بمب سنگرشکن GBU-57 MOP به عنوان یکی از قدرتمندترین بمبهای سنگرشکن جهان شناخته میشود که برای نفوذ به تأسیسات زیرزمینی طراحی شده است. اخیراً آمریکا با استفاده از این بمبها به تاسیسات هستهای ایران حمله کرده و گزارشها حاکی از خسارات قابل توجه است.
GBU-57 یک بمب هدایتشونده غیرهستهای است که قابلیت نفوذ به اهداف سخت و مدفون را دارد. این بمب میتواند به عمق زمین نفوذ کرده و سپس منفجر شود. در ادامه با مشخصات فنی، تاریخچه، کاربردها و پیامدهای استراتژیک این سلاح آشنا شوید.
## معرفی بمب سنگرشکن GBU-57 MOP
این بمب با وزن ۳۰٬۰۰۰ پوند توسط نیروی هوایی ایالات متحده برای نفوذ به تأسیسات زیرزمینی با بودجهای کلان توسعه یافته است. این بمب بهعنوان یکی از پیشرفتهترین تسلیحات غیرهستهای جهان شناخته میشود و در عملیاتهای استراتژیک علیه اهدافی مانند سایتهای هستهای یا پناهگاههای فرماندهی استفاده میشود.
## مشخصات فنی GBU-57
– وزن تخمینی مهمات GBU-57 بین ۱۲۳۰۰ تا ۱۳۶۰۰ کیلوگرم است.
– طول این بمب ۶.۲ متر و قطر آن حدود ۰.۸ متر است.
– کلاهک این بمب از مخلوطی از مواد منفجره AFX-757 و PBXN-114 ساخته شده است.
– وزن کل کلاهک از ۲۴۰۰ تا ۲۶۰۰ کیلوگرم متغیر است.
بدنه کلاهک از آلیاژ فولاد با کارایی بالا ساخته شده است که برای حفظ یکپارچگی آن در هنگام ضربه طراحی شده است. این ساختار به بمب امکان میدهد که بار انفجاری قابل توجهی را حمل کند و در عین حال ساختار نفوذگر را در حین ضربه حفظ کند.
## تاریخچه توسعه و تولید
پروژه MOP در اوایل دهه 2000 و پس از ناکارآمدی بمبهای GBU-28 در عراق آغاز شد. شرکت بوئینگ با همکاری آزمایشگاه تسلیحات نیروی هوایی آمریکا طراحی این بمب را بر عهده گرفت. اولین آزمایش موفق آن در سال 2007 انجام شد و از سال 2011 بهطور رسمی وارد خدمت شد.
## قابلیتهای عملیاتی
– نفوذ به تأسیسات فوقمستحکم زیرزمینی
– هدایت دقیق با خطای کمتر از چند متر
– قابلیت انفجار تاخیری برای تخریب در عمق
– قابل حمل توسط بمبافکن B-2 Spirit
## هزینههای پروژه MOP
توسعه MOP GBU-57 حدود 400 تا 500 میلیون دلار هزینه داشته و هزینه تولید هر واحد تقریباً 3.5 میلیون دلار تخمین زده میشود.
## کاربردهای استراتژیک
GBU-57 MOP برای اهدافی طراحی شده که با تسلیحات متعارف قابل تخریب نیستند، از جمله:
– تأسیسات هستهای
– پناهگاههای فرماندهی زیرزمینی
– انبارهای تسلیحات شیمیایی یا بیولوژیکی
## چالشها و محدودیتها
– هزینه بالا: هر بمب حدود 3.5 میلیون دلار
– نیاز به بمبافکن خاص: فقط B-2 قادر به حمل آن است
– تعداد محدود تولید: تا سال 2015 تنها 20 فروند ساخته شده بود
## نتیجهگیری
GBU-57 MOP نماد قدرت نفوذ و بازدارندگی ایالات متحده در برابر تهدیدات زیرزمینی است. این بمب با قابلیت نفوذ بینظیر، دقت بالا و قدرت تخریب گسترده، نقش مهمی در دکترین نظامی آمریکا ایفا میکند و در صورت استفاده، میتواند معادلات ژئوپلیتیکی را بهطور جدی تغییر دهد.