به گزارش مجله ماشین، برای میلیون‌ها هوادار مسابقات فرمول یک در سراسر جهان، نزدیک‌ترین راه برای تجربه هیجان رانندگی با یک خودروی F1، تماشای تصاویر دوربین‌های داخل خودرو یا همان “آن‌بورد” است. اما این دوربین‌های کوچک، که با نام T-Cam شناخته می‌شوند و بالای جعبه هوای خودرو قرار دارند، رازهایی در دل خود دارند. از تفاوت رنگ‌های آن‌ها تا چگونگی پیدایششان، در این مطلب به همه این جزئیات می‌پردازیم.

T-Cam چیست و چرا رنگ‌ها متفاوتند؟

دوربین‌های T-Cam، تصاویری از دید راننده و مسیر پیش رو را ثبت کرده و مستقیماً به صفحه تلویزیون‌های میلیون‌ها بیننده در سراسر جهان ارسال می‌کنند. این تصاویر، بخش مهمی از پخش تلویزیونی مدیریت فرمول یک (FOM) را تشکیل می‌دهند.

برای کمک به کارگردانان تلویزیونی و تماشاگران برای تمایز قائل شدن بین دو راننده یک تیم، دوربین‌های آن‌بورد در دو رنگ مختلف رنگ‌آمیزی می‌شوند تا تشخیص هر خودرو به آسانی صورت گیرد.

به طور سنتی، خودرو شماره ۱ که معمولاً به راننده اصلی تیم اختصاص دارد، دارای T-Cam مشکی رنگ است، در حالی که خودرو شماره ۲ متعلق به هم‌تیمی او، به T-Cam زرد رنگ مزین می‌شود.

با این حال، برخی رانندگان مشهور مانند لوئیس همیلتون و لاندو نوریس، با وجود اینکه راننده اول تیم خود محسوب می‌شوند، دوربین زرد رنگ را انتخاب کرده‌اند. همیلتون پس از بازگشت به طرح سنتی کلاه کاسکت زرد رنگ خود، که در سال‌های ابتدایی دوران حرفه‌ای‌اش در مک‌لارن از آن استفاده می‌کرد، از سال ۲۰۲۲ به استفاده از T-Cam زرد روی آورد.

تاریخچه دوربین‌های آن‌بورد در فرمول یک

پوشش تلویزیونی فرمول یک در دهه ۱۹۶۰ بسیار محدود بود و تنها رویدادهای منتخب، مانند جایزه بزرگ موناکو، سالانه پخش می‌شدند. کیفیت پوشش نیز پایین بود که بخشی از آن به دلیل تعداد محدود دوربین‌ها در اطراف پیست بود، به این معنی که بینندگان گاهی اوقات مجبور بودند بخش خالی از مسیر را تماشا کنند.

اما در سال ۱۹۶۶، عموم مردم برای اولین بار از طریق فیلم “گرند پری” (Grand Prix) ساخته جان فرانکهایمر، نگاهی به دنیای درونی فرمول یک انداختند. برای واقع‌گرایانه‌تر کردن فیلم، تیم فرانکهایمر دوربین‌هایی را روی جلوی خودروهای فرمول ۳ قرار دادند تا نماهای نزدیک از چهره رانندگان را هنگام کشمکش با خودروهایشان ثبت کنند. بینندگان همچنین برای اولین بار، سبک دوربین‌های آن‌بورد را دیدند، زیرا چندین شات در فیلم، راننده را در حال فرمان دادن و تعویض دنده با استفاده از جعبه دنده H شکل نشان می‌داد.

با بهبود فناوری و افزایش علاقه به این ورزش، پوشش مسابقات گسترش یافت و پخش کل فصل را ممکن ساخت و در نتیجه، بینندگان جهانی F1 افزایش یافتند. اما با وجود پخش گاه به گاه تصاویر آن‌بورد از دورهای تمرینی، تا گرند پری آلمان ۱۹۸۵ در نوربرگ‌رینگ، هیچ خودرویی در مسابقه، دوربین آن‌بورد حمل نمی‌کرد.

این افتخار نصیب فرانسوا هسنو شد که با خودروی سوم رنو در آخرین شروع خود در F1 (پس از اخراج از تیم برابام در اواسط فصل) شرکت کرد. با وجود بازنشستگی در دور ۸ به دلیل مشکل کلاچ، تصاویر هسنو پخش شد و راه را برای دوران جدیدی از پخش فرمول یک هموار کرد.

از اواخر دهه ۱۹۸۰ به بعد، پخش‌کنندگان حداقل یک خودروی پیشتاز را مجهز به دوربین آن‌بورد در کنار پوشش موتور می‌کردند. برای پخش‌کنندگان ملی که پوشش مسابقه کشورشان را تولید می‌کردند، فرصتی برای معرفی زوایای دوربین نوآورانه فراهم شد.

• در سال ۱۹۹۱، BBC یک دوربین کوچک را جلوی نایجل منسل در طول گرند پری بریتانیا قرار داد و چهره راننده بریتانیایی را در حین عبور از دست‌اندازها و پیچ‌های پیست افسانه‌ای سیلوراستون ثبت کرد.
• یک دوربین بال (Wing Camera) به بال جلوی خودرو متصل شد، در حالی که تلویزیون فوجی در تمرینات جایزه بزرگ ژاپن ۱۹۹۳ در سوزوکا، دوربینی را روی پای اوکیو کاتایاما قرار داد.
• دوربین تعلیق (Suspension Camera) نیز معرفی شد که توسط الیویه پانیس به طرز ماهرانه‌ای مورد استفاده قرار گرفت، زمانی که او در پیچ “لووز هیرپین” در جایزه بزرگ موناکو ۱۹۹۶، از ادی ایروین سبقت گرفت و به رتبه سوم رسید. این حرکت، به همراه نرخ بالای انصراف از مسابقه در آن بعد از ظهر مرطوب در مونت‌کارلو، راه را برای اولین پیروزی پانیس در F1 با تیم لیژیه هموار کرد.

در سال ۱۹۹۵، دوربین آن‌بورد از کنار پوشش موتور به بالای جعبه هوا (Airbox) منتقل شد و دید بهتری از خودروی جلو و دستان راننده را برای بینندگان فراهم کرد. در همین زمان بود که تعداد فزاینده‌ای از خودروها به دوربین مجهز شدند و به کارگردان تلویزیونی آزادی عمل بیشتری برای تغییر نما در صورت یکنواخت شدن مسابقه می‌داد.

برای سال ۱۹۹۸، یک T-Cam دوطرفه معرفی شد و با ظهور کانال F1 Digital TV برنی اکلستون، بینندگان می‌توانستند از میان تعداد زیادی دوربین آن‌بورد تنها با یک کلیک بر روی کنترل تلویزیون خود انتخاب کنند.

امروزه، هر خودرو در grid (خط شروع) به یک T-Cam فعال مجهز است که در تمام طول مسابقه روشن می‌ماند و هر لحظه را به صورت زنده و بلادرنگ برای بینندگان ثبت می‌کند. از دهه ۲۰۲۰ نیز، FOM دو دوربین آن‌بورد نوآورانه دیگر را معرفی کرده است:

• در سال ۲۰۲۱، یک دوربین کوچک در داخل کلاه ایمنی استبان اوکون قرار گرفت و دید راننده را هنگام عبور از پیچ‌هایی مانند او روژ (Eau Rouge) برای بینندگان فراهم کرد. این دوربین بسیار محبوب شد و از آن زمان، حداقل دو راننده در هر آخر هفته مسابقه، دوربین کلاه ایمنی حمل می‌کنند.
• FOM در سال ۲۰۲۴، دوربین ‘ژایرو’ (Gyro) را معرفی کرد که همراه با خودرو در هنگام ورود و خروج از پیچ حرکت می‌کند.