بررسی فعالیت ۱۰ ماهه ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو که در کدال منتشر شده، نشان می‌دهد که در این مدت ۷۱۹ هزار دستگاه خودروی سواری تولید شده، اما تنها ۶۸۸ هزار و ۸۹۴ دستگاه به فروش رفته است. این اختلاف، به دپوی خودرو در پارکینگ خودروسازان مربوط می‌شود که به فرآیند تجاری‌سازی و طی مراحل قانونی برای فروش محصولات پس از تولید باز می‌گردد. در این میان، ۳۰ هزار و ۱۳۷ دستگاه خودرو به فروش نرسیده و در پارکینگ باقی مانده است، که نسبت فروش به تولید خودروسازان به ۹۵.۷ درصد رسیده است.

دپوی ۱۲ هزار و ۳۵۹ خودرو در دی ماه
در ماه دی، سه خودروساز مذکور ۸۳ هزار و ۲۸۹ دستگاه خودرو تولید کردند که از این تعداد، ۷۰ هزار و ۹۳۰ دستگاه به فروش رسید. بنابراین، در دی ماه ۱۲ هزار و ۳۵۹ دستگاه خودرو در پارکینگ دپو شده است. جالب توجه این است که میزان دپوی خودروها در حال افزایش است؛ به‌طوری که در ۹ ماه ابتدایی سال، ۱۷ هزار و ۷۷۸ دستگاه خودرو دپو شده بود، اما در دی ماه این تعداد به ۳۰ هزار و ۱۳۷ دستگاه رسید که سهمی بالغ بر ۳۹.۵ درصد از کل دپوی خودروها در ۱۰ ماه اخیر را تشکیل می‌دهد.

آمار خودروهای ناقص ایران‌خودرو
بر اساس آمار، فقط ایران‌خودرو به‌طور شفاف تعداد خودروهای ناقص تولیدی خود را تحت عنوان «خودروهای تولیدی تجاری‌نشده» اعلام کرده، در حالی که سایپا و پارس‌خودرو از ارائه چنین آماری خودداری کرده‌اند. ایران‌خودرو در ۱۰ ماهه امسال، ۹ هزار و ۵۴۶ دستگاه خودروی ناقص تولید کرده که ۵ هزار و ۱۶۸ دستگاه از آن تنها مربوط به دی ماه است.

تبعات دپوی خودرو
دپوی خودرو در پارکینگ خودروسازان، معمولاً به مشکلات قانونی و اداری مربوط به فرآیند شماره‌گذاری، تأیید استانداردها و دریافت مجوزهای محیط‌زیست برمی‌گردد. از آنجایی که قراردادهای خودروسازان با مشتریان به تأخیر در تحویل خودرو حساس است، هرگونه تأخیر در این فرآیند منجر به جریمه دیرکرد و هزینه‌های اضافی برای خودروسازان می‌شود. در حقیقت، هر روز تأخیر در صدور مجوزها می‌تواند به تجمع هزاران خودرو در پارکینگ‌ها منجر شود.

دلایل دپوی خودرو
کارشناسان بر این باورند که برخی خودروسازان به‌دلیل قیمت‌گذاری دستوری، از دپوی خودرو به بهانه استانداردها برای افزایش قیمت استفاده می‌کنند. همچنین، بدهی بالای خودروسازان به قطعه‌سازان که اکنون به بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده، یکی دیگر از دلایل دپوی خودرو در پارکینگ شرکت‌هاست.

در نهایت، دپوی خودرو به هر بهانه‌ای که باشد، نه به نفع تولیدکنندگان، نه به نفع بازار و نه به نفع مصرف‌کنندگان است. بنابراین، لازم است که مسئولان مربوطه اقداماتی جدی برای تسهیل و تسریع فرآیند عرضه خودروها انجام دهند.