت سطح ۴ برنامه‌ریزی شده‌اند تا یک مانور حداقل خطر (Minimal Risk Maneuver) را اجرا کرده و به محض امکان فنی، یک مکان امن برای توقف پیدا کنند.