بازار تایر در ایران طی سالهای اخیر با یک موضوع مشترک با برخی دیگر از بازارها مثل خودرو، سیمان و … مواجه بوده است که این موضوع یعنی اختلاف میان قیمت مصوب کارخانه و قیمت بازار آزاد میباشد. اما بررسیها نشان میدهد که این فاصله در ماه فروردین سال جاری و از هفتههای آغازین سال جدید بهطور محسوسی کاهش یافته و قیمتها به سمت تکنرخی شدن حرکت کردهاند.
با توجه به این موضوع، فعالان این صنعت دریافتند که افزایش تولید تایر توسط شرکتهای داخلی، تسهیل شرایط واردات و همچنین تغییر در سیاستهای قیمتگذاری در این تغییرات نقشสำคایی ایفا کردهاند.
بر اساس اعلام فعالان این صنعت، افزایش تولید تایرهای پرمصرف توسط شرکتهای داخلی، تسهیل شرایط واردات و همچنین تغییر در سیاستهای قیمتگذاری از جمله مهمترین دلایل این تحول به شمار میرود.
در ماههای پایانی سال گذشته با افزایش تمرکز کارخانهها بر تولید تایرهای پرمصرف بهویژه در سایزهای ۱۳ و ۱۴، بخش قابلتوجهی از نیاز بازار تامین شد و فشار تقاضا در بازار آزاد کاهش یافت.
مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر، ضمن اشاره به رشد تولید در بخش تایرهای سواری، این موضوع را یکی از عوامل موثر در کاهش شکاف قیمتی عنوان کرد.
از سوی دیگر، تسهیل شرایط واردات و کاهش تعرفهها موجب شده بخشی از کسری بازار از طریق واردات جبران شود. بر اساس گزارشها، دولت طی ماههای اخیر با اختصاص ارز به واردکنندگان تایر، مسیر ورود تایرهای خارجی به کشور را هموارتر کرده است.
برخی از کارشناسان در این زمینه میگویند که یکی از مهمترین عوامل در کاهش اختلاف قیمت، حذف چندگانگی نرخ و حرکت تدریجی به سمت تکنرخی شدن تایر است. این موضوع ضمن کاهش فعالیتهای واسطهگری، به ایجاد شفافیت و ثبات بیشتر در بازار کمک کرده است.
با ادامه این روند، پیشبینی میشود بازار تایر در ماههای آتی نیز به سمت تعادل بیشتر حرکت کند و دسترسی مصرفکنندگان به تایر با قیمتهای مصوب تسهیل شود. کارشناسان و فعالان این حوزه تاکید دارند که تداوم این وضعیت، مستلزم حفظ سطح تولید و کنترل سیاستهای وارداتی است.
همچنین بررسیهای میدانی نشان میدهد که در حالیکه در گذشته بازار با کمبود عرضه و نوسان قیمت و حتی با احتکار و عدم عرضه هم مواجه شد و با قیمتهای مصوب کارخانه اختلافی قابل توجه وجود داشت، حال با مدیریت توزیع و اصلاح قیمت لاستیک درب کارخانه، در پایان سال گذشته، تا حدود قابل توجهی از مشکلات کاسته شده و حتی دیگر از صفهای طولانی و تقاضاهای کاذب خبری نیست.
این در حالی است که پیش از این با انتشار مجوز افزایش قیمت، ستاد تنظیم بازار امر و وعدههایی را کرده بود تا موج برخی از उतپادان باشد، اما در سایر زوایا این باعث شد که بسیاری از تولیدکنندگان در مشهد و سایر نقاط کشور در اتوبانها و گرد شهرها صفهای طولانی برپا کنند.
به گفته بهنام نیکمنش، معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف تهران، این موضوع موجب شده تا در موارد متعدد شرکتها و واحدهای صنفی کارهای کاملا تخیل و خلاف نیتی صورت گرفته که مورد بیبایگی و فقدان بسیاری از دولت و سازمان ها یا اغلب حداقل عدم آزادی روحی و نفس و فقط بار فعالان ناسیونالیستی قلمداد می شود.
از سوی دیگر، بازرسان اتاق اصناف تهران نیز ضمن تاکید بر کاهش تخلفات صنفی این حوزه در شرایط فعلی، اظهار کردند: در گذشته تفاوت زیادی وجود داشت و دست سودجویان واحدهای صنفی و حتی دلالها را باز گذاشته بود؛ اکنون دیگر آن تخلفات صنفی مشاهده نمیشود و مردم راحت میتوانند لاستیک مورد نیاز خود را خریداری و دریافت کنند.
حسین فرهیدزاده، رئیس سازمان حمایت، نیز در گفتوگویی تصویری در این زمینه، خاطرنشان کرد: رصد همکاران ما نشان میدهد که دیگر التهابی در بازار لاستیک وجود ندارد؛ با شرکتها هماهنگ هستیم و کاملا تولید و توزیع آنها را رصد میکنیم.