مرکز مبادله ارز و طلای ایران شاهد افزایش قابل توجهی در نرخ اسکناس دلار بوده است، به طوری که این نرخ نزدیک به ۳ هزار تومان افزایش داشته است. در مقابل، قیمت حواله دلار بدون تغییر مانده است.
بررسیها نشان میدهد که این افزایش نرخ به دلیل تغییر در شیوه اعلام قیمتها صورت گرفته است. هدف از این تغییر، افزایش شفافیت در فرآیند اطلاعرسانی نرخ ارز است.
قبلاً، نرخ اعلامی اسکناس تنها نرخ پایهای بود که بانکهای عامل بر اساس آن، با احتساب کارمزدی حدود ۵ درصد، ارز را به مشتریان عرضه میکردند. این کارمزد شامل هزینههای تأمین، تحویل و خدمات بانکی بود که به صورت جداگانه از نرخ اعلامی محاسبه و به نرخ پایه اضافه میشد.
با اجرای شیوه جدید، نرخ اعلامی شامل تمام کارمزدها خواهد بود و عملاً همان نرخی است که مصرفکننده نهایی برای دریافت اسکناس پرداخت میکند. به این ترتیب، تغییری در قیمت نهایی برای مصرفکننده ایجاد نشده است، اما اطلاعرسانی با شفافیت بیشتری انجام میشود و دیگر نیازی به محاسبه یا افزودن کارمزد مجزا وجود ندارد.
این تغییر تنها مربوط به بازار اسکناس است؛ بازاری که کمتر از ۵ درصد حجم معاملات رسمی ارز را شامل میشود. عمده معاملات ارزی کشور همچنان در قالب حواله صورت میگیرد و نرخ آن تغییری نکرده است.
بر اساس گزارشها، نیازهای ارزی مانند ارز مسافرتی یا موارد خدماتی که نیازمند اسکناس هستند، از همین بازار ۵ درصدی (نقد / اسکناسی) تأمین میشوند. در گذشته، نرخ اعلامی دربرگیرنده هزینههای نهایی نبود و همین موضوع باعث تفاوت میان نرخ رسمی اعلامشده و نرخ پرداختی مشتری میشد، اما در حال حاضر نرخ نهایی بهصورت یکجا اعلام میشود تا فرآیند برای متقاضیان شفافتر شود.
هنوز معلوم نیست این روال افشای قیمت ادامه پیدا کند یا قالب آزمایشی داشته باشد و باید منتظر شفافسازی مرکز مبادله ایران ماند.