یک اقتصاددان برجسته ایرانی به بررسی آینده اقتصاد کشور در دو سناریوی توافق و عدم توافق هسته‌ای پرداخته است. به گفته مرتضی افقه، اقتصاد ایران به شدت تحت تأثیر مذاکرات هسته‌ای و تحریم‌های اقتصادی قرار دارد و این موضوع نشان‌دهنده یک بیماری خطرناک در اقتصاد است.
افقه معتقد است که اقتصاد ایران به دلیل وابستگی شدید به درآمدهای نفتی و عدم توجه به نیروی انسانی و تولید داخلی، در وضعیت بسیار آسیب‌پذیری قرار دارد. به گفته وی، “اقتصاد ما همچون بیماری است که سیستم دفاعی‌اش مختل شده و با ساده‌ترین ویروس‌ها، دچار مریضی‌های سخت می‌شود.”
این اقتصاددان با اشاره به غلبه نگاه لیبرال بر سیاستگذاری اقتصادی ایران، اظهار داشت که این رویکرد باعث تضعیف استقلال و خودکفایی کشور شده است. وی تأکید کرد که “ما در کشورمان نیروی انسانی خود را فراری دادیم. با دستمزدهای پایین، با تنگ نظری، با اجرای سیاست‌هایی که به گسترش فقر انجامید، نتیجه این شد بخش مهمی از نیروی انسانی کشورمان کوچ کردند و این روند ادامه دارد.”
افقه در خصوص چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای با آمریکا گفت که “تصور من این است که اداره کشور، اکنون سخت‌تر از هر زمان دیگری شده است و این را مسئولان کشور هم به خوبی درک کردند.” وی افزود که “ما در وضعیتی هستیم که بدون باز شدن گره تحریم‌ها، برون رفتی از وضع فعلی نخواهیم داشت.”
در صورت توافق هسته‌ای، افقه پیش‌بینی کرد که “اغلب شاخص‌ها به طور ناگهانی مثبت خواهند شد.” با این حال، وی هشدار داد که “پس از توافق، نظام تصمیم‌گیری باید به سمت اصلاحات ساختاری جدی در عرصه اقتصاد حرکت کند.”
این اقتصاددان در پایان تأکید کرد که “برای اینکه اقتصادی مقاوم، متکی به نیروی داخلی و مرفه داشته باشیم، باید تکیه گاه را بر نیروی انسانی بگذاریم و از میزان وابستگی نفت خود کم کنیم.” وی از مسئولان خواست تا از فرصت توافق احتمالی استفاده کنند و اقتصاد را روی ریل دیگری قرار دهند.