در این مطلب آخرین خودرو به بررسی رفتارهای انواع گیربکس های CVT و DCT در طول عملکرد می پردازد.

در دهه‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر در صنعت خودروسازی منجر به ظهور تکنولوژی‌های نوینی در حوزه انتقال قدرت شده است. یکی از حوزه‌هایی که دستخوش تحولات اساسی شده، سیستم‌های گیربکس اتوماتیک است. از میان انواع مختلف گیربکس‌های اتوماتیک، دو نوع پرکاربرد و بحث‌برانگیز یعنی گیربکس CVT و گیربکس DCT سهم قابل توجهی در طراحی خودروهای مدرن داشته‌اند.

### معرفی و ساختار گیربکس CVT

گیربکس CVT که تحت عنوان «گیربکس متغیر پیوسته» شناخته می‌شود، با هدف حذف دنده‌بندی‌های سنتی و جایگزینی آن با نسبت‌های انتقال پیوسته طراحی شده است. این گیربکس از دو پولی مخروطی و یک تسمه فلزی انعطاف‌پذیر تشکیل شده است که از طریق تغییر قطر مؤثر پولی‌ها، امکان تنظیم بی‌وقفه نسبت دنده را فراهم می‌آورد.

در گیربکس سی وی تی با وجود رفتار اتوماتیک همانند گیربکس‌های AT و به همراه داشتن توربین (مبدل گشتاور)، خبری از دنده‌های واقعی نیست. در حقیقت این جعبه دنده فاقد هر گونه دنده است. در عوض بجای دنده، از دو جفت پولی استفاده شده است که از طراحی کله قندی یا کونیک قرار گرفته در مقابل یکدیگر بهره می‌گیرد و یک جفت از آن‌ها به خروجی توربین (میلنگ پیشرانه) و جفت دیگر به خروجی گیربکس (به سمت دیفرانسیل) متصل است.

### گیربکس E-CVT و تفاوت آن با CVT

بر خلاف انتظار و آنچه از نام این گیربکس برداشت می‌شود، E-CVT یا همان گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر با قابلیت کنترل الکترونیکی، هیچ ارتباط فنی مستقیمی با سی وی تی یا همان گیربکس اتوماتیک ضریب متغیر ندارد. گیربکس E-CVT، جعبه دنده اتوماتیکی است که در خودروهای هیبرید به کار می‌رود و به صورت عمومی به عنوان سیستم تقسیم‌کننده توان نیز نامیده می‌شود.

### گیربکس DCT

گیربکس DCT یا دوکلاچه، یک سیستم انتقال قدرت ترکیبی است که عملکردی میان گیربکس دستی و اتوماتیک دارد. در این سیستم، از دو کلاچ مستقل استفاده می‌شود؛ یکی برای دنده‌های زوج و دیگری برای دنده‌های فرد. این طراحی موجب می‌شود تا فرآیند تعویض دنده با وقفه حداقلی و در زمان بسیار کوتاه انجام گیرد.

### انواع گیربکس DCT

به طور کلی دو نوع گیربکس dct وجود دارد که تفاوت آن ها فقط بر اساس نوع عملکرد کلاچ ها و طراحی آن ها می باشد.

– **گیربکس دو کلاچه خشک چیست؟** گیربکس دو کلاچه خشک با استفاده از اصطکاک عمل می کند. از این رو در این نوع از کلاچ خبری از روغن کاری نیست.
– **گیربکس dct تر (دو کلاچه) چیست؟** گیربکس dct تر یا دو کلاچه تر روی طرح چند صفحه ای کار می کند و از منبع روغن برای حفظ روغن کاری و خنک نگه داشتن قطعات متحرک استفاده می نماید.

### مقایسه گیربکس DCT و CVT

در حوزه انتقال قدرت خودرو، دو نوع گیربکس CVT و DCT از فناوری‌های پیشرفته و پرکاربرد به شمار می‌روند که هر یک با ویژگی‌ها و محدودیت‌های فنی خاص خود، جایگاه مشخصی در صنعت دارند.

CVT یعنی نرمی بی‌وقفه، مصرف سوخت پایین و رانندگی بی‌دردسر برای مسیرهای شهری؛ DCT یعنی تعویض دنده صاعقه‌وار، انتقال قدرت بی‌درنگ و لذت رانندگی خالص برای عاشقان شتاب و هیجان. یکی با آرامش می‌برد، دیگری با قدرت می‌تازد. انتخاب بین این دو، مرز بین تکنولوژی برای راحتی و تکنولوژی برای عملکرد است.