در میان افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی در منطقه، توان موشکی کشورها توجه زیادی را به خود جلب کرده است. ایران با توسعه موشکهای کروز، بالستیک و هایپرسونیک خود را به عنوان یک قدرت تعیینکننده در معادلات نظامی منطقهای و جهانی معرفی کرده است.
موشکهای کروز به عنوان سلاحهایی با دقت بالا و توانایی پنهانکاری شناخته میشوند. این موشکها در ارتفاع پایین و با مسیری متغیر حرکت میکنند که شناسایی آنها توسط رادارهای دشمن بسیار سخت است. ایران در این زمینه به موفقیتهای قابل توجهی دست یافته و موشکهایی مانند سومار، هویزه و قدیر را با بردهای بالا و دقت بسیار زیاد توسعه داده است.
موشکهای بالستیک با توانایی حمل کلاهکهای سنگین و تخریب بالا، بخش دیگری از توان موشکی ایران را تشکیل میدهند. این موشکها با سوخت جامد یا مایع پرتاب میشوند و به اوج ارتفاع خود رسیده و سپس با سرعت بسیار بالا به سمت هدف فرود میآیند. موشکهایی مانند شهاب، قدر، عماد، سجیل و خرمشهر نمونههایی از توانایی ایران در این زمینه هستند.
موشکهای هایپرسونیک نیز نسل جدیدی از موشکها هستند که با سرعتی بیش از ۵ تا ۲۵ برابر سرعت صوت حرکت میکنند. این موشکها قابلیت تغییر مسیر در ارتفاع و مسیر پروازی را دارند و به همین دلیل نفوذ به سامانههای پدافندی را برای آنها بسیار سخت است. ایران با توسعه موشکهایی مانند فتاح و فتاح ۲، به جمع محدود کشورهای دارای این فناوری پیوسته است.
تنوع موشکی ایران دلایل مختلفی دارد؛ اولاً هر یک از این موشکها برای سناریوهای متفاوتی طراحی شدهاند. دوماً، ایران توانسته است این فناوریها را به طور کامل بومیسازی کند و وابستگی به واردات نظامی نداشته باشد. سوماً، با توجه به حضور پایگاههای نظامی خارجی در اطراف ایران، توسعه این سلاحها برای ایجاد موازنه قدرت ضروری بوده است.
در نتیجه، ایران با توان موشکی خود نه تنها یک قدرت نظامی منطقهای است، بلکه در برخی حوزهها از بسیاری از رقبای خود جلوتر است. این تواناییها بخشی از زبان دیپلماسی امنیتی کشورها شده و ایران را به یکی از بازیگران کلیدی در حوزه فناوریهای موشکی تبدیل کرده است.