پانزدهم مردادماه، تابناک در گزارشی با عنوان «حبس پنج‌ماهه آمار‌های بانک مرکزی و تورم ۶۳ درصدی» از عدم به‌روزرسانی آمار‌های بانک مرکزی خبر داد و نوشت: آخرین باری که بانک مرکزی انتشار جزئیات آمار‌های اقتصادی در بخش‌هایی نظیر پولی و بانکی را در دستور کار قرار داد، بهمن‌ماه سال گذشته بود و حالا بیش از پنج ماه است که خبری از به‌روزرسانی آمار مذکور در سایت بانک مرکزی نیست.

در واکنش به این گزارش، سرانجام بانک مرکزی آستین همت بالا زد و بخشی از آمار حبس شده را آزاد کرد. به گونه ای که فرایند آزادسازی آمار‌های بانک مرکزی با فرمان فرزین منجر به انتشار و به‌روزرسانی گزیده آمار‌های اقتصادی تا پایان خردادماه شد.  

براین‌اساس، بررسی آمار منتشر شده در بخش پولی و بانکی نشان می‌دهد تا پایان سومین ماه سال، رقم بدهی دولت سیزدهم به بانک مرکزی به بیش از ۳۲۶ هزار میلیارد تومان رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، ۷۲.۴ درصد افزایش داشته است.

خلق بدهی ۳.۴ میلیارد دلاری توسط دولت سیزدهم به بانک مرکزی

برای اینکه میزان بدهی خلق شده دولت وقت به بانک مرکزی را محاسبه کنیم، نیاز است تا رقم بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان شهریورماه ۱۴۰۰ را نظر بگیریم. به‌گونه‌ای که در آن مقطع، حجم بدهی دولت به بانک مرکزی حدود ۱۵۹ هزار میلیارد تومان بود و حالا این به عدد ۳۲۶ هزار میلیارد تومان رسیده است، بنابراین تا پایان خردادماه امسال، بیش از ۱۶۷ هزار میلیارد تومان بدهی به بانک مرکزی توسط دولت سیزدهم خلق شده است. به بیان دیگر، با نرخ امروز دلار در مرکز مبادله، رقم بدهی دولت به حدود ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار می‌رسد.

بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی رکورد زد

رشد بدهی دولت به بانک مرکزی در شرایطی روزبه‌روز افزایش داشته است که تا پایان سال قبل، رقم بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به رقم چشمگیرِ ۷۷۱ هزار میلیارد تومانی رسیده بود، اما در نهایت تا پایان خردادماه، این عدد به ۶۶۸ هزار میلیارد تومان تعدیل‌یافته است و نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۷۰ درصد رشد داشته است. بدهی‌ای که با مقایسه رقم شهریورماه ۱۴۰۰، می‌توان نتیجه گرفت که ۵۴۱ هزار میلیارد تومان بدهی خلق شده بانک‌ها به بانک مرکزی در دوران دولت قبل بوده است که با نرخ دلار مرکز مبادله، معادل ۱۱ میلیارد دلار است.

بنابراین، با درنظرگرفتن رقم دلاری بدهی دولت و بانک‌ها به بانک مرکزی در دولت قبل، مجموع این بدهی به حدود ۱۴ میلیارد دلار و ۴۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.

چرا فرزین درخواست همتی را گوش نکرد؟

همان‌طور که اشاره شد، بانک مرکزی در واکنش به گزارش تابناک مبنی بر حبس آمار، سرانجام گزیده آمار‌های اقتصادی را به‌روزرسانی کرد، اما بدون توجه به حبس آمار تورم در سال ۱۴۰۲، این شاخص مهم اقتصادی را همچنان مخفی نگه داشته است.  

این در حالی است که پیش‌ازاین تابناک در گزارش مذکور بیان داشته بود: در کنار خروج آمار‌ها از حبس، پیشنهاد می‌شود با انتشار آمار تورم سال گذشته از سوی بانک مرکزی همراه شود تا سرانجام پس از ماه‌ها کشمکش بر سر آمار تورم ۱۴۰۲ حداقل مردم بدانند تورم رسمی سال قبل از لنز بانک مرکزی چند درصد بوده است، چراکه در ماه‌های اخیر، گمانه‌زنی‌های مختلفی در این باره وجود داشته است.

اما تا به امروز بانک مرکزی به ریاست فرزین ترجیح داده است در این باره سکوت کند. هرچند اردیبهشت امسال عبدالناصر همتی که در حال حاضر وزیر اقتصاد دولت چهاردهم است در فضای مجازی با اشاره به انتشار تغییرات تورم نقطه‌به‌نقطه در فروردین سال ۱۴۰۳ توسط بانک مرکزی نوشته بود: 

از اطلاع‌رسانی بانک مرکزی ممنون. البته مناسب بود که تورم سالانه در پایان سال ۱۴۰۲ ‏و فروردین ۱۴۰۳ را هم اعلام می‌کردند. این اعلام، به معنای این است که تورم فروردین ۱۴۰۲، به میزان «۶۳ درصد» بوده است!

حال در شرایطی که عبدالناصر همتی سکان‌دار وزارت اقتصاد شده است، انتظار می‌رود تا بانک مرکزی به ریاست فرزین، نسبت به رونمایی نرخ تورم ۱۴۰۲ اقدام کند. چراکه ابهامات بسیاری در خصوص رکوردشکنی تورم در ۱۴۰۲ مطرح است و ضرورت دارد تا سیاست گذار پولی در این باره شفاف سازی کند و از ادامه مخفی کاری در انتشار آمار تورم خودداری کند.