علی میرزایی؛ بازار: خودروسازان چینی برخلاف جریان بازار جهانی که با کاهش تقاضا وسایل نقلیه برقی مواجه شده است، همچنان پر قدرت در حال تولید وسایل نقلیه مذکور براساس برنامه ریزی های از پیش تعیین شده هستند.
خودروسازان اروپایی، آمریکایی، ژاپنی و کره جنوبی با شکست سخت در وضعیت اقتصادی در بازار چین مواجه شدند، رشد سریع چینی ها در تولید و زنجیره تامین خودروهای برقی سبب شده خودروسازان غربی با خطر جدی نابودی صنعت خود مواجه شوند؛ چرا که در حال حاضر چینی ها تسلط کامل به تولید خودروهای ارزان برقی دارند. وضعیت بازارهای جهانی و تولید مازاد این وسایل نقلیه سبب شده تا خودروسازان چینی به دنبال بازارهای جدید برای صادرات محصول به شکل مونتاژ باشند. سابقه مونتاژ این وسایل در کشور نشان می دهد که چین از اشتباه خودروسازان غربی درس گرفته و حاضر به انتقال دانش فنی به بازارهای جدید نیست.
وزارت بازرگانی چین به شرکت های خودروسازی توصیه کرده است که سعی کنند از روش «سی کی دی» برای صادرات خودرو استفاده کنند
چین حاضر به انتقال فناوری نیست
بی شک خودروسازان چینی در خط مقدم توسعه وسایل نقلیه جدید در بازارهای جهانی قرار دارند، سرعت و پیشرفت این خودروسازان قابل تحسین است. اما برنامه چینی ها فقط به این مساله معطوف نمی شود؛ بلکه در تلاش جهت تسلط به بازار جهانی خودرو هستند که در این مسیر با چالش های متعددی مواجه شدند.
چین برای تصاحب جایگاه فعلی تولید خودروهای برقی خود در دنیا، سرمایه گذاری قابل توجهی انجام داده است؛ از همین رو می توان اعلام کرد که «پیشرفت» در خودروسازی «ارزان» نیست. چینی ها با استفاده از تجارب کشورهای پیشرو در صنعت خودرو اکنون انتظار دارند که حداکثر بازده مالی از سرمایه گذاری و تلاش های خود را در مدت زمان کوتاهی به دست آورند.
براساس گزارش رسانه های غربی؛ «دولت چین طی دستور قاطعانه به خودروسازان خود خواستار عدم انتقال دانش فناوری های پیشرفته به خودروهای برقی به کشورهای دیگر شده است.» براساس این دستور، دولت چین از تولیدکنندگان خودرو خواسته تا فناوری مذکور را در کشور خود حفط کنند.
طی درخواست دولت چین از خودروسازان کشورش، حتی اگر تولید خودرو خارج از کشور چین انجام شود نباید انتقال فناوری جهت داخلی سازی به کشور مقصد صورت گیرد. دولت این کشور به گسترش تولید خارج از چین جهت پیشگری از تعرفه صادارت وضع شده غربی ها تمایل دارد.
وزارت بازرگانی چین به شرکت های خودروسازی توصیه کرده است که سعی کنند از روش «سی کی دی» برای صادرات خودرو استفاده کنند؛ به بیانی بهتر قطعات خودرو باید در چین تولید و فقط در خارج از این کشور مونتاژ نهایی انجام شود. دولت این کشور در توصیه اخیر خود به خودروسازان خواستار عدم سرمایه گذاری در صنعت خودرو «هند» شده است.
این استراتژی برای محافظت از تخصص صنعت خودروهای برقی چین است، پکن با سیاست صادرات به شیوه «سی کی دی» به دنبال تشویق خودروسازان خود جهت مونتاژ در کشورهای خارجی است. براساس این سیاست باید قطعات اصلی خودرو پیش از مونتاژ نهایی در بازارهای جهانی در چین باید تولید شود.
نکته قابل توجه اینجاست که درخواست های دولت چین از خودروسازان به ویژه شرکت های «چری» و «بی وای دی» زمانی رسانه ای شد که این تولیدکنندگان در کشورهای مانند اسپانیا، تایلند و مجارستان به دلیل تقاضا جهانی برای خودروهای اقتصادی، اقدام به سرمایه گذاری و تولید کردند.
لازم به ذکر است که خودروسازان چینی که برنامه سرمایه گذاری در کشور «ترکیه» را دارند، باید با وزارت صنعت و فناوری اطلاعات و سفارت این کشور در «ترکیه» هماهنگی های لازم را انجام دهند.
«سیاست حمایت گرایی» چین از خودروسازان خود و دستاوردهای این تولیدکنندگان تعجب آور نیست، در واقع این استراتژی بیانگر درس آموختن از تجارب کشورهای غربی طی قرن های گذشته است.
باتوجه به سیاست دولت چین که پیشتر به آن پرداختیم؛ خودروسازان داخلی یا وزارت صمت که به دنبال انتقال تکنولوژی از چین به صنعت خودرو داخل کشور است، این مهم چالش جدی محسوب خواهد شد. چرا که خودروسازان داخلی باید از «منافع ملی چشم پوشی» کرده و فقط تفکر پوسیده «سی کی دی» کاری را دنبال کنند. شاید زمان آن رسیده که سیاستگذاران صنعتی در کشور برای تبدیل خودروسازان داخلی به تولیدکننده به جای مونتاژ کار، سیاست جدیدی را اتخاذ کنند.
اتحادیه اروپا شب گذشته از اعمال تعرفه های ۴۵ درصدی برای خودروهای برقی وارداتی از چین حمایت کرد
اروپا چه سیاستی برای مقابله با چینی ها دارد؟
اتحادیه اروپا شب گذشته از اعمال تعرفه های ۴۵ درصدی برای خودروهای برقی وارداتی از چین حمایت کرد. این تصمیم در مقابل سیاست یارانه های پکن از خودروسازانی که اکنون صنعت خودرو اروپا را «هدف» گرفتند، اتخاذ شده است.
در همین رابطه «اورسولا فون در لین» رئیس کمیسیون اروپا، گفته است؛ «صنعت خودرو اروپا برای وسایل نقلیه برقی دارای پتانسیل عظیمی جهت رقابت پذیری آینده این قاره و رهبری صنعت سبز است.» صنایع خودروسازی اروپا جهت مقابله با صنعت خودرو چین، در حال سرمایه گذاری مشترک و ایجاد نوآوری برای توسعه کامل و نوین خودروهای برقی توام با حمایت سیاستمداران اتحادیه اروپا از صنعت خود هستند. علیرغم سرمایه گذاری های انجام شده چینی ها در اروپا باید منتظر بود و دید که سیاستمداران این کشور برای مونتاژ محصولات چینی در قاره سبز چه تصمیم جدیدی اتخاذ خواهند کرد.
باتوجه به اینکه مرجع استانداردهای خودروسازی در کشور ما استانداردهای اروپایی است، شاید بهتر باشد سیاستگذاران صنعتی با الگوبرداری از سیاستگذاران اروپایی در مقابل تهدیدات خودروسازان چینی برای صنایع خودروسازی، برنامه ریزی و ایستادگی کنند.
مطالعه اخیر شرکت های مشاوره ای غربی نشان داده که از سال میلادی جاری تا سال ۲۰۳۰ بازار هدف خودروسازان «چینی» کشورهای «خاورمیانه» و روسیه خواهد بود
بازار روسیه در اختیار چین یا ایران؟
چندی پیش نمایندگان صنعت خودرو ایران در نمایشگاه اتومبیلیتی روسیه خبر دادند که مذاکراتی جهت صادرات خودرو از کشور به روسیه داشتند. ظاهرا چینی ها در این خصوص پیش دستی کرده و بازار روسیه به عنوان یک بازار هدف صادراتی صنعت خودرو، از بین رفته است. زیرا مطالعه اخیر شرکت های مشاوره ای غربی نشان داده که از سال میلادی جاری تا سال ۲۰۳۰ بازار هدف خودروسازان «چینی» کشورهای «خاورمیانه» و روسیه خواهد بود. در این مطالعه اعلام شده است که بزرگترین رشد در جذب خودروهای چینی در بازارهای مذکور ایجاد خواهد شد. «همانطور که پیشتر اشاره شد سیاست سی کی دی کاری چینی ها بزودی در خاورمیانه بیشتر از گذشته می شود.»
باتوجه به اینکه مدیران عامل «ایرانخودرو» و «سایپا» طی سه سال اخیر بارها خبر از صادرات خودرو به بازار روسیه داشتند، برنامه ریزی اخیر چینی ها و مطالعاتی که پیشتر به آن اشاره شد، سبب عدم توان رقابت خودروسازان نامبرده با تولیدکنندگان چینی در بازار روسیه می شود. فرصت خودروسازی و رشد صنعت در جاده مخصوص نسبت به گذشته بسیار کمتر شده است، زمان آن رسیده تا وزارت صمت دولت چهاردهم استراتژی برای بهبود این اوضاع اتخاذ کند.