در شرایطی که گمانه‌زنی‌ها در مورد واگذاری سهام شرکت خودروسازی سایپا به اوج خود رسیده، نام بابک زنجانی، به‌عنوان یکی از متقاضیان، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
بابک زنجانی، که به‌دلیل دست داشتن در پرونده‌های بزرگ اقتصادی ابتدا به اعدام و سپس به ۲۰ سال حبس محکوم شده بود، در اقدامی بحث‌برانگیز، تمایل خود را برای خرید ۴۲ درصد از سهام سایپا اعلام کرده است. این در حالی است که گروه‌هایی مانند کرمان موتور و گروه انتخاب نیز متقاضی خرید سهام سایپا هستند.
حضور بابک زنجانی، که هنوز دوران محکومیت خود را سپری می‌کند و در روزهای مرخصی به‌سر می‌برد، در این رقابت، بحث‌های گسترده‌ای را درباره آینده این واگذاری مطرح کرده است. این موضوع، سوالات جدی را در ذهن افکار عمومی و کارشناسان اقتصادی ایجاد کرده است:
– چگونه یک محکوم اقتصادی می‌تواند در فرآیند واگذاری سهام یکی از مهم‌ترین شرکت‌های تولیدی کشور قرار گیرد؟
– آیا حضور چنین فردی با سابقه قضایی سنگین، تاثیری منفی بر اعتماد عمومی به سایپا و کل صنعت خودروسازی نخواهد داشت؟
در ابتدای دهه ۹۰، نام بابک زنجانی به‌دلیل شکایت شرکت ملی نفت و دستگیری‌اش به‌خاطر عدم بازگشت ارزهای حاصل از صادرات و فروش ۱۱ محموله نفتی به ارزش یک میلیارد و ۹۶۷ میلیون یورو، بیش از پیش شنیده شد.
پرونده زنجانی، که با اتهامات مالی سنگین همراه است، نگرانی‌ها را در مورد اهداف و انگیزه‌های او از خرید سهام سایپا افزایش می‌دهد. این ابهام وجود دارد که آیا این اقدام صرفاً یک حرکت اقتصادی است یا اهداف دیگری نیز در آن نهفته است.
بهمن ماه سال ۱۴۰۲، خبرگزاری دانشجو به نقل از محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، گزارش داد که با تلاش‌های همه بخش‌های ذیربط، اموال بابک زنجانی در خارج از کشور شناسایی و به تهران منتقل شده است.
همچنین، ارزش دارایی‌های وارد شده بابک زنجانی به کشور با احتساب اموال قبلی مصادره شده، از کل مبلغ بدهی وی و خسارات وارده بیشتر بود و در نهایت، با موافقت رهبری، حکم وی از اعدام به ۲۰ سال حبس تغییر کرد.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که واگذاری سایپا، به‌عنوان یک دارایی ملی، نیازمند شفافیت کامل و رعایت بالاترین استانداردهای صلاحیت است. حضور یک فرد با سابقه محکومیت اقتصادی، این شفافیت و صلاحیت را زیر سوال می‌برد و می‌تواند به اعتماد عمومی آسیب جدی وارد کند.
در مقابل نام بابک زنجانی، متقاضیان جدی‌تری برای خرید سهام سایپا وجود دارند؛ کرمان موتور، گروه انتخاب و گروه زر، نام‌هایی هستند که در لیست خریداران این خودروسازی قرار دارند. کرمان موتور به‌دلیل تجربه ۳۰ ساله در صنعت خودروسازی یکی از جدی‌ترین متقاضیان سایپا است؛ در کنار آن، گروه انتخاب به‌دلیل تجربه حضور در صنعت تولید و فعالیت گسترده در سراسر کشور، به‌همراه گروه صنعتی زر، نام‌هایی هستند که شاید در خودروسازی فعالیتی نداشته باشند، اما سابقه محکومیت کیفری نیز به‌دلیل مسائل کلان اقتصادی در کنار نام‌هایشان دیده نمی‌شود.
فرآیند واگذاری سایپا آزمونی برای شفافیت و عقلانیت اقتصادی خواهد بود. اگر قرار باشد فردی با سابقه محکومیت اقتصادی به این صنعت ورود کند، آیا اعتماد عمومی به کل سازوکار واگذاری زیر سوال نخواهد رفت؟ این نگرانی وجود دارد که مسئولان به‌جای توجه به اهلیت اداره مجموعه بزرگی مانند سایپا، تنها به ارقام دریافتی توجه کنند و در این مسیر، فسادها و پرونده‌های بسته نشده نیز بی‌اهمیت تلقی شوند. گفتنی است که صنعت خودرو ایران بیش از هر چیز به اعتماد نیاز دارد.