به گزارش چرخان، در سال‌های اخیر بازار خودرو یکی از پرچالش‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور بوده است؛ بازاری که همواره زیر سایه قیمت‌گذاری دستوری و کمبود عرضه، شاهد آشفتگی‌های جدی و زیان انباشته خودروسازان بوده است. اما تجربه عرضه خودرو در بورس کالا نشان داده است که می‌توان با کنار گذاشتن سیاست‌های قدیمی، به شفافیت بیشتر، کاهش رانت و حمایت از مصرف‌کننده واقعی دست یافت.
مزایای عرضه خودرو در بورس کالا
به گفته کارشناسان، ادامه روند قیمت‌گذاری دستوری عملاً امکان ادامه فعالیت سودآور را از خودروسازان سلب کرده بود و زیان تولید به نقطه‌ای رسید که ادامه مسیر را برای این صنعت دشوار ساخت. در چنین شرایطی، بورس کالا به عنوان یک راهکار جایگزین، زمینه‌ای برای عرضه خودروها با قیمت واقعی فراهم کرد؛ اقدامی که هم به تولیدکننده کمک کرد تا از چرخه زیان خارج شود و هم برای مصرف‌کننده واقعی مزایای قابل‌توجهی به همراه داشت.
دسترسی به قیمت واقعی و حذف دلالی
بورس کالا بستری شفاف برای کشف قیمت است. در این سازوکار، خودروها نه بر اساس دستور یا بخشنامه، بلکه بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین قیمت می‌شوند. این فرآیند باعث شده فاصله قیمتی میان کارخانه و بازار آزاد کاهش یافته و دست دلالان کوتاه شود. در نتیجه، مصرف‌کننده واقعی می‌تواند به خودرو با قیمتی پایین‌تر از نرخ‌های کاذب بازار دسترسی داشته باشد.
حمایت از مصرف‌کننده با تحویل به موقع
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مشتریان در سال‌های گذشته، تأخیرهای طولانی در تحویل خودرو بود؛ مسئله‌ای که اغلب باعث نارضایتی گسترده و حتی شکایت‌های حقوقی می‌شد. اما در سازوکار بورس کالا، خودروساز ملزم به تحویل به‌موقع خودرو است و در صورت هرگونه تأخیر، جریمه‌های سنگین برای او در نظر گرفته شده است. این الزام قانونی، بساط تأخیر را جمع کرده و مشتری با اطمینان بیشتری اقدام به خرید می‌کند.
خروج تولیدکننده از زیان و بهبود تولید
از نگاه تولیدکنندگان، عرضه خودرو در بورس کالا فرصتی برای رهایی از زیان‌های سنگین ناشی از قیمت‌گذاری دستوری است. فروش خودرو با قیمت واقعی، امکان پوشش هزینه‌ها و حتی سرمایه‌گذاری مجدد در توسعه خطوط تولید را فراهم می‌کند. این موضوع در نهایت می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات و افزایش تیراژ تولید منجر شود؛ موضوعی که به طور غیرمستقیم باز هم به نفع مصرف‌کننده خواهد بود.
تجربه‌ای موفق در مسیر شفافیت
بررسی عملکرد چند سال اخیر نشان داده است که عرضه خودرو در بورس کالا نه‌تنها به کنترل بازار خودرو کمک کرده، بلکه الگویی برای سایر بخش‌ها نیز فراهم آورده است. شفافیت در فرآیند کشف قیمت، دسترسی برابر همه متقاضیان و الزام به اجرای تعهدات، همگی باعث شده بورس کالا به یک بستر قابل‌اعتماد برای خریداران و تولیدکنندگان تبدیل شود.
آنچه روشن است اینکه عرضه خودرو در بورس کالا یک مسیر برد–برد برای دو طرف اصلی یعنی خودروساز و مشتری واقعی ایجاد کرده است. مصرف‌کننده می‌تواند خودرو را با قیمتی منصفانه و زیر نرخ بازار آزاد خریداری کند و از مزیت تحویل به‌موقع بهره‌مند شود؛ در حالی که تولیدکننده نیز با فروش در قیمت واقعی از چرخه زیان خارج شده و توانایی بیشتری برای بهبود تولید خواهد داشت. این تجربه نشان می‌دهد بورس کالا می‌تواند نقش مهمی در اصلاح ساختار بازار خودرو و ایجاد ثبات در این صنعت ایفا کند.
