نام ایمپالا در زبان زولو (نام یکی از زبان‌های رسمی آفریقای جنوبی) به معنای نوعی نژاد به خصوص از آهوی تیزپا بومی آفریقا (با قابلیت پرش در ارتفاع قابل توجه) است، که در سال 1958 میلادی برای نسخه رده بالا از خانواده مدل بل‌اِر (‌Bel Air) برگزیده و همین سبک نام‌گذاری نیز موجب انتخاب لوگو انحصاری مدل ایمپالا (آهوی در حال جهش) شد. ایمپالا اما رفته رفته به یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین سدان‌های تاریخ آمریکا بدل گشت که پای دیگر خودروسازان مطرح بازار آمریکا از جمله کرایسلر و فورد را نیز به بازار سدان‌های سایز بزرگ باز کرد.

ایمپالا در نسل‌ها، نسخه‌ها و تیپ‌های مختلفی به تولید رسیده است، اما رایج‌ترین نمونه‌های موجود از آن در بازار وارداتی‌های ایران را نسخه‌های نسل پنجم و ششم (از 1971 تا 1985) تشکیل می‌دهند. همین موضوع موجب می‌شود که نسخه‌های متمایز و نادر ایمپالا در بازار ایران بسیار مورد توجه علاقه‌مندان صنعت خودروسازی باشد.

اگر از آن دست از افراد هستید که در شناسایی خودروهای داخل خیابان به دانش خود از سبک طراحی ظاهری تولیدکننده تکیه می‌کنید، احتمالا در شناسایی خانواده‌های مختلف از سری ایمپالا ناموفق خواهید بود. هر نمونه تولیدی از ایمپالا با نسل و حتی نسخه تولیدی سال قبل و بعد به اندازه‌ای تفاوت دارد، که شناسایی مدل دقیق خودرو بر اساس سبک طراحی را کاری غیر ممکن می‌سازد.

طراحی نسل چهارم ایمپالا (1965-1970) از سوی رایبیکی (Irv Rybicki) انجام گرفت که از شاگردان دوره دیده زیر دستان توانمند اسطوره‌های طراحی تاریخ، یعنی هارلی ارل و بیل میچل، به شمار می‌آید. در خصوص طراحی ایمپالا و خانواده‌های متعدد و متمایز آن، هیچ صحبتی از زیبایی نداریم چرا که هر نسخه از آن برای سلیقه‌ای به خصوص طراحی شده و هر یک از یک منظر ظاهری منحصربه‌فرد هستند.

نمونه نسل چهارم اما بر اساس الگو‌های طراحی میانه‌رو و عامه‌پسند طراحی شد، چرا که تعلق خودرو به سگمنت سدان‌های فول سایز پرفروش، مهندسان را مجبور کرد تا از سبک طراحی بهره بگیرند که مورد پسند عموم مشتریان باشد، تا حجم بازار فروش این مدل افزایش یابد. از این رو در نمای خارجی این ایمپالا المان‌های طراحی فاحش، نفس‌گیر، خیره‌کننده و فضایی که در نسخه‌های تولیدی دهه 1950 می‌دیدیم را شاهد نخواهیم بود.

با این حال حفظ ساختار طراحی چراغ‌های دوبل جلو، در کنار جلوپنجره تمام کرومی بسیار بزرگ و همچنین استفاده از سه چراغ دایره‌ای دوبل در بخش انتهایی خودرو، وفاداری عمیق خود به اصول طراحی شکل‌دهنده خانواده مدل ایمپالا را به زیبایی به نمایش گذاشت.

آیا ایمپالا 1968 زیبا است؟ در مقایسه با برخی مدل‌ها کوپه و سایر نمونه‌ها از نسل‌های برتر این خودرو (نظیر نسل دوم مدل 1959 یا نسخه کوپه نسل چهارم مدل 1968) خیر، اما بدون تردید با رعایت امضاهای انحصاری متعلق به مدل ایمپالا و ارائه اولین خط برجسته شانه بر روی گلگیرهای عقب که به یک امضا جدید در طراحی نسل‌های بعدی خودرو منجر شد، زیبایی بصری بخصوصی به همراه دارد که نماینده طراحی جنرال موتورز در دهه 1960 میلادی است. با داشتن ابعاد نهایی 5415×2029×1440 میلی‌متر و سوار بر فاصله محورهای 3023 میلی‌متری، مدل 1965 را می‌توان شکل‌دهنده طراحی نهایی دو نسل بعدی خانواده فول سایز ایمپالا/کاپریس دانست.

با نشستن در پشت فرمان استخوانی دو شاخه و دو رنگ این ایمپالا، فریاد سبک طراحی دهه 1950 و 1960 به گوش می‌رسد. اولین چیزی که خود را در چشم مخاطب فرو می‌کند، استفاده قابل توجه از تریم داخلی رنگی (قرمز و زرشکی در نسخه مورد بررسی این مقاله) است، که از استانداردها و مهارت طراحان آمریکایی در آن دوران به شمار می‌آید.

ترکیب رنگ قرمز جیغ با تریم تزئیناتی کرومی و تریم سفید رنگ مکمل کابین، به راستی منظره‌ای جذاب و پریمیوم را به نمایش می‌گذارد. ساختار طراحی داشبرد با کلاستر مستطیلی خطی نوع وینتج، از دیدگاه رعایت تناسبات هندسی بسیار خیره‌کننده است، اما ناگهان، استفاده از دو نشانگر دوار در دو گوشه کلاستر، این تناسب را به زیباترین شکل ممکن در هم می‌شکند.

گفتیم که کابین خودرو ظاهری پریمیوم دارد، اما باید در نظر داشت که ایمپالا هرچند که به عنوان نسخه رده بالا و لوکس از بِل‌اِر پا به بازار گذاشت، به خودی خود خودروی لوکسی به حساب نمی‌آید. در حقیقت لوکس‌ترین تریم تولیدی ایمپالا را نمونه تیپ کاپریس تشکیل می‌دهد، که از قضا خود به عنوان محصولی کاملا مستقل (و البته لوکس‌تر از ایمپالا، بیسکِین و بل‌ار) به موازات نسخه نسل چهارم ایمپالا به بازار معرفی شد.

در نتیجه با وجود اشتراک فنی پلتفرم از نوع شاسی مستقل (Body on Frame) با صندلی یکپارچه جلو و عقب با ظرفیت نشیمن شش نفر و فضای پای بسیار جادار در ردیف عقب و همچنین صندوق عقب بسیار بزرگ، هیچ خبری از بالابر برقی شیشه‌ها، سیستم تهویه مطبوع، تنظیم برقی آینه‌های جانبی یا ارائه با پیشرانه‌های عملکرد محور نیست.

ایمپالا تنها با بخاری و سیستم رادیو پخش، ترمز هیدرولیکی بوستردار و فرمان هیدرولی روانه بازار شد، تا با بهره‌گیری از بالابرهای دستی و حتی تنظیم اهرمی و دستی لچکی‌های جلو، همانند یک خودرو اقتصادی در برابر نمونه گران‌قیمت‌تر و رده بالا کاپریس ایفای نقش کند.

شاسی مستقل ایمپالا به عنوان یکی از مهم‌ترین برگ‌های برنده این خودروی فول سایز شناخته می‌شود. شاسی خودرو از نوع X شکل است، که اتاق به صورت جداگانه روی آن سوار می‌شود. سیستم تعلیق در محور جلو از نوع جناغی دوبل مستقل و در محور عقب از نوع مولتی‌لینک یکپارچه از نوع 5 لینک سوار بر فنرهای لول و موج‌گیر در هر دو محور است.

این ستاپ محبوب و بسیار قدرتمند دقیقا همان ساختار تشکیل دهنده زیربندی بیشتر خودروهای سواری سایز متوسط و سایزر بزرگ آمریکایی و همچنین ستاپ مشترک با بیشتر شاسی‌بلند‌های توانمند امروزی بازار جهان است، که به عنوان علت اصلی و عامل درجه یک کیفیت سواری بالا و نرمی سیستم تعلیق خانواده ایمپالا/کاپریس شناخته می‌شود.

پیشرانه‌های ارائه شده برای ایمپالا نسل چهارم طیف قابل توجهی را دربر گرفت که به جز یک نمونه، باقی آن‌ها همه از خانواده V8 بودند. به این ترتیب، حق انتخاب مشتری از نمونه‌های کوچک 4.6 لیتری تا نسخه‌های حجیم بلوک بزرگ 6.6 تا 7.4 لیتر متغیر بود، که در نسخه‌های حجیم بلوک بزرگ، با توان فنی و گشتاور خیره‌کننده همراه می‌شد. با این حال کوچک‌ترین پیشرانه ممکن از نوع شش سیلندر خطی 250 اینچ مکعبی 4.1 لیتری (درست همانند نمونه مورد بررسی) برای خودرو نیز قابل سفارش بود، که ارزان‌ترین تیپ ممکن به شمار می‌رفت. در نتیجه نمونه‌های حجیم پر توان بیشتر مناسب خانواده کاپریس، نمونه کانورتیبل، کوپه و به خصوص تیپ اسپرت ایمپالا SS بود، که چالاک‌ترین نمونه از ایمپالا به حساب می‌آید.

این پیشرانه که استفاده بسیار گسترده‌ای در سری ارزان‌قیمت محصولات جنرال موتورز داشت، در میانه دهه 1960 میلادی و در بالاترین توان تولیدی ممکن می‌توانست با وجود تراکم نسبتا پایین 8.5:1، رقم 155 اسب‌بخار قدرت و 320 نیوتون‌متر به تولید برساند. البته این پیشرانه با گذر زمان و اعمال استانداردهای سخت‌گیرانه سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA)، رفته رفته با کاهش ضریب تراکم و توان مواجه شد تا این که در خودروهایی چون شورولت نووا مونتاژ داخل و کاماروهای نسل دوم وارداتی بازار ایران، توانی برابر با 110 اسب‌بخار و گشتاور تقریبی 265 نیوتون‌متر دارد.

این پیشرانه توان خیره‌کننده‌ای به همراه ندارد. ترکیب خروجی بسیار محدود پیشرانه 4.1 لیتری شش سیلندر بلوک کوچک با گیربکس اتوماتیک 3 سرعت GM TH350 به کار رفته در آن و البته وزن قابل توجه 1820 کیلوگرمی، از این ایمپالا یک سدان خانوادگی، مناسب برای استفاده بین شهری و سفرهای طولانی سخت توان شتاب‌گیری ارضاکننده و هیجان سواری خاطره‌انگیز به همراه ندارد اما در عوض، می‌تواند فضایی بسیار جادار و سواری بسیار نرم و راحتی را تقدیم سرنشینان کند.

ایمپالا خودرویی مشهور در خانواده بزرگ خودروهای اداره تاکسیرانی آمریکای شمالی و ناوگان نیروهای پلیس ایالات متحده آمریکا است. هویت این خودرو در جایگاه یک سدان اقتصادی ارزان‌قیمت به جهان اثبات شده، اما در عین حال به دلیل استفاده از ساختار شاسی و تعلیق با مهندسی بسیار دقیق، کیفیت سواری بالایی به سرنشینان ارائه می‌دهد، که حتی در نسخه‌های مجهز به پیشرانه‌های ضعیف‌تر نیز خیره‌کننده و لذت‌بخش است.

شورولت ایمپالا در نسخه‌های تیراژ محدود وارداتی به کشور، دارای جایگاه ویژه‌ای در میان طرفداران خودروهای فول سایز آمریکایی هستند و ضمن به همراه داشتن گروه طرفداران بسیار انحصاری، در ایران با القابی چون تخت روان و کشتی زمینی نیز خطاب می‌شوند.

_{عکاس: پژمان ترابکی}