به تازگی حدس و گمان هایی در مورد سیاست های آینده وزیر صمت جدید مطرح شده که نشان می دهد باید منتظر تغییر سیاست این وزارت باشیم.

با روی کار آمدن دولت جدید، به مرور وزرای جدید هم به مجلس معرفی شدند و همگی توانستند رای اعتماد را از مجلس شورای اسلامی به دست بیاورند. سید محمد اتابک کسی بود که در نهایت تکیه بر کرسی وزارت صمت زد و جایگزین عباس علی آبادی شد. البته علی آبادی در دولت جدید هم بی منصب نماند و مدیریت وزارت نیرو را عهده دار شد. البته این آمد و رفت ها را در دولت های مختلف بارها دیده ایم اما اینبار تغییر وزیر صمت و به تبع آن تغییر سیاست های کلی این وزارت، می تواند نتایج بسیار متفاوتی داشته باشد. این را در نظر داشته باشید که علی آبادی سیاست های محکمی برای تمام برقی سازی خودروها در ایران داشت اما شنیده های مطرح شده در رسانه های اقتصادی حاکی از آن است که اتابک رویه ای متفاوت خواهد داشت که در ادامه به آن می پردازیم.

هیبرید یا تمام برقی؟ مساله این است!

بر اساس شایعات مطرح شده، سیاست های جدید در وزارت صمت بر مبنای توسعه خودروهای تمام برقی نیست و هیبرید ها در اولویت خواهند بود. این تصمیم بر این اساس گرفته شده که زیرساخت لازم برای خودروهای برقی در ایران عملا وجود ندارد و هزینه خرید خودروهای تمام برقی بسیار بالاتر از خودروهای هیبرید یا پلاگین هیبرید است. البته کاهش تعرفه واردات خودروهای برقی می تواند این هزینه را برای مصرف کننده کاهش دهد اما درآمد دولت از واردات این نوع خودروها پایین است و عملا برای دولت سودی ندارد.

البته قبل تر هم این موضوع مطرح شده بود که برای جهش به سمت خودروهای تمام برقی، ابتدا باید مرحله هیبرید ها و پلاگین هیبرید ها را پشت سر گذاشت. اما روند برقی سازی در جهان به قدری سرعت گرفت که وزارت صمت پیشین تصمیم گرفته بود که به مستقیما و با قدرت به سمت تمام برقی ها برود. اما آیا این تصمیمات احتمالی جدید به نفع صنعت و بازار خودرو خواهد بود؟ نتیجه تغییر سیاست ها در بلند مدت چیست؟ در ادامه به این پرسش ها پاسخ خواهیم داد.

جهان به چه سمتی می رود؟

برقی سازی یک روند جهانی است و اگر پیدایش گستردگی خودروهای برقی به شکل کنونی در بازارهای توسعه یافته رقم نمی خورد، مسئولین در ایران هم هیچوقت به فکر برقی سازی نبودند. البته ناترازی های سوخت هم در این تصمیم بی تاثیر نبود. به هر ترتیب تصمیم برقی سازی در وزارت صمت پیشین گرفته شد و اقداماتی هم صورت گرفت. اما به نظر می رسد سیاست های وزارت صمت جدید با رهبری اتابک چنین سمت و سویی ندارد. برای اتخاذ تصمیم درست تر باید به روند جهانی عرضه خودرو در جهان داشته باشیم. طبق اطلاعاتی که در یکی از آخرین شماره های هفته نامه اکونومیست منتشر شده ، روند خرید خودروهای پلاگین هیبرید افزایشی بوده و سیاست های غول های خودروسازی هم به همین سمت و سو است.

خودروهای پلاگین هیبرید مصرف بنزین کمتری دارند و آلودگی کمتری هم تولید می کنند اما مهم تر از همه قیمت آن ها است که بسیار به صرفه تر از تمام برقی ها محاسبه می شود و همین باعث شده که مصرف کننده هم رغبت بیشتری نسبت به خرید این خودرو ها داشته باشد. این را هم در نظر داشته باشید که برای استفاده از خودروهای پلاگین هیبرید، دیگر دغدغه ایستگاه شارژ و میزان ظرفیت باتری وجود ندارد و این هم در روند انتخاب مشتریان بسیار تاثیرگذار است.

اما پیش بینی کارشناسان نشان می دهد که رونق فروش خودروهای پلاگین هیبرید دوام نخواهد داشت که البته این پیش بینی دو دلیل دارد. اول آنکه قوانین سختگیرانه ای در کشور های توسعه یافته وضع شده که باید تا سال های آینده درصد بالایی از خودروهای تولیدی تمام برقی باشد. یعنی روند بازار هرچه باشد، خودروساز در هر صورت موظف است طبق قوانین محدود کننده عمل کند. دلیل دوم، پیش بینی کارشناسان از روند پیشرفت تکنولوژی است که بر اساس آن چالش های خودروهای برقی یا برطرف می شوند یا بسیار بهبود داده می شوند. این یعنی در آینده ای نه چندان دور، مدت زمان شارژ خودروهای تمام برقی کاهش چشمگیری خواهد داشت و پیمایش هم به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می کند.

این نشان می دهد در بلند مدت باز هم آینده این صنعت به خودروهای تمام برقی اختصاص دارد و سیاست های جهانی هم به همین سمت است.

تصمیم اتابک چه خواهد بود؟

فعلا شنیده ها حاکی از آن است که وزارت صمت جدید تمرکز کمتری روی تمام برقی ها خواهد داشت اما باید دید در نهایت چه سیاستی اجرایی می شود. در نظر داشته باشید که برای پیشرفت صنعت خودروی کشور و ارتقای سطح حمل نقل، می بایست با جهان هم مسیر شد و اگر بخواهیم با بازارهای توسعه یافته و بزرگ دنیا هم مسیر باشیم، باید همچنان به تمام برقی ها بپردازیم. شاید آمار های فروش در حال رشد خودروهای پلاگین هیبرید و یا تغییر سیاست های جزئی در خودروسازان بزرگ باعث شده تا وزیر صمت جدید در تصویرسازی آینده دچار اشتباه شود اما نگاه کارشناسی در بلند مدت نشان می دهد که برقی ها آینده را می سازند.