یکی از سوالات پر تکرار در فرآیند خرید و فروش خودرو، مربوط به پرداخت عوارض خودرو است که در صورت فروش، پرداخت عوارض سالانه و بدهی‌های خودرو بر عهده فروشنده است یا خریدار؟ پاسخ دقیق به این سوال از بروز اختلافات بعدی جلوگیری می‌کند و موجب تسهیل و تسریع روند انتقال مالکیت خودرو نیز می‌شود.
در این راستا، با ما همراه باشید تا به طور کامل به بررسی مسئولیت پرداخت عوارض خودرو در زمان فروش بپردازیم و نکات قانونی مرتبط با آن را به شما ارائه دهیم.
پرداخت هزینه‌های مالیاتی و عوارض بر عهده کیست؟
با توجه به اختلافات متعدد میان خریداران و فروشندگان خودرو در خصوص پرداخت مالیات نقل و انتقال و بدهی‌های مرتبط مثل عوارض شهرداری خودرو و … ، اتحادیه صنف دارندگان نمایشگاه‌ها و فروشندگان اتومبیل تهران با هدف ایجاد وحدت رویه و جلوگیری از بروز نارضایتی، از تاریخ اول شهریور ماه ۱۴۰۳ تصمیم به اجرای مقرراتی جدید گرفته است.
بر اساس بخشنامه صادر شده، از این تاریخ به بعد، پرداخت کلیه هزینه‌های ماشین مثل پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، مفاصا حساب عوارض سالانه شهرداری و بدهی‌های احتمالی خودرو به طور کامل بر عهده فروشنده خواهد بود. این اقدام در راستای تطبیق با الزامات سازمان امور مالیاتی کشور انجام شده و هدف آن، شفاف‌سازی فرآیند نقل و انتقال مالکیت و جلوگیری از مشکلات حقوقی در معاملات است.
به موجب این دستورالعمل، فروشنده موظف خواهد بود پیش از انتقال خودرو، مفاصاحساب رسمی را از مراجع ذی‌ربط دریافت کند و آن را به خریدار ارائه دهد تا اطمینان حاصل شود که خودرو فاقد بدهی معوقه است. البته، قراردادهایی که پیش از تاریخ یکم شهریور ۱۴۰۳ منعقد شده‌اند، همچنان تابع توافقات درج شده در مبایعه‌نامه هستند و این بخشنامه عطف به ماسبق نمی‌شود. بنابراین، اطلاع‌رسانی صحیح به طرفین معامله به ویژه فروشندگان خودرو، نقش موثری در جلوگیری از بروز اختلافات احتمالی و تسهیل روند قانونی انتقال خودرو خواهد داشت.
عواقب عدم پرداخت مالیات و هزینه‌های دیگر خودرو
یکی از سوالات مهمی که بسیاری از افراد مطرح می‌کنند، این است که در صورت عدم پرداخت مالیات نقل و انتقال و عوارض سالانه خودرو، چه مشکلاتی پیش می‌آید. در این باره باید بگوییم که در صورت عدم پرداخت عوارض آزادراه، عوارض سالانه و … ، مالک خودرو با محدودیت‌ها و پیامدهای قانونی متعددی مواجه خواهد شد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
عواقب عدم پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
بر اساس قوانین جاری، پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو، پیش‌نیاز ضروری برای انجام فرآیند تعویض پلاک و انتقال رسمی مالکیت ماشین است. در واقع، در صورت عدم پرداخت این مالیات، انتقال مالکیت امکان‌پذیر نخواهد بود و فروشنده همچنان به عنوان مالک قانونی خودرو شناخته می‌شود. علاوه بر این، فروشنده در سامانه‌های مربوطه، بدهکار مالیاتی به حساب می‌آید که می‌تواند منجر به محدودیت‌هایی نظیر ممنوع‌الخروجی یا عدم دسترسی به برخی خدمات دولتی شود.
عواقب عدم پرداخت عوارض سالانه خودرو
عدم پرداخت عوارض سالانه خودرو نیز تبعات خاص خود را دارد. در صورت تاخیر در پرداخت، به ازاء هر ماه دیرکرد، ۲ درصد جریمه به مبلغ اصلی عوارض اضافه می‌شود. همچنین، در صورت عدم پرداخت عوارض برای مدت طولانی، خودرو ممکن است توقیف شود که ترخیص آن منوط به تسویه کامل بدهی‌ها خواهد بود.
با توجه به این موارد توصیه می‌شود که فروشندگان پیش از انجام معامله، نسبت به تسویه کامل مالیات نقل و انتقال و عوارض سالانه خودرو اقدام کنند و مفاصا حساب‌های مربوطه را به خریدار ارائه دهند تا از بروز مشکلات قانونی و مالی در آینده جلوگیری شود.
نحوه پرداخت عوارض و بدهی‌های خودرو
فرآیند پرداخت عوارض و بدهی‌های خودرو، از جمله عوارض سالانه شهرداری، عوارض آزادراهی، مالیات نقل و انتقال و جریمه‌های رانندگی، بسیار مهم است و عدم پرداخت آنها شما را با مشکل مواجه می‌کند. خوشبختانه، امروزه با پیشرفت خدمات الکترونیکی، این پرداخت‌ها ساده‌تر و سریع‌تر از گذشته انجام می‌شوند و مالکان خودرو می‌توانند با مراجعه به سامانه‌های رسمی شهرداری، پلیس راهور و سازمان امور مالیاتی، وضعیت بدهی خود را استعلام بگیرند و نسبت به پرداخت آنها اقدام کنند.
همچنین، برای دریافت مفاصاحساب رسمی لازم است که کلیه بدهی‌های مربوط به خودرو تسویه شده باشند تا هنگام فروش یا تعویض پلاک، مشکلی در روند انتقال مالکیت پیش نیاید.
از راهکارهای سریع و مطمئن برای انجام این امور می‌توان به استفاده از خدمات مجموعه آیتول اشاره کرد. آیتول سامانه جامع ارائه خدمات خودرو به صورت آنلاین است که در آن، امکان استعلام و پرداخت تمامی عوارض و بدهی‌های خودرو در یک بستر وجود دارد. کاربران می‌توانند تنها با وارد کردن شماره پلاک یا VIN خودرو، مجموع بدهی‌های مربوط به آن را مشاهده کنند و با چند کلیک، پرداخت نهایی را انجام دهند. استفاده از خدمات پلتفرم آیتول علاوه بر اینکه موجب صرفه‌جویی در وقت می‌شود، از بروز خطاهای احتمالی در پرداخت نیز جلوگیری می‌کند.
حرف آخر
در این مطلب تلاش کردیم تا به این سوال مهم پاسخ دهیم که در صورت فروش خودرو، پرداخت عوارض به عهده چه کسی است؟ همانطور که گفتیم، بر اساس بخشنامه جدید اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تهران، از اول شهریور ۱۴۰۳ به بعد، کلیه هزینه‌های مالیاتی و عوارضی خودرو از جمله مالیات نقل و انتقال، عوارض سالانه و بدهی‌های شهرداری، بر عهده فروشنده خواهد بود و او موظف است که مفاصاحساب مربوطه را پیش از انتقال خودرو به خریدار ارائه دهد.
این اقدام با هدف کاهش اختلافات حقوقی، تسهیل روند نقل و انتقال و ایجاد شفافیت در معاملات صورت گرفته است. با توجه به تبعات جدی عدم پرداخت این هزینه‌ها، فروشندگان باید با استفاده از سامانه‌هایی مانند آیتول، نسبت به استعلام و تسویه کامل بدهی‌های خودرو اقدام کنند تا فرآیند فروش بدون مشکل پیش برود.